Δευτέρα 6 Απριλίου 2015

Αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Ολομέλεια και Συμβούλιο, για τους Κανονισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας των Διοικητικών Δικαστηρίων της Χώρας




Αριθμός 10/2012

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

                                                  __________________                               
           Σήμερα στις 11 Ιουνίου 2012, ημέρα Δευτέρα και ώρα 17.00 συνήλθε στο κατάστημα του Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα διασκέψεων της Ολομελείας αποτελούμενο από τα μέλη του: Κ. Μενουδάκο, Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, Πρόεδρο, κωλυομένου του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, Ν. Σακελλαρίου, Δ. Πετρούλια, Αθ. Ράντο, A. Θεοφιλοπούλου, Α. Γκότση, Ε. Σαρπ, Αντιπροέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας και τους Συμβούλους Χρ. Ράμμο, Ν. Μαρκουλάκη, Δ. Μαρινάκη, Μ. Καραμανώφ, Μ. Βηλαρά, Ι. Μαντζουράνη, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Μ.-Ε. Κωνσταντινίδου, Α.-Γ. Βώρο, Γ. Ποταμιά, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα,  Ε. Αντωνόπουλο, Σ. Μαρκάτη, Α. Ντέμσια, Φ. Ντζίμα, Σ. Χρυσικοπούλου, Η. Τσακόπουλο, Β. Καλαντζή, Μ. Σταματελάτου,  Μ. Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινό, Δ. Κυριλλόπουλο, Α. Καλογεροπούλου, Ε. Κουσιουρή, Ο. Ζύγουρα, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλη, Κ. Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Α. Χλαμπέα, Δ. Μακρή, Μ. Πικραμένο και Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή. Τα λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέμα της συζήτησης, σύμφωνα με την πρόσκληση του Προέδρου, ήταν η έγκριση των αποφάσεων με αριθμούς: 1/2012 της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, 2/2012 και 3/2011 της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων, 6/2011 της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής και 1/2012 της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά.
           Το Συμβούλιο άκουσε τον Εισηγητή της υποθέσεως Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας  Αθ. Ράντο.
           Επηκολούθησε συζήτηση επί των ανωτέρω θεμάτων.
Σ κ έ φ θ η κ ε   κ α τ ά   τ ο   Ν ό μ ο
           1. Επειδή, κατά το στοιχ. Α΄ παρ. 1 του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄ 35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος συμπληρώνεται, τροποποιείται ή αντικαθίσταται, όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές ανάγκες», ενώ, κατά την παρ. 7 του στοιχ. Α του αυτού άρθρου, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51), «7. Οι κανονισμοί και οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης, τροποποίησης ή ακύρωσης αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον αριθμό των δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο.  Οι κανονισμοί ισχύουν μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.». Με τα έγγραφα α) 5828/6-4-2012 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, β) 501/25-4-2012 του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων, γ) 1292/18-5-2012 του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής και δ) ΓΠ 6942/2012/23-5-2012 του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά υπεβλήθησαν αντιστοίχως στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει των ανωτέρω διατάξεων, οι αποφάσεις α) 1/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, β) 2/2012 και 3/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων, γ) 6/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής και δ) 1/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά, με τις οποίες επιχειρείται η τροποποίηση των κανονισμών εσωτερικής υπηρεσίας των εν λόγω Δικαστηρίων. Ήδη, κατόπιν της από 1-6-2012 προσκλήσεως του Αναπληρωτή Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, εισάγονται προς έγκριση από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας οι τροποποιήσεις αυτές.
           2. Επειδή, κατά τις διατάξεις που μνημονεύθηκαν στην προηγουμένη σκέψη, δεν είναι υποχρεωτική η συμμετοχή του Γενικού Επιτρόπου  Επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων στην συνεδρίαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο, όταν αυτή επιλαμβάνεται της εγκρίσεως, κατά τις εν λόγω διατάξεις, κανονισμών εσωτερικής υπηρεσίας διοικητικών δικαστηρίων. Νομίμως, συνεπώς,  εν προκειμένω επιλαμβάνεται του ζητήματος ο παρών σχηματισμός, παρά την μη κλήση του Γενικού Επιτρόπου. Μειοψήφησαν ο Αντιπρόεδρος Ν. Σακελλαρίου και οι Σύμβουλοι Β. Αραβαντινός και Κ. Κουσούλης, οι οποίοι διατύπωσαν τη γνώμη ότι, λόγω της φύσεως του προκειμένου ζητήματος, που κατ’ εξοχήν συναρτάται με την οργάνωση και τη λειτουργία των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, έπρεπε να κληθεί στη συνεδρίαση ο Γενικός Επίτροπος, προκειμένου να ενημερώσει την Ολομέλεια επί των τιθεμένων ζητημάτων αρμοδιότητός του.
           3. Επειδή, κατά την έννοια των διατάξεων, που μνημονεύθηκαν στην σκέψη 1, όπως συνάγεται και από την εισηγητική τους έκθεση, κατά την οποία η έγκριση των κανονισμών εσωτερικής υπηρεσίας των δικαστηρίων από τις οικείες ολομέλειες των ανωτάτων δικαστηρίων θεσπίζεται προκειμένου «να μπορεί η ολομέλεια του ανώτατου δικαστηρίου να ελέγξει κατά πόσο ο οριζόμενος με τον κανονισμό αριθμός δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζεται σε κάθε δικάσιμο είναι αυτός που αρμόζει για το δικαστήριο για το οποίο πρόκειται», η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο, ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να υποκαθίσταται στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου, να ελέγχει κατά πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, και ιδίως αυτές που συνάπτονται με το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγόμενων σ’ αυτό υποθέσεων, εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Και ναι μεν, σε περίπτωση τροποποιήσεως υφισταμένου ήδη κανονισμού, ο σχετικός έλεγχος περιορίζεται, κατ’ αρχήν, μόνον στις υποβαλλόμενες προς έγκριση τροποποιητικές ρυθμίσεις, δεν αποκλείεται, όμως, στο πλαίσιο εξετάσεως της συμβατότητας των ρυθμίσεων αυτών προς τον ανωτέρω σκοπό, εν όψει και της αλληλεξάρτησης όλων των συναφών ρυθμίσεων ενός κανονισμού, να διατυπώνονται από την Ολομέλεια παρατηρήσεις και για τις λοιπές αυτές συναφείς διατάξεις.
           4. Επειδή, όπως συνάγεται από τους ετησίως υποβαλλόμενους στο Υπουργείο Δικαιοσύνης «πίνακες κίνησης υποθέσεων στα Διοικητικά Δικαστήρια», ο αριθμός των εκκρεμών στα δικαστήρια αυτά υποθέσεων, αυξανόμενος, κατά κανόνα, με ταχείς ρυθμούς, έχει υπερβεί τα ανεκτά όρια αναμονής για την εκδίκασή τους. Ήδη, κατά τα αυτά στοιχεία, η μέση ετήσια καθυστέρηση εκδικάσεως των υποθέσεων ανερχόταν, την 31-12-2011, σε 3 ½ περίπου έτη για τα διοικητικά εφετεία και σε 5 και πλέον έτη για τα διοικητικά πρωτοδικεία. Για τον λόγο, άλλωστε, αυτό ο νομοθέτης έχει επιχειρήσει τα τελευταία έτη τη θέσπιση αλλεπαλλήλων ρυθμίσεων (νόμοι 3659/2008, 3772/2009, 3900/2010, 4055/2012), προτεινόμενων, μάλιστα, εν πολλοίς, από τα οικεία ανώτατα δικαστήρια, για την αντιμετώπιση της καταστάσεως αυτής. Συνεπώς, και μέχρι, τουλάχιστον, την, εν μέρει έστω, εκκαθάριση της καταστάσεως αυτής, δεν είναι επιτρεπτή η τροποποίηση θεσπισμένων ήδη κανονισμών δικαστηρίων, με την εισαγωγή ρυθμίσεων, που οδηγούν, αμέσως ή εμμέσως, σε επιβράδυνση του ρυθμού εκδικάσεως των υποθέσεων. Κατ’ ακολουθίαν, δεν πρέπει να εισάγονται ρυθμίσεις με αντικείμενο την μείωση του αριθμού δικασίμων ή του αριθμού των υποθέσεων οι οποίες προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο καθώς και εκείνων, τις οποίες χρεώνεται κάθε δικαστής. Αντιθέτως, ενδείκνυται, έστω και προσωρινά, μέχρι τον ουσιώδη περιορισμό της εκκρεμότητας κάθε δικαστηρίου, η αύξηση των ανωτέρω αριθμών. Επίσης, πρέπει να επανεξετασθεί από τα αρμόδια όργανα κάθε δικαστηρίου η ύπαρξη, στους ήδη εγκεκριμένους κανονισμούς, ρυθμίσεων που αντιστρατεύονται τους ανωτέρω σκοπούς. Περαιτέρω, κατά τη γνώμη του Συμβούλου Κ. Κουσούλη για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των διοικητικών δικαστηρίων ο καθορισμός ελαχίστου ορίου ατομικής απόδοσης των δικαστικών λειτουργών ενδείκνυται να εκφράζεται με τη θέσπιση ορίου, το οποίο θα έχει ως βάση τη στάθμιση της δυσκολίας των υποθέσεων που τους ανατίθενται, και όχι με τη θέσπιση απλού αριθμητικού ορίου. Ειδικότερα ενδείκνυται η θέσπιση, με του οικείους κανονισμούς συστήματος, σύμφωνα με το οποίο ο πρόεδρος που διενεργεί τη χρέωση των υποθέσεων θα τις χαρακτηρίζει ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας τους με βάση ορισμένη κλίμακα (όπως, 1-5). Η τελική εκτίμηση του συντελεστή δυσκολίας μπορεί να ορίζεται ότι γίνεται μετά την ολοκλήρωση της διασκέψεως. Σύμφωνα με τα παραπάνω, το ελάχιστο όριο απόδοσης κάθε δικαστικού λειτουργού θα ορίζεται ως συγκεκριμένο άθροισμα μονάδων σταθμισμένης δυσκολίας των υποθέσεων που δίκασε και όχι ως ένα απλό άθροισμά τους, ανεξάρτητα από το βαθμό δυσκολίας τους. Συμπληρωματικά ενδείκνυται στους κανονισμούς λειτουργίας να θεσπίζονται ως κριτήρια προτάξεως εκδικάσεως των υποθέσεων κατά πρώτο η παλαιότητα, με βάση το χρόνο κατάθεσης, και κατά δεύτερο ο χαρακτήρας τους ως επειγουσών ή μη.
           5. Επειδή, εν όψει των ανωτέρω εκτεθέντων, η Ολομέλεια άγεται στις εξής κρίσεις ως προς τις υποβληθείσες προς έγκριση ρυθμίσεις :
           Ι) Απόφαση 1/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.
           Με την απόφαση αυτή εισάγεται τροποποίηση του ισχύοντος κανονισμού ως προς την ώρα συνεδριάσεως των τμημάτων του δικαστηρίου, εν όψει της λειτουργίας μονομελών τμημάτων. Η ρύθμιση αυτή δεν προκαλεί παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθεί. Επισημαίνεται, όμως, ότι, αντιθέτως, προκαλούν παρατηρήσεις πολλές συναφείς ρυθμίσεις του κανονισμού, οι οποίες ανάγονται στον αριθμό των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο και χρεώνονται σε κάθε δικαστή. Ενώ, δηλαδή, κατά το βασικό σύστημα του κανονισμού, ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο οργανώνεται κατά τρόπο ώστε, με την ομαλή εφαρμογή του κανονισμού, κάθε δικαστής να χρεώνεται, κατά μέσο όρο, 120 υποθέσεις κατ’ έτος, άλλες επί μέρους διατάξεις του κανονισμού παρεμποδίζουν την επίτευξη του στόχου αυτού. Πρέπει, συνεπώς, με την κατάργηση ή την αναδιατύπωση των ειδικών αυτών διατάξεων, να ορισθεί ότι εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των δικαστών θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά δικαστή ετήσια χρέωση να μην είναι κατώτερη από τις 120 υποθέσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι αποφάσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων, όχι, όμως, οι αποφάσεις αναστολών ή σε διαδικασία σε Συμβούλιο. Τέτοιες ειδικότερες διατάξεις είναι, μεταξύ άλλων, α) του άρθρου 3 παρ. 2 περ. στ του κανονισμού (περιπτώσεις αναβολής λόγων αποχής ή απεργίας, κατά τις οποίες οι πρωτοείσακτες υποθέσεις εξακολουθούν να θεωρούνται πρωτοείσακτες με συνέπεια να μειώνεται αδικαιολογήτως η χρέωση των δικαστών, β) της περ. ζ της αυτής παραγράφου (περίπτωση ασθενείας, που άγει, αντί αναδιανομής, σε μετακύλιση της εκκρεμότητος), γ) των περ. α και β της παρ. 3 του αυτού άρθρου 3 (διαγραπτέες, εφόσον έχει παρέλθει ήδη μεγάλο διάστημα από τη μεταφορά στα διοικητικά εφετεία των σχετικών υποθέσεων και δεν συντρέχει πλέον ο λόγος μειωμένων χρεώσεων για τις υποθέσεις αυτές), δ) του πρώτου εδαφίου της περ. γ της αυτής παραγράφου, που πρέπει να επεκταθεί και στις διαφορές ουσίας, καθώς και στις υποθέσεις που θέτουν ζήτημα, το οποίο έχει ήδη επιλυθεί, ε) του δευτέρου εδαφίου της αυτής περιπτώσεως (περίπτωση ομοίων υποθέσεων), που πρέπει να διαγραφεί διότι δημιουργεί ερμηνευτικά προβλήματα, ενώ το ζήτημα ρυθμίζεται με επάρκεια από την επόμενη περ. δ και στ) της περ. ε της αυτής παραγράφου (καθ’ υπέρβαση προσδιοριζόμενες υποθέσεις), που πρέπει είτε να διαγραφεί είτε να συμπληρωθεί με την προσθήκη ρήτρας, κατά την οποία οι αναβαλλόμενες αυτές υποθέσεις λογίζονται ως πρωτοείσακτες μόνον υπό την προϋπόθεση ότι ο δικαστής έχει ήδη διεκπεραιώσει τουλάχιστον 120 υποθέσεις. Επίσης, πρέπει να επανεξετασθεί το σύστημα κατανομής των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων κατά το χρονικό διάστημα λειτουργίας των Τμημάτων Διακοπών.
            ΙΙ) Αποφάσεις 2/2012 και 3/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων.
           Ο υφιστάμενος κανονισμός του Δικαστηρίου προβλέπει (άρθρο 3), ότι σε κάθε δικαστή ανατίθενται 10-17 υποθέσεις κατά μήνα, αριθμός που δύναται, σε ορισμένες περιπτώσεις, να αυξάνεται κατά ποσοστό έως και 20%. Με την υπ’ αριθ. 3/2011 απόφαση της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων εισήχθη ρύθμιση, κατά την οποία δεν μπορεί να ανατίθενται κατά μήνα σε κάθε δικαστή περισσότερες από 12 υποθέσεις, στις οποίες, μάλιστα, περιλαμβάνονται και υποθέσεις μονομελούς συνθέσεως. Με το 26541/22-3-2012 έγγραφό του προς την ως άνω Ολομέλεια, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, επικαλούμενος την προμνημονευθείσα παρ. 7 του άρθρου 17 του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ., παρέπεμψε την εν λόγω απόφαση στο όργανο αυτό «προς ακύρωση ή μη», επισημαίνοντας ότι με αυτήν δεν επιτυγχάνεται η μείωση της εκκρεμότητας και γενικότερα η επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης. Η ως άνω Ολομέλεια, με την 2/2012 απόφασή της, ενέμεινε στη νέα ρύθμιση, με την αιτιολογία, μεταξύ άλλων, ότι «…οι υποθέσεις [του Δικαστηρίου] είναι όλων των αντικειμένων, δεν υπάρχει δυνατότητα εξειδίκευσης, απαιτείται μεγάλη προσπάθεια διαρκούς και πλήρους, κατά το δυνατόν, ενημέρωσης. Τέλος δεν πρέπει να παραβλέπεται και το γεγονός ότι, κατά κανόνα, όλοι οι δικαστές είναι νεοπροαχθέντες στους αντίστοιχους βαθμούς χωρίς ανάλογη εμπειρία». Εν όψει, όμως, των στοιχείων που προκύπτουν από τους ετησίως υποβαλλόμενους στο Υπουργείο Δικαιοσύνης «πίνακες κίνησης υποθέσεων στα Διοικητικά Δικαστήρια», ότι δηλαδή το εν λόγω Διοικητικό Εφετείο παρουσιάζει, σε σύγκριση με τα ανάλογης δυναμικότητας δικαστήρια, τον μικρότερο αριθμό διεκπεραιούμενων υποθέσεων στην Ελλάδα (το 2011 συζητήθηκαν, από το δικαστήριο αυτό, δυναμικότητος 5 εφετών, 357 υποθέσεις, δηλαδή 70 περίπου υποθέσεις ανά δικαστή, που μετέχει σε μία δικάσιμο κατά μήνα), καθώς και των εκτεθέντων στη σκέψη 3, η Ολομέλεια κρίνει ότι η ρύθμιση αυτή, για την οποία παρατίθεται αιτιολόγηση εντελώς γενική και ανεπαρκής, δεν πρέπει να εγκριθεί. Αντιθέτως, ενδείκνυται η τροποποίηση του υφισταμένου κανονισμού, με την εισαγωγή ρυθμίσεων που να διασφαλίζουν ότι εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των δικαστών θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά δικαστή ετήσια χρέωση να μην είναι κατώτερη από τις 120 υποθέσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι αποφάσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων, όχι, όμως, οι αποφάσεις αναστολών ή σε διαδικασία σε Συμβούλιο.
           ΙΙΙ). Απόφαση 6/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής.
           Οι εισαγόμενες με την επιχειρούμενη τροποποίηση του ισχύοντος κανονισμού ρυθμίσεις για την προσαρμογή της λειτουργίας του Δικαστηρίου στην λειτουργία μονομελούς εφετείου και για την πρόβλεψη συστάσεως Ειδικού Γραφείου Προμηθειών δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν. Στο εδάφιο που προστίθεται στο άρθρο 6 του κανονισμού, ο όρος «συστήνεται» πρέπει να αντικατασταθεί από τον όρο «συνιστάται». Αντιθέτως, η προτεινόμενη τροποποίηση του άρθρου 2 περ. β του ισχύοντος κανονισμού για τον αριθμό των προσδιοριζομένων υποθέσεων, δεν εγκρίνεται, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 4 και στο προηγούμενο στοιχείο ΙΙ) της παρούσας σκέψεως, αλλ’ αντιθέτως, ενδείκνυται η τροποποίηση του υφισταμένου κανονισμού με την εισαγωγή ρυθμίσεων που να διασφαλίζουν ότι εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των δικαστών θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά δικαστή ετήσια χρέωση να μην είναι κατώτερη από τις 120 υποθέσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι αποφάσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων, όχι, όμως, οι αποφάσεις αναστολών ή σε διαδικασία σε Συμβούλιο.
           ΙV). Απόφαση 1/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά.
           Με την απόφαση αυτή εισάγονται, κατά τροποποίηση του υφισταμένου κανονισμού, ρυθμίσεις σχετικές με τις αρμοδιότητες των τμημάτων του Δικαστηρίου, με τον χρόνο υπηρεσίας των δικαστών στα τμήματα και με τον χρόνο συγκλήσεως της Ολομέλειας των δικαστών του Δικαστηρίου για την ρύθμιση  ζητημάτων σχετικών με τα τμήματα θερινών διακοπών. Οι ρυθμίσεις αυτές δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν. Η ομοίως προτεινόμενη ρύθμιση για τον καθορισμό των ωρών συνεδριάσεων των τμημάτων του Δικαστηρίου πρέπει να αναδιατυπωθεί από την ολομέλεια των δικαστών του Δικαστηρίου, προκειμένου να καθίσταται σαφές ότι με αυτήν δεν θίγεται αλλ’ ότι, αντιθέτως, θα τηρείται η ρύθμιση του άρθρου 3 παρ. 1 του ισχύοντος κανονισμού, κατά την οποία κάθε τμήμα συνεδριάζει τακτικώς δύο (2) φορές τον μήνα, μία με τριμελή και μία με μονομελή σύνθεση.
           Στις αποφάσεις με στοιχεία ΙΙ και ΙΙΙ, κατά το μέρος που με αυτές δεν εγκρίνονται αποφάσεις της Ολομέλειας των δικαστών τριών Δικαστηρίων, μειοψήφησε ο Σύμβουλος Γ. Ποταμιάς, ο οποίος, επιφυλασσόμενος για την συνταγματικότητα ρυθμίσεων που προβλέπουν επεμβάσεις οργάνων του Συμβουλίου της Επικρατείας στην εσωτερική οργάνωση και λειτουργία τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, διετύπωσε την γνώμη ότι η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατά την άσκηση της σχετικής αρμοδιότητας, ασκεί μόνον έλεγχο νομιμότητας, μη εγκρίνοντας δε, εν όλω ή εν μέρει, αποφάσεις της Ολομέλειας των δικαστών  τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, υποχρεούται να αναπέμψει τις αποφάσεις αυτές στα εκδόντα όργανα, προκειμένου αυτά να επανεξετάσουν τα σχετικά ζητήματα.
Δ ι ά   τ α ύ τ α
           1. Εγκρίνει την εισαγόμενη με την απόφαση 1/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών  τροποποίηση του κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας του δικαστηρίου          
           2. Δεν εγκρίνει την εισαγόμενη με τις αποφάσεις 2/2012 και 3/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων τροποποίηση του κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας του δικαστηρίου
           3. Εγκρίνει εν μέρει, κατά το σκεπτικό, τις εισαγόμενες με την απόφαση 6/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής τροποποιήσεις του κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας του δικαστηρίου  και
           4. Εγκρίνει εν μέρει τις εισαγόμενες με την απόφαση 1/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά τροποποιήσεις του κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας του δικαστηρίου, ενώ, κατά τα λοιπά αναπέμπει την απόφαση στο αυτό όργανο προς εναρμόνιση και αναδιατύπωση, κατά το σκεπτικό.
         Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 11 Ιουνίου 2012.
         Για την πιστοποίηση των ανωτέρω συντάσσεται το παρόν πρακτικό.
Ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος                                       Η Γραμματέας 
  Κωνσταντίνος Μενουδάκος                                   Μαριάνθη Παπασαράντη 



Αριθμός  6/2013

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

__________________

           Σήμερα στις 22 Ιανουαρίου 2013, ημέρα Τρίτη και ώρα 17.00 συνήλθε στο κατάστημα του Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα διασκέψεων της Ολομελείας αποτελούμενο από τα μέλη του: Κ. Μενουδάκο, Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, Αθ. Ράντο, Αικ. Συγγούνα, Αν. Γκότση, Ειρ. Σαρπ, Ν. Ρόζο, Χρ. Ράμμο, Ν. Μαρκουλάκη, Μ. Καραμανώφ, Μ. Βηλαρά, Ι. Μαντζουράνη, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Δ. Σκαλτσούνη, Α. Γ. Βώρο, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα, Ι. Γράβαρη, Ε. Αντωνόπουλο, Σ. Μαρκάτη, Α. Ντέμσια, Φ. Ντζίμα, Σ. Χρυσικοπούλου, Η. Τσακόπουλο. Μ. Σταματελάτου, Μ. Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινό, Δ. Κυριλλόπουλο, Α. Καλογεροπούλου, Ε. Κουσιουρή, Ο. Ζύγουρα, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλη, Κ. Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Α. Χλαμπέα, Δ. Μακρή, Μ. Πικραμένο, Τ. Κόμβου και Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή. Τα λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέμα της συζήτησης, σύμφωνα με την πρόσκληση του Προέδρου, ήταν η έγκριση Κανονισμών Διοικητικών Εφετείων Πατρών, Πειραιώς και Ιωαννίνων.
         Το Συμβούλιο άκουσε τον Εισηγητή της υποθέσεως Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας  Αθ. Ράντο.
Σ κ έ φ θ η κ ε   κ α τ ά   τ ο   ν ό μ ο
          1. Επειδή, κατά το στοιχ. Α΄ παρ. 1 του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄ 35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος συμπληρώνεται, τροποποιείται ή αντικαθίσταται, όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές ανάγκες», ενώ, κατά την παρ. 7 του στοιχ. Α του αυτού άρθρου, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51), «7. Οι κανονισμοί και οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης, τροποποίησης ή ακύρωσης αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον αριθμό των δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο. Οι κανονισμοί ισχύουν μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.». Με τα έγγραφα α) 4292/5-11-2012 του Διοικητικού Εφετείου Πατρών, β) 11865/27-11-2012 του Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς και γ) 1550/13-12-2012 του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων υπεβλήθησαν αντιστοίχως στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει των ανωτέρω διατάξεων, οι αποφάσεις α) 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών, β) 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς και γ) 4/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων, με τις οποίες επιχειρείται η τροποποίηση των Κανονισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας των εν λόγω Δικαστηρίων. Επί των προτεινομένων αυτών τροποποιήσεων υπέβαλε τα αντίστοιχα με αριθ. πρωτ. 117/10-1-2013, 147/15-1-2013 και 322/22-1-2013 υπομνήματα η Γενική Επίτροπος της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων. Ήδη, κατόπιν της από 9-1-2013 προσκλήσεως του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, εισάγονται προς έγκριση από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας οι τροποποιήσεις αυτές.
         2. Επειδή, όπως ήδη έγινε δεκτό (Πρακτικά 10,12/2012 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο), καθ’ ερμηνεία των διατάξεων που μνημονεύθηκαν στην σκέψη 1, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο, ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να υποκαθίσταται στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου, να ελέγχει κατά πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, και ιδίως αυτές που συνάπτονται με το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγόμενων σ’ αυτό υποθέσεων, εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Και ναι μεν, σε περίπτωση τροποποιήσεως υφισταμένου ήδη κανονισμού,  ο σχετικός έλεγχος περιορίζεται, κατ’ αρχήν, μόνον στις υποβαλλόμενες προς έγκριση τροποποιητικές ρυθμίσεις, δεν αποκλείεται, όμως, στο πλαίσιο εξετάσεως της συμβατότητας των ρυθμίσεων αυτών προς τον ανωτέρω σκοπό, και εν όψει της αναγκαίας αλληλεξάρτησης όλων των συναφών ρυθμίσεων ενός κανονισμού, να διατυπώνονται από την Ολομέλεια παρατηρήσεις και για τις λοιπές αυτές συναφείς διατάξεις.
          3. Επειδή, όπως επίσης έγινε δεκτό με τα πρακτικά που μνημονεύθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, δεν είναι επιτρεπτή, κατά την έννοια των αυτών διατάξεων, η αντικατάσταση ή τροποποίηση θεσπισμένων ήδη κανονισμών δικαστηρίων, με την εισαγωγή ρυθμίσεων, που οδηγούν, αμέσως ή εμμέσως, σε επιβράδυνση του ρυθμού εκδικάσεως των υποθέσεων. Κατ’ ακολουθίαν, δεν πρέπει να εισάγονται ρυθμίσεις με αντικείμενο την μείωση του αριθμού δικασίμων ή του αριθμού των υποθέσεων οι οποίες προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο, καθώς και εκείνων, τις οποίες χρεώνεται κάθε δικαστής. Αντιθέτως, ενδείκνυται, έστω και προσωρινά, μέχρι τον ουσιώδη περιορισμό της εκκρεμότητας κάθε δικαστηρίου, η αύξηση των ανωτέρω αριθμών. Ο Σύμβουλος Κ. Κουσούλης διατύπωσε περαιτέρω την γνώμη ότι, για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των διοικητικών δικαστηρίων, ο καθορισμός ελαχίστου ορίου ατομικής απόδοσης των δικαστικών λειτουργών ενδείκνυται να εκφράζεται με τη θέσπιση ορίου, το οποίο θα έχει ως βάση τη στάθμιση της δυσκολίας των υποθέσεων που τους ανατίθενται, και όχι με τη θέσπιση απλού αριθμητικού ορίου. Ειδικότερα ενδείκνυται η θέσπιση, με τους οικείους κανονισμούς, συστήματος, σύμφωνα με το οποίο ο πρόεδρος που διενεργεί τη χρέωση των υποθέσεων θα τις χαρακτηρίζει ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας τους με βάση ορισμένη κλίμακα (όπως, 1-5). Η τελική εκτίμηση του συντελεστή δυσκολίας μπορεί να ορίζεται ότι γίνεται μετά την ολοκλήρωση της διασκέψεως. Σύμφωνα με τα παραπάνω, το ελάχιστο όριο απόδοσης κάθε δικαστικού λειτουργού θα ορίζεται ως συγκεκριμένο άθροισμα μονάδων σταθμισμένης δυσκολίας των υποθέσεων, τις οποίες δίκασε και όχι ως ένα απλό άθροισμά τους, ανεξάρτητα από το βαθμό δυσκολίας τους. Συμπληρωματικά ενδείκνυται στους κανονισμούς λειτουργίας να θεσπίζονται ως κριτήρια προτάξεως εκδικάσεως των υποθέσεων κατά πρώτο η παλαιότητα, με βάση το χρόνο κατάθεσης, και κατά δεύτερο ο χαρακτήρας τους ως επειγουσών ή μη.
         4. Επειδή, εν όψει των ανωτέρω εκτεθέντων, η Ολομέλεια άγεται στις εξής κρίσεις ως προς τις υποβληθείσες προς έγκριση ρυθμίσεις :
         Ι) Απόφαση 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών. Με την απόφαση αυτή επιχειρείται η αντικατάσταση των άρθρων 2, 3 και 4, παράγραφοι 6, 7 και 8 του ισχύοντος Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου (απόφαση 5/2000 της Ολομέλειας των Δικαστών του Δικαστηρίου, Β΄ 1363), που αφορούν, αντιστοίχως, τον καθορισμό των τμημάτων του δικαστηρίου, τις ημέρες και ώρες συνεδριάσεων και τον προσδιορισμό και την χρέωση υποθέσεων. Από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, εκείνες των άρθρων 2, 3 και 4, παράγραφοι 6 και 8, δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν.
         Με την ρύθμιση της παραγράφου 7 του άρθρου 4 επαναλαμβάνονται εν πολλοίς, με επιμέρους τροποποιήσεις, οι υφιστάμενες αντίστοιχες ρυθμίσεις, που προβλέπουν την ανάθεση, σε κάθε δικαστή, 90, περίπου, κατ’ ανώτατο όριο, υποθέσεων κατ’ έτος, αριθμός που δύναται να προσαυξηθεί σε εξαιρετικές μόνο περιπτώσεις. Δεδομένου, όμως, ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που εκτίθενται στους ετησίως υποβαλλόμενους στο Υπουργείο Δικαιοσύνης «πίνακες κίνησης υποθέσεων στα Διοικητικά Δικαστήρια», στο Δικαστήριο αυτό υφίσταται σημαντική εκκρεμότητα (εκκρεμείς υποθέσεις την 31-12-2011  περίπου 3200, ενώ κατά το αυτό έτος 2011 εξεδόθησαν περίπου 600 αποφάσεις), απαιτείται η τροποποίηση του υφισταμένου Κανονισμού, με την εισαγωγή ρυθμίσεων που να διασφαλίζουν ότι εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των δικαστών θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά δικαστή ετήσια χρέωση να μην είναι κατώτερη από 120 υποθέσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι αποφάσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων, όχι, όμως, οι αποφάσεις αναστολών ή σε διαδικασία σε Συμβούλιο (Πρακτικά 10, 12/2012 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο). Επισημαίνεται, επίσης, ότι τα εν λόγω θεσπιζόμενα όρια πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα, εν όψει του γεγονότος ότι, όπως προκύπτει από το υπ’ αριθ. πρωτ. 4885/14-12-2012 έγγραφο του Προϊσταμένου Προέδρου του Δικαστηρίου αυτού, κατά το έτος 2011 δημοσιεύθηκαν, με εισήγηση κάθε εφέτη, 56 μόνον αποφάσεις κατά μέσο όρο. Πρέπει, επίσης, να περιληφθούν στον υπό τροποποίηση Κανονισμό οι ρυθμίσεις που προτείνονται στο ανωτέρω με αριθ. πρωτ. 117/10-1-2013 υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, οι σχετικές με α) τον  καθ’ υπέρβαση προσδιορισμό ομοίων υποθέσεων, β) την αναβολή υποθέσεων λόγω αποχής δικηγόρων ή για αντίστοιχες αιτίες και την δυνατότητα ορισμού εμβολίμων δικασίμων, γ) υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστή σε μία δικάσιμο και δ) την εκδίκαση αιτήσεων αναστολής και αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων κατά τον χρόνο λειτουργίας των Τμημάτων Διακοπών.
         ΙΙ. Απόφαση 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς. Με την απόφαση αυτή επιχειρείται η αντικατάσταση διαφόρων διατάξεων του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου, όπως ισχύει μετά από αλλεπάλληλες τροποποιήσεις ( τελευταία η απόφαση 2/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του Δικαστηρίου, Β΄ 62/2012), που αφορούν τον αριθμό των Τμημάτων του Δικαστηρίου, τις ημέρες συνεδριάσεων και άλλα, λεπτομερειακού χαρακτήρα, ζητήματα. Οι προτεινόμενες αυτές ρυθμίσεις δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν. Επισημαίνεται, όμως, ότι, για τους εκτεθέντες στις σκέψεις 2 και 3 λόγους, πρέπει να περιληφθούν στον υπό τροποποίηση Κανονισμό οι ρυθμίσεις που προτείνονται στο ανωτέρω με αριθ. πρωτ. 147/15-1-2013 υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, οι σχετικές με α) τον  καθ’ υπέρβαση προσδιορισμό ομοίων υποθέσεων, β) την αναβολή υποθέσεων λόγω αποχής δικηγόρων ή για αντίστοιχες αιτίες και την δυνατότητα ορισμού εμβολίμων δικασίμων και γ) τον υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστή σε μία δικάσιμο.
         ΙΙΙ. Απόφαση 4/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων. Με την απόφαση αυτή, που εξεδόθη κατόπιν της μη εγκρίσεως από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο (αριθ. πρακτικού 10/2012) της επιχειρηθείσης με τις αποφάσεις 2/2012 και 3/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του εν λόγω Διοικητικού Εφετείου τροποποιήσεως του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δικαστηρίου, επιχειρείται εκ νέου η τροποποίηση του Κανονισμού. Η τροποποίηση αυτή, καθ’ ό μέρος αφορά την ρύθμιση του ζητήματος του αριθμού των  ανατιθέμενων σε κάθε δικαστή υποθέσεων, ζητήματος για το οποίο δεν είχαν εγκριθεί οι αντίστοιχες αρχικώς προταθείσες ρυθμίσεις, δεν προκαλεί παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθεί. Στο υποβληθέν κείμενο του άρθρου 3 παράγραφος 7 του Κανονισμού, στην πρόταση «…μέχρι έως και το 1/3…» πρέπει να απαλειφθούν οι λέξεις «έως και».  Επισημαίνεται, όμως, ότι, για τους εκτεθέντες στις σκέψεις 2 και 3 λόγους, πρέπει να περιληφθούν στον υπό τροποποίηση Κανονισμό οι ρυθμίσεις που προτείνονται στο ανωτέρω με αριθ. πρωτ. 322/22-1-2013 υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, οι σχετικές με α) τον υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστή σε μία δικάσιμο και β) την εκδίκαση αιτήσεων αναστολής και αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων κατά τον χρόνο λειτουργίας των Τμημάτων Διακοπών.
Δ ι ά  τ α ύ τ α
         Εγκρίνει εν μέρει τις εισαγόμενες με την απόφαση 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών τροποποιήσεις του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δικαστηρίου, και αναπέμπει την απόφαση στο αυτό όργανο προς τροποποίηση και συμπλήρωση, κατά το σκεπτικό.
         Εγκρίνει τις εισαγόμενες με την απόφαση 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς τροποποιήσεις του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δικαστηρίου, και αναπέμπει την απόφαση στο αυτό όργανο προς συμπλήρωση, κατά το σκεπτικό.
         Εγκρίνει τις εισαγόμενες με την απόφαση 4/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων τροποποιήσεις του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δικαστηρίου, και αναπέμπει την απόφαση στο αυτό όργανο προς συμπλήρωση, κατά το σκεπτικό.
         Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 22 Ιανουαρίου 2013.
      Ο Πρόεδρος                                                 Η Γραμματέας


Κωνσταντίνος Μενουδάκος                         Μαριάνθη Παπασαράντη

Αριθμός  8/2013
 
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

__________________

              Σήμερα, στις 4 Μαρτίου 2013, ημέρα Δευτέρα και ώρα 17.00 συνήλθε στο κατάστημα του Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα συνεδριάσεων της Ολομελείας αποτελούμενο από τα μέλη του: Κ. Μενουδάκο, Πρόεδρο, Φ. Αρναούτογλου, Δ. Πετρούλια, Αθ. Ράντο, Αγγ. Θεοφιλοπούλου, Ειρ. Σαρπ, Ε. Γαλανού, Αντιπροέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας και τους Συμβούλους Δ. Κωστόπουλο, Ν. Ρόζο, Χρ. Ράμμο, Ν. Μαρκουλάκη, Γ. Παπαγεωργίου, Μ. Καραμανώφ, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Δ. Σκαλτσούνη, Μ.-Ελ. Κωνσταντινίδου, Α.-Γ. Βώρο, Γ. Ποταμιά, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα, Ι. Γράβαρη, Ε. Αντωνόπουλο, Γ. Τσιμέκα, Σπ. Μαρκάτη, Π. Καρλή, Αντ. Ντέμσια, Φ. Ντζίμα, Σπ. Χρυσικοπούλου, Ηρ. Τσακόπουλο, Μ. Σταματελάτου, Β. Αραβαντινό, Δ. Κυριλλόπουλο, Ά. Καλογεροπούλου, Ε. Κουσιουρή, Όλ. Ζύγουρα, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλη, Κ. Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Αντ. Χλαμπέα, Δ. Μακρή, Μ. Πικραμένο και Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή. Τα λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέμα της συζήτησης, σύμφωνα με την πρόσκληση του Προέδρου, ήταν η υπ’ αριθμ. 2/2012 απόφαση της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής, περί της τροποποιήσεως του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας αυτού.
           Το Συμβούλιο άκουσε τον Εισηγητή της υποθέσεως Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας  Αθ. Ράντο.
           Σ κ έ φ θ η κ ε   κ α τ ά   τ ο   ν ό μ ο
           1. Επειδή, κατά το στοιχ. Α΄ παρ. 1 του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄ 35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος συμπληρώνεται, τροποποιείται ή αντικαθίσταται, όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές ανάγκες», ενώ, κατά την παρ. 7 του στοιχ. Α του αυτού άρθρου, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51), «7. Οι κανονισμοί και οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης, τροποποίησης ή ακύρωσης αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον αριθμό των δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο. Οι κανονισμοί ισχύουν μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.». Με το έγγραφο  205/21-1-2013 του Προέδρου του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής υπεβλήθη στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει των ανωτέρω διατάξεων, η απόφαση 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής, με την οποία επιχειρείται τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω δικαστηρίου. Επί της προτεινομένης ρυθμίσεως υπέβαλε το 790/20-2-2013 υπόμνημα η Γενική Επίτροπος της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων. Ήδη, κατόπιν της από 12-2-2013 προσκλήσεως του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, εισάγεται προς έγκριση από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας η απόφαση αυτή.
              2. Επειδή, όπως ήδη έγινε δεκτό (Πρακτικά 10, 12/2012, 5, 6/2013 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο), καθ’ ερμηνεία των διατάξεων που μνημονεύθηκαν στην σκέψη 1, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο, ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να υποκαθίσταται στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου, να ελέγχει κατά πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, και ιδίως αυτές που συνάπτονται με το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγόμενων σ’ αυτό υποθέσεων, εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Όπως επίσης έγινε δεκτό με τα Πρακτικά αυτά, δεν είναι επιτρεπτή, κατά την έννοια των αυτών διατάξεων, η εισαγωγή με τους κανονισμούς δικαστηρίων, ρυθμίσεων, οι οποίες οδηγούν, αμέσως ή εμμέσως, σε επιβράδυνση του ρυθμού εκδικάσεως των υποθέσεων. Η δε Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει την αρμοδιότητα να υποδεικνύει την προσθήκη ρυθμίσεων που εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό.
              3. Επειδή, η εν λόγω απόφαση 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής εξεδόθη κατόπιν της μερικής μόνον εγκρίσεως από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο (αριθ. πρακτικού 10/2012) της επιχειρηθείσης με την απόφαση 6/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του εν λόγω Διοικητικού Εφετείου τροποποιήσεως του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δικαστηρίου. Με την απόφαση αυτή 2/2012 επιχειρείται εκ νέου η τροποποίηση του Κανονισμού. Η τροποποίηση αυτή, καθ’ ό μέρος αφορά την ρύθμιση του ζητήματος του αριθμού των  ανατιθέμενων σε κάθε δικαστή υποθέσεων, ζητήματος ως προς το οποίο δεν είχαν εγκριθεί οι αντίστοιχες αρχικώς προταθείσες ρυθμίσεις, δεν προκαλεί παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθεί. Επισημαίνεται, όμως, ότι, για τους εκτεθέντες στη σκέψη 2 λόγους, πρέπει να περιληφθούν στον υπό τροποποίηση Κανονισμό οι ρυθμίσεις που προτείνονται στο ανωτέρω με αριθ. πρωτ. 790/20-2-2013 υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, οι σχετικές με α) τις αναβαλλόμενες λόγω αποχής δικηγόρων ή για αντίστοιχες αιτίες υποθέσεις και την δυνατότητα ορισμού εμβολίμων δικασίμων, β) τον υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστή σε μία δικάσιμο και γ) την εκδίκαση αιτήσεων αναστολής και αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων κατά τον χρόνο λειτουργίας των Τμημάτων Διακοπών.
Δ ι ά   τ α ύ τ α
              Εγκρίνει τις εισαγόμενες με την απόφαση 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής τροποποιήσεις του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δικαστηρίου, και κατά τα λοιπά αναπέμπει την απόφαση στο αυτό όργανο προς συμπλήρωση, κατά το σκεπτικό.
              Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 4 Μαρτίου 2013.
            Ο Πρόεδρος                                                           Η Γραμματέας


Κωνσταντίνος Μενουδάκος                                   Μαριάνθη Παπασαράντη


 Αριθμός 21/2013

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

__________________

              Σήμερα, στις 6 Ιουνίου 2013, ημέρα Πέμπτη και ώρα 16.00 συνήλθε στο κατάστημα του Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα συνεδριάσεων της Ολομελείας αποτελούμενο από τα μέλη του:  Κων. Μενουδάκο, Πρόεδρο, Σωτ. Ρίζο, Φ. Αρναούτογλου, Αθ. Ράντο, Αγγ. Θεοφιλοπούλου, Αικ. Συγγούνα, Ειρ. Σαρπ, Ε. Γαλανού, Αντιπροέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας και τους Συμβούλους Δ. Κωστόπουλο, Ν. Ρόζο, Χρ. Ράμμο, Ν. Μαρκουλάκη, Δ. Μαρινάκη, Ι. Μαντζουράνη, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Δ. Σκαλτσούνη, Α.-Γ. Βώρο, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα, Ι. Γράβαρη, Ε. Αντωνόπουλο, Σ. Μαρκάτη, Α. Ντέμσια, Φ. Ντζίμα, Σ. Χρυσικοπούλου, Η. Τσακόπουλο, Μ. Σταματελάτου, Δ. Κυριλλόπουλο, Α. Καλογεροπούλου, Ε. Κουσιουρή, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλη, Κ. Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Τ. Κόμβου, Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή, Π. Μπραΐμη και Π. Χαμάκο. Τα λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέμα της συζήτησης ήταν η έγκριση της υπ’ αριθμ. 2/2013 αποφάσεως της Ολομελείας του Διοικητικού Εφετείου Χανίων.
           Το Συμβούλιο άκουσε την Εισηγήτρια της υποθέσεως, Σύμβουλο Επικρατείας  Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή.
Σ κ έ φ θ η κ ε   κ α τ ά   τ ο   Ν ό μ ο
              1. Επειδή, κατά το στοιχ. Α΄ παρ. 1 του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄ 35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος συμπληρώνεται, τροποποιείται ή αντικαθίσταται, όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές ανάγκες», ενώ, κατά την παρ. 4 του αυτού στοιχείου και άρθρου, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 παρ.1 του Ν.4055/2012, Α΄ 51) «4. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και ο Πρόεδρος του οικείου Συμβουλίου Επιθεώρησης έχουν δικαίωμα να ζητήσουν τη σύνταξη, συμπλήρωση, τροποποίηση ή αντικατάσταση κανονισμού, του οικείου δικαστηρίου και δικαιοδοτικού κλάδου". Τέλος, κατά την παρ. 7, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51), «7. Οι κανονισμοί και οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης, τροποποίησης ή ακύρωσης αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον αριθμό των δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο. Οι κανονισμοί ισχύουν μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως». Με τα έγγραφα α) 2537/20-2-2013 του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς, β) 684/7-3-2013 του Διοικητικού Εφετείου Χανίων και γ) 939/9-5-2013 του Διοικητικού Πρωτοδικείου Κέρκυρας υπεβλήθησαν αντιστοίχως στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει των ανωτέρω διατάξεων, οι αποφάσεις α) 1/2013 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς, β) 2/2013 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων και γ) 3/2013 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Κέρκυρας, με τις οποίες επιχειρείται η τροποποίηση των Κανονισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας των εν λόγω Δικαστηρίων. Επί των προτεινομένων αυτών τροποποιήσεων υπέβαλε τα αντίστοιχα με αριθ. πρωτ. 974/6-3-2013, 2131/13-5-2013 και 223/16-1-2013 υπομνήματα η Γενική Επίτροπος της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων. Ήδη, κατόπιν της από 23-5-2013 προσκλήσεως του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, εισάγονται προς έγκριση από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας οι τροποποιήσεις αυτές.
              2. Επειδή, κατά τις διατάξεις που μνημονεύθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, δεν είναι υποχρεωτική η συμμετοχή του Γενικού Επιτρόπου Επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων στην συνεδρίαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω, όταν αυτή επιλαμβάνεται της εγκρίσεως, κατά τις εν λόγω διατάξεις, κανονισμών εσωτερικής υπηρεσίας διοικητικών δικαστηρίων. Νομίμως, συνεπώς, εν προκειμένω επιλαμβάνεται του ζητήματος ο παρών σχηματισμός, παρά την μη κλήση της Γενικής Επιτρόπου. Μειοψήφησε ο Σύμβουλος Κ. Κουσούλης, ο οποίος διατύπωσε τη γνώμη ότι, λόγω της φύσεως του προκειμένου ζητήματος, που κατ’ εξοχήν συναρτάται με την οργάνωση και τη λειτουργία των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, έπρεπε να κληθεί στη συνεδρίαση η Γενική Επίτροπος, προκειμένου να ενημερώσει την Ολομέλεια επί των τιθεμένων ζητημάτων αρμοδιότητός της.
              3. Επειδή, όπως έχει ήδη γίνει δεκτό (Πρακτικά 10, 12/2012, 5, 6/2013 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω), καθ’ ερμηνεία των διατάξεων που μνημονεύθηκαν στην σκέψη 1, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο, ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να υποκαθίσταται στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου, να ελέγχει κατά πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, και ιδίως αυτές που συνάπτονται με το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγόμενων σ’ αυτό υποθέσεων, εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Όπως επίσης έγινε δεκτό, με τα Πρακτικά αυτά, δεν είναι επιτρεπτή, κατά την έννοια των αυτών διατάξεων, η εισαγωγή με τους κανονισμούς δικαστηρίων, ρυθμίσεων, οι οποίες οδηγούν, αμέσως ή εμμέσως, σε επιβράδυνση του ρυθμού εκδικάσεως των υποθέσεων. Κατ’ ακολουθίαν, δεν πρέπει κατ’ αρχήν να εισάγονται ρυθμίσεις με αντικείμενο την μείωση του αριθμού δικασίμων ή του αριθμού των υποθέσεων οι οποίες προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο, καθώς και εκείνων, τις οποίες χρεώνεται κάθε δικαστής. Αντιθέτως, ενδείκνυται, έστω και προσωρινά, μέχρι τον ουσιώδη περιορισμό της εκκρεμότητας κάθε δικαστηρίου, η αύξηση των ανωτέρω αριθμών. Η δε Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει την αρμοδιότητα να υποδεικνύει την προσθήκη ρυθμίσεων που εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Ο Σύμβουλος Κων/νος Κουσούλης διετύπωσε την εξής γνώμη: για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των διοικητικών δικαστηρίων, ο καθορισμός ελαχίστου ορίου ατομικής απόδοσης των δικαστικών λειτουργών ενδείκνυται να εκφράζεται με τη θέσπιση ορίου, το οποίο θα έχει ως βάση τη στάθμιση της δυσκολίας των υποθέσεων που τους ανατίθενται, και όχι με τη θέσπιση απλού αριθμητικού ορίου. Ειδικότερα ενδείκνυται η θέσπιση, με τους οικείους κανονισμούς, συστήματος, σύμφωνα με το οποίο ο πρόεδρος που διενεργεί τη χρέωση των υποθέσεων θα τις χαρακτηρίζει ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας τους με βάση ορισμένη κλίμακα (όπως, 1-5). Η τελική εκτίμηση του συντελεστή δυσκολίας μπορεί να ορίζεται ότι γίνεται μετά την ολοκλήρωση της διασκέψεως. Σύμφωνα με τα παραπάνω, το ελάχιστο όριο απόδοσης κάθε δικαστικού λειτουργού θα ορίζεται ως συγκεκριμένο άθροισμα μονάδων σταθμισμένης δυσκολίας των υποθέσεων, τις οποίες δίκασε και όχι ως ένα απλό άθροισμά τους, ανεξάρτητα από το βαθμό δυσκολίας τους. Συμπληρωματικά ενδείκνυται στους κανονισμούς λειτουργίας να θεσπίζονται ως κριτήρια προτάξεως εκδικάσεως των υποθέσεων κατά πρώτον η παλαιότητα, με βάση το χρόνο κατάθεσης, και κατά δεύτερον ο χαρακτήρας τους ως επειγουσών ή μη.
              4. Απόφαση 1/2013 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς.
              Η απόφαση αυτή εξεδόθη κατόπιν της μερικής μόνον εγκρίσεως από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο (αριθ. πρακτικού 10/2012) της επιχειρηθείσης με την απόφαση 1/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του εν λόγω Διοικητικού Πρωτοδικείου τροποποιήσεως του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δικαστηρίου. Με την απόφαση αυτή επιχειρείται εκ νέου η τροποποίηση του ως άνω Κανονισμού. Η τροποποίηση αυτή, καθ’ ό μέρος αφορά την ρύθμιση του ζητήματος του καθορισμού των ωρών συνεδριάσεων των Τμημάτων του δικαστηρίου, ζητήματος ως προς το οποίο δεν είχαν εγκριθεί οι αντίστοιχες αρχικώς προταθείσες ρυθμίσεις, δεν προκαλεί παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθεί. Επισημαίνεται, όμως, ότι, οι ρυθμίσεις που προτείνονται το πρώτον με το ανωτέρω με αριθ. πρωτ. 974/6-3-2013 υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, δεν μπορούν, κατά την προεκτεθείσα διάταξη της παρ. 4 στοιχ. Α΄ του άρθου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων να ληφθούν υπόψη, εφόσον το υπόμνημα αυτό δεν κατετέθη εγκαίρως κατά την αρχική συζήτηση περί τροποποιήσεως-συμπληρώσεως του εν λόγω Κανονισμού, κατά την οποία εγκρίθηκαν όλες οι λοιπές προταθείσες από την Ολομέλεια των δικαστών του ως άνω Διοικητικού Πρωτοδικείου ρυθμίσεις, πλην της προαναφερθείσας, ως προς την οποία και μόνον ανεπέμφθη η απόφαση στο αυτό όργανο προς αναδιατύπωση. Μετά την έγκριση των ρυθμίσεων, επί των οποίων δεν διατυπώθηκαν παρατηρήσεις, και την επάνοδο του Κανονισμού στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω προς έγκριση των νέων τροποποιήσεων, οι οποίες εισήχθησαν στον Κανονισμό αυτό σε συμμόρφωση προς το αρχικό πρακτικό αυτής, δεν θα ήταν επιτρεπτό να διατυπωθούν και πάλι νέες παρατηρήσεις επί άλλων αυτή τη φορά ρυθμίσεων, οι οποίες όμως έχουν ήδη εγκριθεί. Η Αντιπρόεδρος Αγγελική Θεοφιλοπούλου και οι Σύμβουλοι Χρίστος Ράμμος, Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, Αικατερίνη Χριστοφορίδου, Ευαγγελία Νίκα, Ηρακλής Τσακόπουλος, Εμμανουήλ Κουσιουρής, Κων/νος Κουσούλης και Παναγιώτης Χαμάκος διατύπωσαν τη γνώμη ότι το παραπάνω υπόμνημα παραδεκτώς υποβλήθηκε κατά την παρούσα συζήτηση, διότι η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατά τον έλεγχο υποβαλλόμενου προς έγκριση κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει αρμοδιότητα να υποδεικνύει την προσθήκη ρυθμίσεων που εξυπηρετούν τον σκοπό της ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγομένων στο οικείο δικαστήριο υποθέσεων και ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων μπορεί να ζητήσει τη σύνταξη, συμπλήρωση, τροποποίηση ή αντικατάσταση του κανονισμού του δικαστηρίου, όχι μόνον κατά την αρχική συζήτηση περί τροποποιήσεως-συμπληρώσεως εσωτερικού κανονισμού τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, κατά την οποία εγκρίθηκαν οι λοιπές προταθείσες από την ολομέλεια αυτού ρυθμίσεις, αλλά και σε κάθε άλλη περίπτωση αναπομπής της αποφάσεως στο ίδιο όργανο για αναδιατύπωση, όπως συνέβη κατά το παρελθόν (απόφαση 8/2013 της Ολομέλειας εν συμβουλίω).
              5. Απόφαση 2/2013 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων.
              Με την απόφαση αυτή επιχειρείται η έγκριση νέου Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δικαστηρίου σε αντικατάσταση του ισχύοντος Κανονισμού (Πρακτικά 1/1989 και 1/1990 της Ολομέλειας των δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων), ο οποίος απαρτίζεται από τρία κεφάλαια με τον τίτλο «Μέρος πρώτο» - Οργάνωση και λειτουργία του Δικαστηρίου, «Μέρος Δεύτερο» –Οργάνωση και λειτουργία της Γραμματείας και «Μέρος Τρίτο» - Λοιπές διατάξεις γενικού περιεχομένου. Ως προς τα δύο τελευταία κεφάλαια του ανωτέρω Κανονισμού οι προτεινόμενες ρυθμίσεις δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν, ως έχουν. Δεδομένου όμως, ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που εκτίθενται στους ετησίως υποβαλλόμενους στο Υπουργείο Δικαιοσύνης «πίνακες κίνησης υποθέσεων στα Διοικητικά Δικαστήρια», στο Δικαστήριο αυτό υφίσταται εκκρεμότητα, η οποία βαίνει αυξανόμενη (εκκρεμείς υποθέσεις την 31-12-2010 περίπου 1.640, την 31-12-2011 περίπου 2.226 και την 31-12-2012 περίπου 2.397, ενώ κατά τα έτη 2011 και 2012 εξεδόθησαν αντιστοίχως 155 και 537 αποφάσεις, με συζητηθείσες, κατά το έτος 2012, 358 αποφάσεις), απαιτείται η τροποποίηση του υφιστάμενου Κανονισμού, με την εισαγωγή ρυθμίσεων που να διασφαλίζουν ότι εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των δικαστών θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά δικαστή ετήσια χρέωση, η οποία και πρέπει να τηρείται απαρέγκλιτα, να μην είναι κατώτερη από 120 υποθέσεις, ενώ ως προς τις υποθέσεις που πρέπει να συμπεριλαμβάνονται ή όχι στον κατώτατο αυτό αριθμό, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν.
              Επισημαίνεται ότι επί μέρους διατάξεις του νέου Κανονισμού οδηγούν σε επιβράδυνση του ρυθμού εκδικάσεως των υποθέσεων, ενώ παραλείπεται η εισαγωγή συστήματος κατανομής των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων του άρθρου 5 του ν. 3886/2010 κατά το χρονικό διάστημα λειτουργίας των Τμημάτων Διακοπών, η οποία είναι απαραίτητη ενόψει του κατεπείγοντος χαρακτήρα των υποθέσεων και της διαγραφόμενης από τις διατάξεις του ανωτέρω νόμου σύντομης διαδικασίας. Ενόψει αυτών αλλά και όσων έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, πρέπει να αναδιατυπωθούν ή να καταργηθούν οι διατάξεις α) του άρθρου 3 παρ. 3 και 7 παρ. 2, οι οποίες πρέπει να συμπληρωθούν, ώστε να συμπεριλάβουν στις εκδικαζόμενες κατά την περίοδο των δικαστικών διακοπών υποθέσεις και τις υποθέσεις των ασφαλιστικών μέτρων του άρθρου 5 ν. 3886/2010, β) του άρθρου 3Α παρ. 2, 3 και 4 (περίπτωση αναβολής λόγω αποχής δικηγόρων ή απεργίας των υπαλλήλων ή άλλων παραγόντων της δίκης, περίπτωση ασθενείας Δικαστή και περίπτωση προσδιορισμού υποθέσεων καθ’ υπέρβαση του προβλεπόμενου ανά δικαστικό έτος αριθμού υποθέσεων), οι οποίες και πρέπει να αντικατασταθούν με τις προτεινόμενες στο ανωτέρω (βλ. σκ. 1 εντέλει) με αριθ. πρωτ. 2131/13-5-2013 υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων αντίστοιχες ρυθμίσεις, δηλ. τις περιεχόμενες στην παρ. 4 περ. γ΄, δ΄ και ε΄ του εν λόγω υπομνήματος, γ) του άρθρου 3Α παρ. 6 , της οποίας πρέπει να αντικατασταθούν ή να αναδιατυπωθούν οι ειδικότερες ρυθμίσεις που αφορούν την αύξηση του προσδιορισμού των υποθέσεων στις περιπτώσεις των ομοίων και της εκδικάσεως υποθέσεων για σοβαρούς λόγους. Η πρώτη των εν λόγω ρυθμίσεων πρέπει να αντικατασταθεί με την προτεινόμενη από το ως άνω υπόμνημα ρύθμιση (παρ. 4 περ. β΄) περί αυξήσεως των υποθέσεων κατά 30% του κατώτατου αριθμού ανατιθεμένων ανά δικαστή υποθέσεων, εφόσον οι υποθέσεις αυτές είναι όμοιες ή θέτουν ζήτημα το οποίο έχει ήδη επιλυθεί αμετακλήτως. Η δεύτερη των ρυθμίσεων αυτών απαιτείται να διευκρινισθεί εάν αναφέρεται στην προσαύξηση των υποθέσεων επειγουσών περιπτώσεων, για τις οποίες προβλέπει ειδικά το άρθρο 15 παρ. 7 περ. β στοιχ. δδ του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων (ν. 1756/1988), όπως έχει τροποποιηθεί με το άρθρο 85 του ν. 4055/2012, και η οποία, άλλωστε, ρητά προβλέπεται στον υπό έγκριση Κανονισμό στην παρ. 1 του άρθρου 3Α αυτού ή αναφέρεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες η χρέωση θα γίνεται επί επιπλέον της ως άνω κατά νόμον προβλεπομένης χρεώσεως. Εάν συντρέχει η πρώτη περίπτωση, η ρύθμιση αυτή αφενός προσκρούει στην προαναφερθείσα διάταξη, αφετέρου αντιφάσκει και προς τη ρύθμιση του ζητήματος αυτού από τον ίδιο τον Κανονισμό και, συνεπώς, πρέπει να διαγραφεί. Τέλος, θα πρέπει να περιληφθεί στον Κανονισμό η ρύθμιση που προτείνεται στο ανωτέρω υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου (παρ. 4 περ. στ΄ του υπομνήματος) για το δικαστικό σχηματισμό που θα επιλαμβάνεται, κατά το χρονικό διάστημα των δικαστικών διακοπών, των αιτήσεων αναστολής και των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων του άρθρου 5 ν. 3886/2010. Εξάλλου, ως προς την ειδικότερη ρύθμιση της προαναφερθείσας παρ. 6 άρθρο 3Α του Κανονισμού περί προσαυξήσεως κατά 10% του κατώτατου αριθμού των υποθέσεων που θα πρέπει να χρεώνεται κάθε Δικαστής επικράτησε η άποψη ότι θα πρέπει να παραμείνει και να εγκριθεί ως έχει, ενώ ο Αντιπρόεδρος Σ. Ρίζος και οι Σύμβουλοι Δ. Κωστόπουλος, Αικ. Χριστοφορίδου, Ε. Νίκα, Φ. Ντζίμας , Μ. Σταματελάτου, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Πισπιρίγκος και Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή, διατύπωσαν την άποψη ότι η ρύθμιση αυτή θα έπρεπε να απαλειφθεί και οι υποθέσεις αυτές να συμπεριληφθούν στον κατώτατο συνολικό αριθμό των χρεουμένων ανά δικαστή υποθέσεων.
              Περαιτέρω, στο άρθρο 2 παρ. 6 του Κανονισμού η λέξη «τώρα» πρέπει να αντικατασταθεί με τη λέξη «όμως», στο δε άρθρο 3 Α παρ. 1 η φράση «..... αλλά και να αποφεύγονται δυσχέρειες στην άσκηση του δικαιοδοτικού έργου και να αποτρέπεται η έκδοση αντιφατικών αποφάσεων από το Δικαστήριο» πρέπει να διαγραφεί ως μη προσήκουσα σε Κανονισμό Δικαστηρίου, όπως επίσης πρέπει να διαγραφεί και η φράση «Η χρέωση στους δικαστές του Τμήματος πρέπει να είναι ισομερής και ισοβαρής», ως αποτελούσα πλεονασμό. Στο άρθρο 11 παρ. 2 εδαφ. ι΄ πρέπει να διορθωθεί η φράση «....η παράδοση αυτών προ τον...» με τη φράση «... η παράδοση αυτών προς τον...».
              6. Απόφαση 3/2013 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Κέρκυρας.
              Οι επιχειρούμενες ρυθμίσεις ως προς τα Τμήματα συνεδριάσεων και το αντικείμενο αυτών, ως προς τον αριθμό των δικασίμων και τις ημέρες και ώρες συνεδριάσεων δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν. Αντιθέτως, η προτεινόμενη με την παρ. 4 του άρθρου 2 του Κανονισμού ρύθμιση ως προς τον αριθμό των ανατιθεμένων σε κάθε δικαστή υποθέσεων, δεν εγκρίνεται, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 2. Ως προς το σημείο αυτό ενδείκνυται η τροποποίηση του Κανονισμού, με την εισαγωγή ρυθμίσεως που να διασφαλίζει ότι εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των δικαστών θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά δικαστή χρέωση να μην είναι κατώτερη από τις 210 υποθέσεις ετησίως, στις οποίες δεν θα συνυπολογίζονται οι αιτήσεις προσωρινής προστασίας και οι αιτήσεις διορθώσεως ή ερμηνείας. Αντιθέτως, θα συνυπολογίζονται οι αποφάσεις επί αιτήσεων συμμορφώσεως της Διοικήσεως προς τις αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων (ν. 3068/2002), οι αιτήσεις για δίκαιη ικανοποίηση και οι υποθέσεις εν συμβουλίω κατά τη διαδικασία των άρθρων 126Α του Κ.Δ.Δ. και 34Α του π.δ. 18/1989. Ως προς τις τελευταίες όμως αυτές υποθέσεις, δηλ. τις υποθέσεις εν συμβουλίω, ο συνυπολογισμός τους στον παραπάνω αριθμό των ετησίως ανατιθεμένων ανά δικαστή υποθέσεων, θα πρέπει να γίνεται μόνον κατά το ήμισυ, κατ’ αποδοχή της ρυθμίσεως που προτείνεται με το 223/16-1-2013 υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων. Περαιτέρω, οι λοιπές προτεινόμενες ρυθμίσεις , ως προς τον προσδιορισμό των υποθέσεων κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και του Πάσχα, στις επείγουσες περιπτώσεις, σε περίπτωση αποχής των δικηγόρων ή απεργίας των υπαλλήλων και σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστού σε δικάσιμο του Τμήματος ή αναρρωτικής αδείας, δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν.
Δ ι ά  τ α ύ τ α
              1. Εγκρίνει την εισαγόμενη με την απόφαση 1/2013 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου. 
              2. Εγκρίνει εν μέρει τον εισαγόμενο με την απόφαση 2/2013 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων νέο Κανονισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου και αναπέμπει την απόφαση στο αυτό όργανο προς τροποποίηση και συμπλήρωση, κατά το σκεπτικό.
              3. Εγκρίνει εν μέρει την εισαγόμενη με την απόφαση 3/2013 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Πρωτοδικείου Κέρκυρας τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου και αναπέμπει την απόφαση στο αυτό όργανο προς τροποποίηση και συμπλήρωση, κατά το σκεπτικό.
              Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 6 Ιουνίου 2013.
                            Ο Πρόεδρος                                                    Η Γραμματέας


               Κωνσταντίνος Μενουδάκος                             Μαριάνθη Παπασαράντη

Αριθμός 3/2014

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

__________________

              Σήμερα, στις 21 Ιανουαρίου 2014, ημέρα Τρίτη και ώρα 14.00 συνήλθε στο κατάστημα του Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα συνεδριάσεων της Ολομελείας αποτελούμενο από τα μέλη του: Σωτ. Ρίζο, Πρόεδρο, Φ. Αρναούτογλου, Δ. Πετρούλια, Αθ. Ράντο, Αγγ. Θεοφιλοπούλου, Ειρ. Σαρπ, N. Ρόζο, Αντιπροέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας και τους Συμβούλους Χρ. Ράμμο, Ν. Μαρκουλάκη, Γ. Παπαγεωργίου, Μ. Καραμανώφ, Μ. Βηλαρά, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστο­φορί­δου, Δ. Σκαλτσούνη, Μ.-Ελ. Κωνσταντινίδου, Α.-Γ. Βώρο, Π. Ευστρατίου, Γ. Ποταμιά, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα, Ιω. Γράβαρη, Ευθ. Αντωνόπουλο, Γ. Τσιμέκα, Π. Καρλή, Αντ. Ντέμσια, Φ. Ντζίμα, Σπ. Χρυσικοπούλου, Ηρ. Τσακόπουλο, Μ. Σταματελάτου, Μ. Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινό, Δ. Κυριλλόπουλο, Α. Καλογεροπούλου, Εμμ. Κουσιουρή, Ο. Ζύγουρα, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλη, Κ. Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Αντ. Χλαμπέα, Δ. Μακρή, Τ. Κόμβου, Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή, Π. Μπραΐμη, Π. Χαμάκο, Σ. Βιτάλη, Ηλ. Μάζο, Α.-Μ. Παπαδημητρίου, Χρ. Ντουχάνη, Θ. Τζοβαρίδου και Ε. Παπαδημητρίου. Τα λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέματα της συζήτησης, σύμφωνα με την πρόσκληση του Προέδρου, ήταν: α) η «Εξέταση της υπ’ αριθμ. 3/2013 απόφασης της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών με την οποία αποφασίστηκε, κατά πλειοψηφία, ότι ο κανονισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου δεν χρήζει, επί του παρόντος, τροποποίηση, κατόπιν της υπ’ αριθμ. 10/2012 απόφασης της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο», β) η «Έγκριση της 4/2013 αποφάσεως της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθήνας» και γ) η «Έγκριση της υπ’ αριθμ. 5/2013 αποφάσεως της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, για την τροποποίηση του Κανονισμού της Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου» (Γ1262/27.12.2013).
           Το Συμβούλιο άκουσε τον Εισηγητή της υποθέσεως, Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας Αθ. Ράντο.
Σ κ έ φ θ η κ ε   κ α τ ά   τ ο   Ν ό μ ο
           1. Επειδή, κατά την παρ. 1 του στοιχ. Α΄ του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουρ­γών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄ 35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος συμπληρώνεται, τροπο­ποιεί­ται ή αντικαθίσταται, όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές ανάγκες», ενώ, κατά την παρ. 4 του αυτού στοιχ. Α, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51), «Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, … ο Γενικός Επίτροπος Επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων … έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν τη σύνταξη, συμπλήρωση, τροποποίηση ή αντικατάσταση κανονισμού…», κατά δε την παρ. 7, όπως αντικαταστάθηκε με το αυτό άρθρο 86 του ν. 4055/12,  «7. Οι κανονισμοί και οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης, τροποποίησης ή ακύρωσης αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον αριθμό των δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο. Οι κανονισμοί ισχύουν μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνή­σεως.». Με το έγγραφο 5828/6-4-2012 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών είχε υποβληθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει των ανωτέρω διατάξεων, η απόφαση 1/2012 της ολομέλειας των δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία επεχειρείτο η τροποποίηση του κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου. Επί της προτεινομένης ρυθμίσεως, εξεδόθη η απόφαση 10/2012 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο, με την οποία ενεκρίθη μεν η προταθείσα σημειακή τροποποίηση του κανονισμού, διατυπώθηκαν, όμως, παρατηρήσεις, κατά τις οποίες πρέπει να τροποποιηθούν πολλές επί μέρους συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, για τις οποίες κρίθηκε ότι δεν συμβάλλουν στην εκπλήρωση του σκοπού εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγομένων σ’ αυτό υποθέσεων. Κατόπιν εκδόσεως της ανωτέρω αποφάσεως, η οποία συνεπήγετο, από τη φύση της ασκηθείσης με αυτήν αρμοδιότητος, την υποχρέωση της ολομελείας των δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών να επιληφθούν εκ νέου του ζητήματος, η Γενική Επίτροπος της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, ασκώντας την αρμοδιότητα που της παρέχει το άρθρο 14 παρ. 2 του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ., ζήτησε την σύγκληση της εν λόγω ολομελείας, υποδεικνύοντας, κατ’ ενάσκηση της περαιτέρω αρμοδιότητος που της παρέχεται από την προμνημονευθείσα παρ. 4 του άρθρου 17, στοιχ. Α, του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ., την υποχρέωση τροποποιήσεως του κανονισμού στα σημεία που είχαν επισημανθεί με την ανωτέρω απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο. Προς τούτο, με το σχετικό υπ’ αριθ. πρωτ. 375/23-1-2013 έγγραφό της, απέστειλε κείμενο των επιβαλλομέ­νων τροποποιήσεων. Η ολομέλεια των δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την 3/24-4-2013 απόφασή της, θεώρησε ότι οι παρατηρήσεις της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο «δεν είναι νομικά δεσμευτικές … αλλά αποτελούν έντονη υπόδειξη (προς τα όργανα διευθύνσεως του δικαστηρίου και τους δικαστές) να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για την επιτάχυνση του ρυθμού εκδίκασης των εκκρεμών υποθέσεων». Κατόπιν τούτου, έκρινε, κατά πλειοψηφία, ότι ο κανονισμός «δε χρήζει, επί του παρόντος, τροποποίησης». Η απόφαση αυτή εισήχθη προς έγκριση ενώπιον της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο και ορίσθηκε ημερομηνία συζητήσεως η 19-9-2013. Εν όψει, όμως, του γεγονότος ότι στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών συγκροτήθηκε επιτροπή για την τροποποίηση του κανονισμού και συνεκλήθη εκ νέου η ολομέλεια των δικαστών του δικαστηρίου, το Συμβούλιο της Επικρατείας ανέβαλε την συζήτηση του ζητήματος κατά την ημερομηνία εκείνη. Όμως, η ολομέλεια των δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών συνήλθε την 15-11-2013 σε νέα συνεδρίαση και, αφού απέρριψε την εισήγηση της προς τούτο συσταθείσης επιτροπής εκ μελών του για την τροποποίηση του κανονισμού, έκρινε εκ νέου, κατά πλειοψηφία, με την 5/2013 απόφασή της, ότι ο κανονισμός δεν χρήζει επί του παρόντος τροποποιήσεως. Ενδιαμέσως, με την 4/2013 απόφαση του αυτού οργάνου, επιχειρήθηκε άλλη τροποποίηση του κανονισμού, με τη σύσταση δύο νέων τμημάτων συνεδριάσεων. Ήδη, κατόπιν της από 14-2-2014 προσκλήσεως του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, εισάγεται ενιαίως στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας το ζήτημα της εγκρίσεως των αποφάσεων αυτών.
           2. Επειδή, όπως ήδη έγινε δεκτό (αποφάσεις 10, 12/2012, 5, 6/2013 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο), καθ’ ερμηνεία των διατάξεων που μνημονεύθηκαν στην σκέψη 1, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο, ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να υποκαθίσταται, κατ’ αρχήν, στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου, να ελέγχει κατά πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, και ιδίως αυτές που συνάπτονται με το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγόμενων σ’ αυτό υποθέσεων, εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Όπως επίσης έγινε δεκτό με τις αποφάσεις αυτές, δεν είναι επιτρεπτή, κατά την έννοια των αυτών διατάξεων, η έγκριση νέων κανονισμών δικαστηρίων, που περιέχουν ρυθμίσεις, οι οποίες οδηγούν, αμέσως ή εμμέσως, σε επιβράδυνση του ρυθμού εκδικάσεως των υποθέσεων. Η δε Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει την αρμοδιότητα να υποδεικνύει την προσθήκη ρυθμίσεων που εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Περαιτέρω, οι διατάξεις αυτές δεν απονέμουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας γνωμοδοτική απλώς αρμοδιότητα. Είτε σε σχέση με τις ευθέως υποβαλλόμενες προς κρίση διατάξεις κανονισμού είτε σε σχέση με άλλες διατάξεις υφισταμένων κανονισμών, για τις οποίες ειδικώς κρίνεται ότι, λόγω συναφείας, το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει αρμοδιότητα διατυπώσεως παρατηρήσεων, οι διατυ­πούμε­νες παρατηρήσεις είναι από τη φύση τους δεσμευτικές ως προς την υποδεικνυόμενη κατεύθυνση και το προτεινόμενο βασικό περιεχόμενο των προς θέσπιση ρυθμίσεων ή τροποποιήσεων. Εφ’ όσον δε οι διατυπούμενες παρατηρήσεις έχουν την ως άνω προσδιοριζόμενη δεσμευτικότητα, δεν απαιτείται η διατύπωση στο διατακτικό της σχετικής αποφάσεως ρητής μνείας περί αναπομπής του κανονισμού ούτε απαιτείται, κατ’ αρχήν, να περιληφθεί στο διατακτικό ρήτρα για την τροποποίηση των επισημαινόμενων ρυθμίσεων. Σε περίπτωση, όμως, κατά την οποία η ολομέλεια των δικαστών του οικείου δικαστηρίου αρνείται, εν όλω ή εν μέρει, ρητώς ή σιωπηρώς, να προσαρμόσει τις ρυθμίσεις του κανονισμού στην υποδειχθείσα κατεύθυνση, τότε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, ασκώντας την αρμοδιότητα που ρητώς της παρέχουν οι ανωτέρω διατάξεις, μπορεί ευθέως να προβεί στην αναγκαία τροποποίηση και συμπλήρωση του κανονισμού, με προσθήκη των ενδεικνυομένων ρυθμίσεων. Στην περίπτωση αυτή, η απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας που περιέχει τις ανωτέρω ρυθμίσεις, διαβιβάζεται στον Υπουργό Δικαιοσύνης,  Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αποτελώντας, πλέον, τον κανονισμό του οικείου δικαστηρίου.
           3. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, α) οι προτεινόμενες με την 4/2013 απόφαση της ολομέλειας των δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών τροποποιήσεις του κανονισμού του δικαστηρίου δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν, β) με την απόφαση 10/2012 της ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο μνημονεύθηκαν συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού που χρήζουν τροποποιήσεως, οι ενδεικνυόμενες δε αυτές τροποποιήσεις περιελήφθη­σαν στο προμνημονευθέν υπ’ αριθ. πρωτ. 375/23-1-2013 έγγραφο της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων. Οι εν λόγω προτεινόμενες ρυθμίσεις πρέπει να αποτελέσουν το περιεχόμενο της, επιβαλλόμενης πλέον, τροποποιήσεως και συμπληρώσεως του κανονισμού του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, έχουν δε ως εξής : «1. Η παράγραφος 2 του άρθρου 3 αντικαθίσταται ως εξής: «2.α) Στο σχηματισμό που είναι αρμόδιος για την εκδίκαση των διαφορών ουσίας, ο αριθμός των υποθέσεων κάθε δικασίμου μονομελούς και τριμελούς συνθέσεως ορίζεται σε τουλάχιστον 11 υποθέσεις ανά δικαστή το μήνα, στις οποίες δεν περιλαμβάνονται οι αιτήσεις αναστολής και οι αιτήσεις σε διαδικασία σε Συμβούλιο. Ο αριθμός των υποθέσεων που δικάζονται σε πρώτο και τελευταίο βαθμό από τα τμήματα 13ο, 14ο, 15ο, 16ο, 17ο, 18ο του Διοικητικού Εφετείου (διαφορές από διοικητικές συμβάσεις, από πράξεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού κ.λπ.), δεν μπορεί να υπερβαίνει το ήμισυ του κατ’ ελάχιστον προσδιοριζομένου κατά τα ανωτέρω, συνολικού αριθμού υποθέσεων ανά δικαστή. Ο συνολικός δε αυτός αριθμός (τουλάχιστον 11), ανά δικαστή, θα συμπληρώνεται από υποθέσεις άλλων διαφορών που εισάγονται στα παραπάνω ειδικά τμήματα. β) Μετά από απόφαση του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Διοικητικού Εφετείου, μπορεί να ορίζεται αριθμός υποθέσεων μέχρι και 40% πιο πάνω από τον κατά τα ανωτέρω οριζόμενο κατώτατο κατά μήνα, ανά δικαστή, εφόσον οι υποθέσεις αυτές είναι όμοιες ή θέτουν ζήτημα το οποίο έχει ήδη επιλυθεί αμετακλήτως. γ) Υποθέσεις ουσίας που θα υπαχθούν στο Διοικητικό Εφετείο θα μπορούν να κατανέμονται σε όλα τα υπάρχοντα τμήματα του ουσιαστικού σχηματισμού. δ) Εφέτης που προεδρεύει οποιουδήποτε τμήματος του Δικαστηρίου χρεώνεται το ήμισυ του προσδιοριζόμενου, κατά περίπτωση, αριθμού υποθέσεων. ε) Σε περίπτωση αποχής δικηγό­ρων ή απεργίας υπαλλήλων ή άλλων παραγόντων της δίκης, οι πρωτοείσακτες υποθέσεις που αναβάλλονται λόγω της αποχής ή απεργίας σε άλλη δικάσιμο ή άλλες δικασίμους, δεν θεωρούνται πρωτοείσακτες για τη χρέωση των δικαστών. Ο δε Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Δικαστηρίου, μπορεί να προσδιορίζει τη συζήτηση των αναβαλλομένων υποθέσεων  σε εμβόλιμη δικάσιμο (εκτός των προκαθορισμένων). στ) Σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστού σε μία δικάσιμο του τμήματός του, για οποιοδήποτε λόγο, ο αριθμός των πρωτοείσακτων υποθέσεων που αναλογούν σ’ αυτόν δεν θα αφαιρείται από επιγενόμενη χρέωση του τμήματος αυτού, αλλά αντίστοιχος αριθμός υποθέσεων θα προσαυξάνει τη χρέωση του δικαστή που απουσίασε σε επόμενη ή επόμενες δικασίμους. Αντίθετα, σε περίπτωση μακράς αναρρωτικής άδειας, εκτεινομένης πέραν της μιας δικασίμου, οι αναλογούσες στον ασθενήσαντα δικαστή πρωτοείσακτες υποθέσεις θα αφαιρούνται από επιγενόμενη χρέωση του τμήματος, εφόσον ο ασθενήσας δικαστής, εξακολουθεί να είναι ενταγμένος στη δύναμή του ή, σε περίπτωση μετακίνησης αυτού, εφόσον δεν συμπληρώθηκε η δύναμη του τμήματος από άλλο δικαστή. ζ) Οι ημέρες της εβδομάδας, κατά τις οποίες συνεδριάζουν τα τμήματα και οι ώρες της ημέρας κατά τις οποίες εκδικάζονται οι υποθέσεις κάθε τμήματος του ουσιαστικού και ακυρωτικού σχηματισμού, καθορίζονται ως εξής:
           Α) Σχηματισμός ουσιαστικής διαδικασίας.
1ο Τμήμα
Ημέρα Δευτέρα
΄Ωρα     9.30 π.μ. τριμελές
            10.30 π.μ. μονομελές

2ο     
            Τρίτη
             9.30 π.μ. τριμελές
            10.30 π.μ. μονομελές

3ο
            Δευτέρα
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

4ο
             Τρίτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

5ο
            Τετάρτη
             9.30 π.μ. τριμελές
            10.30 π.μ. μονομελές

6ο
            Πέμπτη
              9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές


7ο
            Τετάρτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

8ο
            Πέμπτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

9ο
              Πέμπτη
              13.30 μ.μ. τριμελές
              14.30 μ.μ. μονομελές

10ο
             Δευτέρα
               9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές

11ο
             Δευτέρα
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

12ο
             Δευτέρα
              13.30 μ.μ. τριμελές
              14.30 μ.μ. μονομελές

13ο
              Τρίτη
               9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές

14ο
             Τετάρτη
               9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές

15ο
              Τρίτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

16ο
             Τετάρτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

17ο
              Πέμπτη
               9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές

18ο
             Πέμπτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

19ο
             Τρίτη
              13.30 μ.μ. τριμελές
              14.30 μ.μ. μονομελές







              Β) Σχηματισμός ακυρωτικής αρμοδιότητας.
Α΄ Τμήμα
Ημέρα      Δευτέρα
΄Ωρα       9.30 π.μ.
Β΄
                 Τρίτη
               9.30 π.μ.
Γ΄
                 Τετάρτη
               9.30 π.μ.
Δ΄
                 Πέμπτη
               9.30 π.μ.
Ε΄
                 Παρασκευή
               9.30 π.μ.
ΣΤ΄
                 Δευτέρα
               9.30 π.μ.
Ζ΄
                 Τρίτη
               9.30 π.μ.
Η΄
                  Τετάρτη
               9.30 π.μ.
Θ΄
                  Πέμπτη
               9.30 π.μ.
Ι΄
                  Παρασκευή
               9.30 π.μ.
ΙΑ΄
                  Παρασκευή
               9.30 π.μ.
ΙΒ΄
                  Παρασκευή
               9.30 π.μ.
ΙΓ΄
                  Παρασκευή
              12.30 μ.μ.
Οι ημέρες και οι ώρες συνεδριάσεων των τμημάτων δεν συμπίπτουν, καθόσον όπου ορίζονται ίδιες ημέρες και ώρες συνεδριάσεων, νοούνται ημέρες διαφορετικών εβδομάδων του ίδιου μήνα.
           Γ) Προεδρική Διαδικασία.
1. Την ημέρα δικασίμου κάθε τμήματος, ώρα 9 π.μ. και στο ακροατήριο του πρώτου ορόφου του δικαστικού μεγάρου του Εφετείου. 2. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 3 αντικαθίσταται ως εξής: «3. Στο σχηματισμό της ακυρωτικής διαδικασίας ο αριθμός των υποθέσεων κάθε δικασίμου ορίζεται σε τουλάχιστον 11 ανά δικαστή το μήνα, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι υποθέσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων του άρθρου 5 του ν. 3886/2010». 3. Οι περιπτώσεις α΄ και β΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 3 καταργούνται και οι περιπτώσεις γ΄, δ΄ και ε΄ αναγραμματίζονται ως α΄, β΄ και γ΄˙ οι εξ αυτών δε αναγραμματιζόμενες ως α΄ και γ΄ αντικαθίστανται ως εξής: «α) Μετά από απόφαση του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Διοικητικού Εφετείου, μπορεί να ορίζεται αριθμός υποθέσεων μέχρι και 40% πιο πάνω από τον κατά τα παραπάνω οριζόμενο κατώτατο κατά μήνα ανά δικαστή, εφόσον οι υποθέσεις αυτές είναι όμοιες ή θέτουν ζήτημα το οποίο έχει ήδη επιλυθεί αμετακλήτως. β) … γ) Εάν κατά τη διάρκεια του δικαστικού έτους υπάρξουν υποθέσεις που έχουν προσδιορισθεί καθ’ υπέρβασιν του αριθμού 110 (στις οποίες δεν περιλαμβάνονται ούτε οι υποθέσεις της πιο πάνω περίπτ. α΄ της παρούσας παραγράφου ούτε οι αιτήσεις αναστολής), οι επί πλέον υποθέσεις αυτές, αναβαλλόμενες από τον εισηγητή σε δικάσιμο του επομένου δικαστικού έτους, λογίζονται ως πρωτοείσακτες μόνο υπό την προϋπόθεση ότι ο δικαστής έχει ήδη διεκπεραιώσει τουλάχιστον 110 υποθέσεις (στις οποίες δεν περιλαμ­βάνο­νται ούτε οι υποθέσεις της πιο πάνω περιπτώσεως α΄ της παρούσας παραγράφου ούτε οι αιτήσεις αναστολής) και εξακολουθεί να παραμένει στη δύναμη του τμήματος στο οποίο ήταν ενταγμένος το προηγούμενο έτος». 4. Η περίπτωση ΣΤ του άρθρου 3 αντικαθίσταται ως εξής: «Οι υποθέσεις σε συμβούλιο, κατά τη διαδικασία των άρθρων 126Α του Κώδικα Διοικητ. Δικονομίας και 34Α του Π.Δ. 18/1989, υπολογίζονται στη χρέωση των κυρίων ενδίκων βοηθημάτων και μέσων, κατά το ήμισυ». 5. Στο άρθρο 5, η λέξη «ανώτατο» αντικαθίσταται με τη λέξη «κατώτατο». 6. Το προτελευταίο εδάφιο της παραγρ. 1 του άρθρου 13 αντικαθίσταται ως εξής: «Με έγγραφο του αρχαιοτέρου Προέδρου που υπηρετεί σε κάθε περίοδο, κατά φθίνουσα σειρά αρχαιότητας των Προέδρων των τμημάτων που υπηρετούν τις δύο πρώτες περιόδους και κατά αντίστροφη σειρά αρχαιότητας για την τελευταία περίοδο, ορίζεται, ανάλογα με τον αριθμό των υπηρετούντων σε κάθε τμήμα δικαστών και τις εργάσιμες ημέρες, το διάστημα που κάθε τμήμα ουσιαστικής και ακυρωτικής αρμοδιότητας, υπηρετεί για την εξέταση των αιτήσεων αναστολής και των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων του ν. 3886/2010 που ανάγονται στην περίοδο υπηρεσίας του. Ειδικότερα τα τμήματα ακυρωτικής διαδικασίας επιλαμβάνονται των αιτήσεων αναστολής, επί των οποίων η Διοίκηση έχει προσκομίσει τις απόψεις της κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους. Τα ίδια τμήματα επιλαμβάνονται των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων του ν. 3886/2010 για τις οποίες η ορισθείσα κατά τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 5 του νόμου αυτού, ημερομηνία «εκδικάσεώς» τους, ανάγεται στην περίοδο της υπηρεσίας τους».
Δ ι ά   τ α ύ τ α
           1. Συνεξετάζει το ζήτημα της εγκρίσεως των 3, 4 και 5/2013 αποφάσεων της ολομελείας των δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.
           2. Εγκρίνει τις  προτεινόμενες με την 4/2013 απόφαση της ολομέλειας των δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών τροποποιή­σεις του κανονισμού του δικαστηρίου
           3. Τροποποιεί τον αυτό κανονισμό, ως εξής : «1. Η παράγραφος 2 του άρθρου 3 αντικαθίσταται ως εξής: «2.α) Στο σχηματισμό που είναι αρμόδιος για την εκδίκαση των διαφορών ουσίας, ο αριθμός των υποθέσεων κάθε δικασίμου μονομελούς και τριμελούς συνθέσεως ορίζεται σε τουλάχιστον 11 υποθέσεις ανά δικαστή το μήνα, στις οποίες δεν περιλαμβάνονται οι αιτήσεις αναστολής και οι αιτήσεις σε διαδικασία σε Συμβούλιο.
           Ο αριθμός των υποθέσεων που δικάζονται σε πρώτο και τελευταίο βαθμό από τα τμήματα 13ο, 14ο, 15ο, 16ο, 17ο, 18ο του Διοικητικού Εφετείου (διαφορές από διοικητικές συμβάσεις, από πράξεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού κ.λπ.), δεν μπορεί να υπερβαίνει το ήμισυ του κατ’ ελάχιστον προσδιοριζομένου κατά τα ανωτέρω, συνολικού αριθμού υποθέσεων ανά δικαστή. Ο συνολικός δε αυτός αριθμός (τουλάχιστον 11), ανά δικαστή, θα συμπληρώνεται από υποθέσεις άλλων διαφορών που εισάγονται στα παραπάνω ειδικά τμήματα.
           β) Μετά από απόφαση του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Διοικητικού Εφετείου, μπορεί να ορίζεται αριθμός υποθέσεων μέχρι και 40% πιο πάνω από τον κατά τα ανωτέρω οριζόμενο κατώτατο κατά μήνα, ανά δικαστή, εφόσον οι υποθέσεις αυτές είναι όμοιες ή θέτουν ζήτημα το οποίο έχει ήδη επιλυθεί αμετακλήτως.
           γ) Υποθέσεις ουσίας που θα υπαχθούν στο Διοικητικό Εφετείο θα μπορούν να κατανέμονται σε όλα τα υπάρχοντα τμήματα του ουσιαστι­κού σχηματισμού.
           δ) Εφέτης που προεδρεύει οποιουδήποτε τμήματος του Δικαστηρίου χρεώνεται το ήμισυ του προσδιοριζόμενου, κατά περίπτωση, αριθμού υποθέσεων.
           ε) Σε περίπτωση αποχής δικηγόρων ή απεργίας υπαλλήλων ή άλλων παραγόντων της δίκης, οι πρωτοείσακτες υποθέσεις που αναβάλλονται λόγω της αποχής ή απεργίας σε άλλη δικάσιμο ή άλλες δικασίμους, δεν θεωρούνται πρωτοείσακτες για τη χρέωση των δικαστών. Ο δε Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Δικαστηρίου, μπορεί να προσδιορίζει τη συζήτηση των αναβαλλομένων υποθέσεων  σε εμβόλιμη δικάσιμο (εκτός των προκαθορισμένων).
           στ) Σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστού σε μία δικάσιμο του τμήματός του, για οποιοδήποτε λόγο, ο αριθμός των πρωτοείσακτων υποθέσεων που αναλογούν σ’ αυτόν δεν θα αφαιρείται από επιγενόμενη χρέωση του τμήματος αυτού, αλλά αντίστοιχος αριθμός υποθέσεων θα προσαυξάνει τη χρέωση του δικαστή που απουσίασε σε επόμενη ή επόμενες δικασίμους. Αντίθετα, σε περίπτωση μακράς αναρρωτικής άδειας, εκτεινομένης πέραν της μιας δικασίμου, οι αναλογούσες στον ασθενήσαντα δικαστή πρωτοείσακτες υποθέσεις θα αφαιρούνται από επιγενόμενη χρέωση του τμήματος, εφόσον ο ασθενήσας δικαστής, εξακολουθεί να είναι ενταγμένος στη δύναμή του ή, σε περίπτωση μετακίνησης αυτού, εφόσον δεν συμπληρώθηκε η δύναμη του τμήματος από άλλο δικαστή.
           ζ) Οι ημέρες της εβδομάδας, κατά τις οποίες συνεδριάζουν τα τμήματα και οι ώρες της ημέρας κατά τις οποίες εκδικάζονται οι υποθέσεις κάθε τμήματος του ουσιαστικού και ακυρωτικού σχηματισμού, καθορίζονται ως εξής:
           Α) Σχηματισμός ουσιαστικής διαδικασίας.
1ο Τμήμα
Ημέρα Δευτέρα
΄Ωρα     9.30 π.μ. τριμελές
            10.30 π.μ. μονομελές

2ο     
            Τρίτη
             9.30 π.μ. τριμελές
            10.30 π.μ. μονομελές

3ο
            Δευτέρα
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

4ο
             Τρίτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

5ο
            Τετάρτη
             9.30 π.μ. τριμελές
            10.30 π.μ. μονομελές

6ο
            Πέμπτη
              9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές


7ο
            Τετάρτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

8ο
            Πέμπτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

9ο
              Πέμπτη
              13.30 μ.μ. τριμελές
              14.30 μ.μ. μονομελές

10ο
             Δευτέρα
               9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές

11ο
             Δευτέρα
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

12ο
             Δευτέρα
              13.30 μ.μ. τριμελές
              14.30 μ.μ. μονομελές

13ο
              Τρίτη
               9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές

14ο
             Τετάρτη
               9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές

15ο
              Τρίτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

16ο
             Τετάρτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

17ο
              Πέμπτη
               9.30 π.μ. τριμελές
              10.30 π.μ. μονομελές

18ο
             Πέμπτη
             11.30 π.μ. τριμελές
             12.30 μ.μ. μονομελές

19ο
             Τρίτη
              13.30 μ.μ. τριμελές
              14.30 μ.μ. μονομελές







              Β) Σχηματισμός ακυρωτικής αρμοδιότητας.
Α΄ Τμήμα
Ημέρα      Δευτέρα
΄Ωρα       9.30 π.μ.
Β΄
                 Τρίτη
               9.30 π.μ.
Γ΄
                 Τετάρτη
               9.30 π.μ.
Δ΄
                 Πέμπτη
               9.30 π.μ.
Ε΄
                 Παρασκευή
               9.30 π.μ.
ΣΤ΄
                 Δευτέρα
               9.30 π.μ.
Ζ΄
                 Τρίτη
               9.30 π.μ.
Η΄
                  Τετάρτη
               9.30 π.μ.
Θ΄
                  Πέμπτη
               9.30 π.μ.
Ι΄
                  Παρασκευή
               9.30 π.μ.
ΙΑ΄
                  Παρασκευή
               9.30 π.μ.
ΙΒ΄
                  Παρασκευή
               9.30 π.μ.
ΙΓ΄
                  Παρασκευή
              12.30 μ.μ.
            Οι ημέρες και οι ώρες συνεδριάσεων των τμημάτων δεν συμπίπτουν, καθόσον όπου ορίζονται ίδιες ημέρες και ώρες συνεδριάσεων, νοούνται ημέρες διαφορετικών εβδομάδων του ίδιου μήνα.
           Γ) Προεδρική Διαδικασία.
           1. Την ημέρα δικασίμου κάθε τμήματος, ώρα 9 π.μ. και στο ακροατήριο του πρώτου ορόφου του δικαστικού μεγάρου του Εφετείου.
           2. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 3 αντικαθίσταται ως εξής: «3. Στο σχηματισμό της ακυρωτικής διαδικασίας ο αριθμός των υποθέσεων κάθε δικασίμου ορίζεται σε τουλάχιστον 11 ανά δικαστή το μήνα, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι υποθέσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων του άρθρου 5 του ν. 3886/2010».
           3. Οι περιπτώσεις α΄ και β΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 3 καταργούνται και οι περιπτώσεις γ΄, δ΄ και ε΄ αναγραμματίζονται ως α΄, β΄ και γ΄˙ οι εξ αυτών δε αναγραμματιζόμενες ως α΄ και γ΄ αντικαθίστανται ως εξής: «α) Μετά από απόφαση του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Διοικητικού Εφετείου, μπορεί να ορίζεται αριθμός υποθέσεων μέχρι και 40% πιο πάνω από τον κατά τα παραπάνω οριζόμενο κατώτατο κατά μήνα ανά δικαστή, εφόσον οι υποθέσεις αυτές είναι όμοιες ή θέτουν ζήτημα το οποίο έχει ήδη επιλυθεί αμετακλήτως. β) … γ) Εάν κατά τη διάρκεια του δικαστικού έτους υπάρξουν υποθέσεις που έχουν προσδιορισθεί καθ’ υπέρβασιν του αριθμού 110 (στις οποίες δεν περιλαμβάνονται ούτε οι υποθέσεις της πιο πάνω περίπτ. α΄ της παρούσας παραγράφου ούτε οι αιτήσεις αναστολής), οι επί πλέον υποθέσεις αυτές, αναβαλλόμενες από τον εισηγητή σε δικάσιμο του επομένου δικαστικού έτους, λογίζονται ως πρωτοείσακτες μόνο υπό την προϋπόθεση ότι ο δικαστής έχει ήδη διεκπεραιώσει τουλάχιστον 110 υποθέσεις (στις οποίες δεν περιλαμβάνονται ούτε οι υποθέσεις της πιο πάνω περιπτώσεως α΄ της παρούσας παραγράφου ούτε οι αιτήσεις αναστολής) και εξακολουθεί να παραμένει στη δύναμη του τμήματος στο οποίο ήταν ενταγμένος το προηγούμενο έτος».
           4. Η περίπτωση ΣΤ του άρθρου 3 αντικαθίσταται ως εξής: «Οι υποθέσεις σε συμβούλιο, κατά τη διαδικασία των άρθρων 126Α του Κώδικα Διοικητ. Δικονομίας και 34Α του Π.Δ. 18/1989, υπολογίζονται στη χρέωση των κυρίων ενδίκων βοηθημάτων και μέσων, κατά το ήμισυ».
           5. Στο άρθρο 5, η λέξη «ανώτατο» αντικαθίσταται με τη λέξη «κατώτατο».
           6. Το προτελευταίο εδάφιο της παραγρ. 1 του άρθρου 13 αντικαθίσταται ως εξής: «Με έγγραφο του αρχαιοτέρου Προέδρου που υπηρετεί σε κάθε περίοδο, κατά φθίνουσα σειρά αρχαιότητας των Προέδρων των τμημάτων που υπηρετούν τις δύο πρώτες περιόδους και κατά αντίστροφη σειρά αρχαιότητας για την τελευταία περίοδο, ορίζεται, ανάλογα με τον αριθμό των υπηρετούντων σε κάθε τμήμα δικαστών και τις εργάσιμες ημέρες, το διάστημα που κάθε τμήμα ουσιαστικής και ακυρωτικής αρμοδιότητας, υπηρετεί για την εξέταση των αιτήσεων αναστολής και των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων του ν. 3886/2010 που ανάγονται στην περίοδο υπηρεσίας του. Ειδικότερα τα τμήματα ακυρωτικής διαδικασίας επιλαμβάνονται των αιτήσεων αναστολής, επί των οποίων η Διοίκηση έχει προσκομίσει τις απόψεις της κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους. Τα ίδια τμήματα επιλαμβάνονται των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων του ν. 3886/2010 για τις οποίες η ορισθείσα κατά τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 5 του νόμου αυτού, ημερομηνία «εκδικάσεώς» τους, ανάγεται στην περίοδο της υπηρεσίας τους».
            Για την πιστοποίηση των ανωτέρω συντάσσεται το παρόν πρακτικό.
     Ο Πρόεδρος                                                 Η Γραμματέας


   Σωτήριος Ρίζος                                       Μαριάνθη Παπασαράντη


Αριθμός 15/2014

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

__________________
           Σήμερα, στις 19 Σεπτεμβρίου 2014, ημέρα Παρασκευή και ώρα 13.00 συνήλθε στο κατάστημα του Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα συνεδριάσεων της Ολομελείας αποτελούμενο από τα μέλη του: Φ. Αρναούτογλου, Αντιπρόεδρο, Προεδρεύοντα, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είχε κώλυμα, Αθ. Ράντο, Αικ. Συγγούνα, Αν. Γκότση, Ν. Ρόζο, Αντιπροέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας και τους Συμβούλους Χρ. Ράμμο, Ν. Μαρκουλάκη, Δ. Μαρινάκη, Γ. Παπαγεωργίου, Μ. Καραμανώφ, Μ. Βηλαρά, Ι. Μαντζουράνη, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Δ. Αλεξανδρή, Δ. Σκαλτσούνη, Μ.-Ε. Κωνσταντινίδου, Α.-Γ. Βώρο, Γ. Ποταμιά, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα, Ι. Γράβαρη, Ε. Αντωνόπουλο, Σ. Μαρκάτη, Α. Ντέμσια, Φ. Ντζίμα, Σ. Χρυσικοπούλου, Η. Τσακόπουλο, Μ. Σταματελάτου, Μ. Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινό, Δ. Κυριλλόπουλο, Ε. Κουσιουρή, Ο. Ζύγουρα, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλη, Κ. Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Α. Χλαμπέα, Δ. Μακρή, Τ. Κόμβου, Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή, Π. Μπραΐμη, Π. Χαμάκο, Σ. Βιτάλη, Ηλ. Μάζο, Α.-Μ. Παπαδημητρίου, Χρ. Ντουχάνη, Β. Κίντζιου, Θ. Τζοβαρίδου, Ε. Παπαδημητρίου, Κ. Νικολάου. Τα λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέμα της συζήτησης, σύμφωνα με την πρόσκληση του Προέδρου ήταν: «Εξέταση της υπ’ αριθμ. 1/2014 απόφασης της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων με την οποία αποφασίστηκε, τροποποίηση και συμπλήρωση του κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου, κατόπιν της υπ’ αριθμ. 21/2013 απόφασης της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο».
           Το Συμβούλιο άκουσε την Εισηγητή της υποθέσεως Σύμβουλο Επικρατείας Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή.
              Σ κ έ φ θ η κ ε   κ α τ ά   τ ο   ν ό μ ο
           1. Επειδή, με το 1012/3-4-2014 έγγραφο του Προέδρου του Διοικητικού Εφετείου Χανίων υποβλήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας η 1/2014 απόφαση της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων, με την οποία συμπληρώθηκε και τροποποιήθηκε ο Κανονισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου, κατόπιν της 21/2013 αναπεμπτικής αποφάσεως της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω. Ήδη κατόπιν της από  14-10-2014 προσκλήσεως του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας εισάγεται προς έγκριση η απόφαση αυτή.
           2. Επειδή, κατά το στοιχ. Α΄ παρ. 1 του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄ 35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος συμπληρώνεται, τροποποιείται ή αντικαθίσταται, όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές ανάγκες», ενώ, κατά την παρ. 4 του αυτού στοιχείου και άρθρου, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 παρ. 1 του ν. 4055/2012, (Α΄ 51) «4. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και ο Πρόεδρος του οικείου Συμβουλίου Επιθεώρησης έχουν δικαίωμα να ζητήσουν τη σύνταξη, συμπλήρωση, τροποποίηση ή αντικατάσταση κανονισμού, του οικείου δικαστηρίου και δικαιοδοτικού κλάδου». Τέλος, κατά την παρ. 7, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51), «7. Οι κανονισμοί και οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης, τροποποίησης ή ακύρωσης αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον αριθμό των δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο. Οι κανονισμοί ισχύουν μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως».
           3. Επειδή με το 684/7-3-2013 έγγραφο του Διοικητικού Εφετείου Χανίων είχε υποβληθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει των ανωτέρω διατάξεων, η απόφαση 2/2013 της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων, με την οποία επιχειρείτo η έγκριση νέου Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου, σε αντικατάσταση του ισχύοντος Κανονισμού (Πρακτικά 1/1989 και 1/1990 της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού αυτού Εφετείου). Mε την 21/2013 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω ενεκρίθη ο νέος Κανονισμός, διατυπώθη­καν όμως παρατηρήσεις, κατά τις οποίες έπρεπε να περιληφθούν στον Κανονισμό αυτόν ρυθμίσεις που να διασφαλίζουν ότι εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των δικαστών θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά δικαστή ετήσια χρέωση να μην είναι κατώτερη από 120 υποθέσεις, καθώς και ρυθμίσεις που είχαν προταθεί με το 2131/13-5-2013 υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, σχετικές με α) τον καθ’ υπέρβαση προσδιορισμό ομοίων υποθέσεων, β) τον καθ’ υπέρβαση προσδιορισμό επειγουσών υποθέσεων κατά το άρθρο 15 παρ. 7 περ. β΄ στοιχ. δδ του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων, όπως τροποποιηθέν ισχύει, γ) τις αναβαλλόμενες λόγω αποχής δικηγόρων ή για αντίστοιχες αιτίες υποθέσεις και την δυνατότητα ορισμού εμβολίμων δικασίμων, δ) τον υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστή σε μία δικάσιμο, και ε) το σύστημα κατανομής των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων και των αιτήσεων αναστολής κατά το χρονικό διάστημα των δικαστικών διακοπών, ενώ εξάλλου διατυπώθηκαν και ορισμένες τελικές παρατηρήσεις. Και τούτο, προς το σκοπό της αποτελε­σματικότε­ρης λειτουργίας του Δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγομένων σ’ αυτό υποθέσεων. Η έκδοση της ανωτέρω αποφάσεως συνεπήγετο, από τη φύση της ασκηθείσης με αυτήν αρμοδιότητος, την υποχρέωση της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων να επιληφθούν εκ νέου του ζητήματος. Στις 3.4.2014 συνήλθε η Ολομέλεια των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων και αποφάσισε με την υπό έγκριση 1/2014 απόφασή της να τροποποιηθούν τα άρθρα 2 παρ. 6, 3 παρ. 3, 3Α παρ. 1-4 και 6, 7 παρ. 2, 11 παρ. 2 και να προστεθεί παρ. 5 στο άρθρο 7 του Κανονισμού του ανωτέρω Δικαστηρίου.
           4. Επειδή, όπως έχει γίνει δεκτό (αποφάσεις 10, 12/2012, 5, 6/2013 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω), καθ’ ερμηνεία των διατάξεων που μνημονεύθηκαν στην σκέψη 2, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω, ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση Κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να υποκαθίσταται, κατ’ αρχήν, στην κρίση των δικαστών της Ολομελείας του οικείου δικαστηρίου, να ελέγχει εάν και σε ποιο βαθμό συγκεκριμένες ρυθμίσεις του Κανονισμού, και ιδίως αυτές που συνάπτονται με το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγόμενων σ’ αυτό υποθέσεων, εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Όπως επίσης έγινε δεκτό με τις αποφάσεις αυτές, αφ’ ενός δεν είναι επιτρεπτή η έγκριση νέων Κανονισμών δικαστηρίων, που περιέχουν ρυθμίσεις, οι οποίες οδηγούν, αμέσως ή εμμέσως, σε επιβράδυνση του ρυθμού εκδικάσεως των υποθέσεων, αφ’ ετέρου προς εξυπηρέτηση του σκοπού της επιταχύνσεως η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει την αρμοδιότητα να υποδεικνύει την προσθήκη ρυθμίσεων που εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Κατά τις αυτές διατάξεις η σχετική αρμοδιότητα του  Συμβουλίου της Επικρατείας δεν είναι απλώς γνωμοδοτική αλλά αποφασιστική και δεσμευτική ως προς τις διατυπούμενες παρατηρήσεις, τόσο ως προς την υποδεικνυόμενη κατεύθυνση, όσο και ως προς το προτεινόμενο βασικό περιεχόμενο των προς θέσπιση ρυθμίσεων ή τροποποιήσεων. Εφ’ όσον δε οι διατυπούμενες παρατηρήσεις έχουν την ως άνω προσδιοριζόμενη δεσμευτικότητα, δεν απαιτείται η διατύπωση στο διατακτικό της σχετικής αποφάσεως ρητής μνείας περί αναπομπής του Κανονισμού ούτε απαιτείται, κατ’ αρχήν, να περιληφθεί στο διατακτικό ρήτρα για την τροποποίηση των επισημαινόμενων ρυθμίσεων. Σε περίπτωση, όμως, κατά την οποία προκύπτει ότι η ολομέλεια των δικαστών του οικείου δικαστηρίου παραλείπει, εν όλω ή εν μέρει, να προσαρμόσει τις ρυθμίσεις του Κανονισμού στην υποδειχθείσα κατεύθυνση ή παρελκύει την σχετική διαδικασία, τότε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, ασκώντας την αρμοδιότητα που ρητώς της παρέχουν οι ανωτέρω διατάξεις, προβαίνει ευθέως στην αναγκαία τροποποίηση και συμπλήρωση του Κανονισμού, με προσθήκη των ενδεικνυομένων ρυθμίσεων. Στην περίπτωση αυτή, η οικεία απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω διαβιβάζεται στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αποτελώντας, πλέον, τον Κανονισμό του οικείου δικαστηρίου (αποφάσεις 3/2014, 6/2014 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω).
           5. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, η προτεινόμενη με την 1/2014 απόφαση της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων συμπλήρωση και τροποποίηση του Κανονισμού του Δικαστηρίου δεν προκαλεί παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθεί. Περαιτέρω, όμως, σύμφωνα με όσα έχουν ήδη εκτεθεί, στην ως άνω 21/2013 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας εν συμβουλίω διατυπώθηκαν συγκεκριμένες ρυθμίσεις που αφορούσαν την κατώτατη ετήσια χρέωση των δικαστών και την προσαύξηση των υποθέσεων επί υποβολής αιτήσεων προτιμήσεως, που επίσης έπρεπε να περιληφθούν στον Κανονισμό του ανωτέρω Δικαστηρίου και δεν περιελήφθησαν. Οι εν λόγω προτεινόμενες ρυθμίσεις, που πρέπει να αποτελέσουν το περιεχόμενο της, επιβαλλόμενης πλέον, τροποποιήσεως και συμπληρώσεως του άρθρου 3Α του Κανονισμού του Διοικητικού Εφετείου Χανίων, έχουν ως εξής: «Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 3Α του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας αντικαθίσταται ως εξής: «Ο προσδιορισμός του αριθμού των υποθέσεων θα γίνεται, αφού λαμβάνεται υπόψη ότι η ανά δικαστή ετήσια χρέωση δεν θα είναι, ανάλογα με τη φύση των υποθέσεων, κατώτερη των δώδεκα (12)  συνολικά υποθέσεων κατά μήνα (Τριμελούς και Μονομελούς συνθέσεως)». Η παράγραφος 6 του άρθρου 3Α του Κανονισμού συμπληρώνεται ως εξής: «Στις περιπτώσεις αποδοχής αιτήσεων προτιμήσεως είναι δυνατόν ο αριθμός των προσδιοριζομένων υποθέσεων να αυξάνεται κατά ποσοστό έως 10%».
Δ ι ά    τ α ύ τ α
           1. Εγκρίνει την εισαγόμενη με την 1/2014 απόφαση της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Χανίων τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου. 
           2. Συμπληρώνει τον τελευταίο αυτό Κανονισμό ως εξής: «Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 3Α του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας αντικαθίσταται ως εξής: «Ο προσδιορισμός του αριθμού των υποθέσεων θα γίνεται, αφού λαμβάνεται υπόψη ότι η ανά δικαστή ετήσια χρέωση δεν θα είναι, ανάλογα με τη φύση των υποθέσεων, κατώτερη των δώδεκα (12)  συνολικά υποθέσεων κατά μήνα (Τριμελούς και Μονομελούς συνθέσεως).
           Η παράγραφος 6 του άρθρου 3Α του Κανονισμού συμπληρώνεται ως εξής: «Στις περιπτώσεις αποδοχής αιτήσεων προτιμήσεως είναι δυνατόν ο αριθμός των προσδιοριζομένων υποθέσεων να αυξάνεται κατά ποσοστό έως 10%».
           Για την πιστοποίηση των ανωτέρω συντάσσεται το παρόν πρακτικό.
     Ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος                         Η Γραμματέας


              Φ. Αρναούτογλου                                 Μ. Παπασαράντη

Αριθμός 16/2014

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

__________________
           Σήμερα, στις 19 Σεπτεμβρίου 2014, ημέρα Παρασκευή και ώρα 13.00 συνήλθε στο κατάστημα του Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα συνεδριάσεων της Ολομελείας αποτελούμενο από τα μέλη του: Φ. Αρναούτογλου, Αντιπρόεδρο, Προεδρεύοντα, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είχε κώλυμα, Αθ. Ράντο, Αικ. Συγγούνα, Αν. Γκότση, Ν. Ρόζο, Αντιπροέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας και τους Συμβούλους Χρ. Ράμμο, Ν. Μαρκουλάκη, Δ. Μαρινάκη, Γ. Παπαγεωργίου, Μ. Καραμανώφ, Μ. Βηλαρά, Ι. Μαντζουράνη, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Δ. Αλεξανδρή, Δ. Σκαλτσούνη, Μ.-Ε. Κωνσταντινίδου, Α.-Γ. Βώρο, Γ. Ποταμιά, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα, Ι. Γράβαρη, Ε. Αντωνόπουλο, Σ. Μαρκάτη, Α. Ντέμσια, Φ. Ντζίμα, Σ. Χρυσικοπούλου, Η. Τσακόπουλο, Μ. Σταματελάτου, Μ. Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινό, Δ. Κυριλλόπουλο, Ε. Κουσιουρή, Ο. Ζύγουρα, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλη, Κ. Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Α. Χλαμπέα, Δ. Μακρή, Τ. Κόμβου, Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή, Π. Μπραΐμη, Π. Χαμάκο, Σ. Βιτάλη, Ηλ. Μάζο, Α.-Μ. Παπαδημητρίου, Χρ. Ντουχάνη, Β. Κίντζιου, Θ. Τζοβαρίδου, Ε. Παπαδημητρίου, Κ. Νικολάου. Τα λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέμα της συζήτησης, σύμφωνα με την πρόσκληση του Προέδρου ήταν: «Έγκριση της 1/2014 απόφασης της Ολομέλειας του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας».
           Το Συμβούλιο άκουσε τον Εισηγητή της υποθέσεως Σύμβουλο Επικρατείας Π. Χαμάκο.
              Σ κ έ φ θ η κ ε   κ α τ ά   τ ο   ν ό μ ο
           1. Επειδή, κατά το στοιχ. Α΄ παρ. 1 του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄, 35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος συμπληρώνεται, τροποποιείται ή αντικαθίσταται, όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές ανάγκες», ενώ, κατά την παρ. 7 του στοιχ. Α του αυτού άρθρου, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄, 51), «7. Οι κανονισμοί και οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης, τροποποίησης ή ακύρωσης αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον αριθμό των δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο. Οι κανονισμοί ισχύουν μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.». Με το 2079/14-5-2014 έγγραφο του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας υπεβλήθη στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει των ανωτέρω διατάξεων, η απόφαση 1/2014 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας, με την οποία επιχειρείται η τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου. Επί της προτεινομένης τροποποιήσεως η Γενική Επίτροπος της Επικρατείας των Τακτικών Δικαστηρίων υπέβαλε το με αριθ. πρωτ. 2862/8-9-2014 υπόμνημα.
           2. Επειδή, όπως ήδη έγινε δεκτό (Πρακτικά 10,12/2012, 6/2013 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο), καθ’ ερμηνεία των παραπάνω διατάξεων που μνημονεύθηκαν στην σκέψη 1, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο, ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να υποκαθίσταται στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου, να ελέγχει κατά πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, και ιδίως αυτές που συνάπτονται με το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγόμενων σ’ αυτό υποθέσεων, εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Και ναι μεν, σε περίπτωση τροποποιήσεως υφισταμένου ήδη κανονισμού, ο σχετικός έλεγχος περιορίζεται, κατ’ αρχήν, μόνον στις υποβαλλόμενες προς έγκριση τροποποιητικές ρυθμίσεις, δεν αποκλείεται, όμως, επί τη ευκαιρία εγκρίσεως αυτών και προς εξυπηρέτηση του ανωτέρω σκοπού να διατυπώνονται από την Ολομέλεια παρατηρήσεις και υποδείξεις και για τις λοιπές διατάξεις ,ενόψει και των σχετικών προτάσεων της Γενικής Επιτρόπου.
           3. Επειδή, με την προαναφερόμενη 1/2014 απόφαση των Δικαστών της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας επιχειρείται η τροποποίηση του ισχύοντος Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου (απόφαση 4/2011 της Ολομέλειας των Δικαστών του Δικαστηρίου, Β΄ 407/22-2-2012) δια της προσθήκης άρθρου 9Β περί συστάσεως γραφείου νομολογίας. Η επιχειρούμενη ρύθμιση πρέπει να εγκριθεί με τις εξής παρατηρήσεις: α) στην παράγραφο 1 η λέξη «Συστήνεται» πρέπει να αντικατασταθεί με τη λέξη «Συνιστάται» και β) το β΄ εδάφιο της παραγράφου 2 πρέπει να αντικατασταθεί ως εξής «Ο Εφέτης Δ. Δ., κατά το διάστημα που ασκεί τα καθήκοντα αυτά, δύναται, σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον οι υπηρεσιακές ανάγκες το επιτρέπουν, να απαλλάσσεται από μέρος της μηνιαίας χρεώσεως, με κοινή απόφαση του Προέδρου που διευθύνει το Δικαστήριο και των λοιπών Προέδρων του». Προσέτι, η Ολομέλεια του ως άνω Εφετείου πρέπει να επιληφθεί και αποφανθεί και επί των παρατηρήσεων και προτάσεων, οι οποίες διατυπώνονται στο ως άνω με αριθ. πρωτ. 2862/8-9-2014 εγκαίρως υποβληθέν υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου, οι οποίες άλλωστε στοιχούν προς ήδη ληφθείσες αποφάσεις της Διοικητικής Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, επί σκοπώ εντάξεως αυτών στον Κανονισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του, είναι δε σχετικές με: α) με τον ανά μήνα προσδιορισμό ελάχιστου αριθμού υποθέσεων ανά δικαστή και τη συνακόλουθη χρέωση αυτού, β) τον αριθμό των υποθέσεων των δικασίμων των θερινών διακοπών ανά δικαστή, γ) το προσδιορισμό επί πλέον υποθέσεων ανά δικαστή το μήνα σε επείγουσες περιπτώσεις (άρθρο 15 παρ. 7 περ. β΄, υποπερίπτωση δδ, σε συνδυασμό με τη διάταξη της περιπτώσεως  γ΄ της ίδιας παραγράφου, του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), δ) τον καθ’ υπέρβαση προσδιορισμό ομοίων υποθέσεων, ε) την αναβολή υποθέσεων λόγω αποχής δικηγόρων ή για αντίστοιχες αιτίες και τη δυνατότητα ορισμού εμβολίμων δικασίμων, στ) τον υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστή σε μία δικάσιμο και ζ) την εκδίκαση αιτήσεων αναστολής και αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων κατά το χρόνο λειτουργίας των τμημάτων διακοπών.
Δ ι ά  τ α ύ τ α
           Εγκρίνει την εισαγόμενη με την απόφαση 1/2014 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του δικαστηρίου κατά το σκεπτικό, και αναπέμπει την απόφαση στο αυτό όργανο προς τροποποίηση και συμπλήρωση.
           Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 19 Σεπτεμβρίου 2014.
           Για την πιστοποίηση των παραπάνω συντάσσεται το παρόν πρακτικό.
     Ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος                         Η Γραμματέας


              Φ. Αρναούτογλου                                 Μ. Παπασαράντη

Αριθμός 1/2014

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

__________________
           Σήμερα, στις 19 Σεπτεμβρίου 2014, ημέρα Παρασκευή και ώρα 13.00 συνήλθε στο κατάστημα του Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα συνεδριάσεων της Ολομελείας αποτελούμενο από τα μέλη του: Φ. Αρναούτογλου, Αντιπρόεδρο, Προεδρεύοντα, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είχε κώλυμα, Αθ. Ράντο, Αικ. Συγγούνα, Αν. Γκότση, Ν. Ρόζο, Αντιπροέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας και τους Συμβούλους Χρ. Ράμμο, Ν. Μαρκουλάκη, Δ. Μαρινάκη, Γ. Παπαγεωργίου, Μ. Καραμανώφ, Μ. Βηλαρά, Ι. Μαντζουράνη, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Δ. Αλεξανδρή, Δ. Σκαλτσούνη, Μ.-Ε. Κωνσταντινίδου, Α.-Γ. Βώρο, Γ. Ποταμιά, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα, Ι. Γράβαρη, Ε. Αντωνόπουλο, Σ. Μαρκάτη, Α. Ντέμσια, Φ. Ντζίμα, Σ. Χρυσικοπούλου, Η. Τσακόπουλο, Μ. Σταματελάτου, Μ. Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινό, Δ. Κυριλλόπουλο, Ε. Κουσιουρή, Ο. Ζύγουρα, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλη, Κ. Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Α. Χλαμπέα, Δ. Μακρή, Τ. Κόμβου, Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή, Π. Μπραΐμη, Π. Χαμάκο, Σ. Βιτάλη, Ηλ. Μάζο, Α.-Μ. Παπαδημητρίου, Χρ. Ντουχάνη, Β. Κίντζιου, Θ. Τζοβαρίδου, Ε. Παπαδημητρίου, Κ. Νικολάου. Τα λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέμα της συζήτησης, σύμφωνα με την πρόσκληση του Προέδρου ήταν: «Έγκριση της υπ’ αριθμ. 4/2013 απόφασης της Ολομέλειας του Διοικητικού Εφετείου Πατρών».
           Το Συμβούλιο άκουσε τον Εισηγητή της υποθέσεως Σύμβουλο Επικρατείας Π. Χαμάκο.
              Σ κ έ φ θ η κ ε   κ α τ ά   τ ο   ν ό μ ο
           1. Επειδή, κατά το στοιχ. Α΄ παρ. 1 του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄, 35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος συμπληρώνεται, τροποποιείται ή αντικαθίσταται, όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές ανάγκες», ενώ, κατά την παρ. 7 του στοιχ. Α του αυτού άρθρου, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄, 51), «7. Οι κανονισμοί και οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης, τροποποίησης ή ακύρωσης αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον αριθμό των δικασίμων και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο. Οι κανονισμοί ισχύουν μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.» Mε το 4292/5-11-2012 έγγραφο  του Διοικητικού Εφετείου Πατρών είχε υποβληθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει  των ανωτέρω διατάξεων, η  απόφαση 2/2012 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών περί τροποποίησης του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου. Επί αυτής εξεδόθη  η 6/2013 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου  Επικρατείας σε συμβούλιο με την οποία ενεκρίθη εν μέρει μόνον η τροποποίηση του Κανονισμού, διατυπώθηκε δε, μεταξύ άλλων, η παρατήρηση ότι απαιτείται η τροποποίηση του υφισταμένου Κανονισμού με την εισαγωγή ρυθμίσεων που να διασφαλίζουν ότι η ανά δικαστή ετήσια χρέωση δεν θα είναι κατώτερη από 120 υποθέσεις. Ήδη, το θέμα επανέρχεται με την υπό έγκριση 4/2013 απόφαση της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών.
           2. Επειδή, όπως ήδη έγινε δεκτό (Πρακτικά 10,12/2012 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο), καθ’ ερμηνεία των διατάξεων που μνημονεύθηκαν στην σκέψη 1, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο, ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να υποκαθίσταται στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου, να ελέγχει κατά πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, και ιδίως αυτές που συνάπτονται με το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγόμενων σ’ αυτό υποθέσεων, εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Όπως επίσης έγινε δεκτό με τις αποφάσεις αυτές, δεν είναι επιτρεπτή, κατά την έννοια των αυτών διατάξεων, η έγκριση νέων κανονισμών δικαστηρίων, που περιέχουν ρυθμίσεις, οι οποίες οδηγούν, αμέσως ή εμμέσως, σε επιβράδυνση του ρυθμού εκδικάσεως των υποθέσεων. Η δε Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει την αρμοδιότητα να υποδεικνύει την προσθήκη ρυθμίσεων που εξυπηρετούν τον εν λόγω σκοπό. Περαιτέρω, οι διατάξεις αυτές δεν απονέμουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας γνωμοδοτική απλώς αρμοδιότητα. Είτε σε σχέση με τις ευθέως υποβαλλόμενες προς κρίση διατάξεις κανονισμού είτε σε σχέση με άλλες διατάξεις υφισταμένων κανονισμών, για τις οποίες ειδικώς κρίνεται ότι, λόγω συναφείας, το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει αρμοδιότητα διατυπώσεως παρατηρήσεων, οι διατυπούμενες παρατηρήσεις είναι από τη φύση τους δεσμευτικές ως προς την υποδεικνυόμενη κατεύθυνση και το προτεινόμενο βασικό περιεχόμενο των προς θέσπιση ρυθμίσεων ή τροποποιήσεων. Εφ’ όσον δε οι διατυπούμενες παρατηρήσεις έχουν την ως άνω προσδιοριζόμενη δεσμευτικότητα, δεν απαιτείται η διατύπωση στο διατακτικό της σχετικής αποφάσεως ρητής μνείας περί αναπομπής του κανονισμού ούτε απαιτείται, κατ’ αρχήν, να περιληφθεί στο διατακτικό ρήτρα για την τροποποίηση των επισημαινόμενων ρυθμίσεων. Σε περίπτωση, όμως, κατά την οποία η ολομέλεια των δικαστών του οικείου δικαστηρίου αρνείται, εν όλω ή εν μέρει, ρητώς ή σιωπηρώς, να προσαρμόσει τις ρυθμίσεις του κανονισμού στην υποδειχθείσα κατεύθυνση, τότε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, ασκώντας την αρμοδιότητα που ρητώς της παρέχουν οι ανωτέρω διατάξεις, μπορεί ευθέως να προβεί στην αναγκαία τροποποίηση και συμπλήρωση του κανονισμού, με προσθήκη των ενδεικνυομένων ρυθμίσεων. Στην περίπτωση αυτή, η απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας που περιέχει τις ανωτέρω ρυθμίσεις, διαβιβάζεται στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αποτελώντας, πλέον, τον κανονισμό του οικείου δικαστηρίου. Ενόψει των ανωτέρω, που, κατά τα αναφερθέντα, έχουν γίνει ήδη δεκτά, οι ρυθμίσεις ή τροποποιήσεις που υποδεικνύονται με τις αποφάσεις της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν μπορούν να αγνοούνται, είτε να μεταβάλλονται από τις ολομέλειες των οικείων δικαστηρίων, ακόμη και με την παράθεση σχετικής προς τούτο αιτιολογίας που θα άνοιγε περαιτέρω διαλόγο με το ανώτατο δικαστήριο, τούτο δε ουδόλως αντιβαίνει προς το άρθρο 87 παρ. 1 του Συντάγματος, το οποίο δεν κατοχυρώνει την ανεξαρτησία του κάθε δικαστηρίου. Μειοψήφησαν   η Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Αικατερίνη Συγγούνα και οι Σύμβουλοι Γεώργιος Παπαγεωργίου, Δημήτριος Σκαλτσούνης, Γεώργιος Ποταμιάς, Ιωάννης Γράβαρης, Ηρακλής  Τσακόπουλος, Βασίλειος Αραβαντινός, Εμμανουήλ Κουσιουρής, Όλγα Ζύγουρα, Βαρβάρα Ραφτοπούλου, Αντωνία Χλαμπέα και Βασιλική Αναγνωστοπούλου-Σαρρή οι οποίοι διατύπωσαν την ακόλουθη γνώμη: Κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπως έχει ήδη κρίνει εν συμβουλίω με τα πιο πάνω πρακτικά 10 και 12/2012, καθώς και με το πρακτικό 2/1014, είναι αρμόδια «να ελέγχει, χωρίς [όμως] να υποκαθίσταται στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου» κατά πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού του εξυπηρετούν την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία του.  Στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς της αυτής, έτσι οριοθετημένης και επομένως εναρμονισμένης με το σκοπό της, καθώς και με τη λειτουργική ανεξαρτησία των δικαστών που συγκροτούν το κάθε δικαστήριο (άρθρο 87 παρ. 1 Συντ.), η Ολομέλεια του ΣτΕ μπορεί μεν να διατυπώνει δεσμευτικές, κατ’ αρχήν, υποδείξεις περί τροποποιήσεως ή προσθήκης διατάξεων σε συγκεκριμένο κανονισμό και να τον αναπέμπει, αντιστοίχως, στο οικείο δικαστήριο· στην περίπτωση όμως κατά την οποία το δικαστήριο αυτό θεωρήσει αιτιολογημένα ότι οι εν λόγω υποδείξεις δημιουργούν προβλήματα στη λειτουργία του για λόγους που δεν είχαν εκτιμηθεί από την Ολομέλεια του ΣτΕ, η τελευταία οφείλει να επανεξετάσει τα σχετικά ζητήματα, κατ’ εκτίμηση και των λόγων αυτών.        
           3. Επειδή, όπως ήδη αναφέρθηκε, με το 4292/5-11-2012 έγγραφο  του Διοικητικού Εφετείου Πατρών είχε υποβληθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει  των ανωτέρω διατάξεων, η  απόφαση 2/2012   της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών, με την οποία επιχειρείτο   η τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου. Επί των προταθεισών  ρυθμίσεων εξεδόθη  η 6/2013 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου  Επικρατείας σε συμβούλιο με την οποία ενεκρίθη εν μέρει η τροποποίηση του Κανονισμού ως προς τις προταθείσες ρυθμίσεις των άρθρων 2,3 και 4 παράγραφοι 6 και 8, όχι όμως και η προταθείσα ρύθμιση της παραγράφου 7 του άρθρου 4 του Κανονισμού, που προέβλεπε την ανάθεση,σε κάθε δικαστή, 90, περίπου, κατ’ ανώτατο όριο, υποθέσεων κατ’ έτος, αριθμού δυναμένου να προσαυξηθεί σε εξαιρετικές μόνο περιπτώσεις. Ως προς την τελευταία, με την ως άνω 6/2013 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου  Επικρατείας σε συμβούλιο διατυπώθηκε η παρατήρηση ότι «απαιτείται η τροποποίηση του υφισταμένου Κανονισμού, με την εισαγωγή ρυθμίσεων που να διασφαλίζουν ότι εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των δικαστών  θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά δικαστή ετήσια χρέωση να μην είναι κατώτερη από 120 υποθέσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται οι αποφάσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων, όχι, όμως, οι αποφάσεις αναστολών ή σε διαδικασία σε Συμβούλιο (Πρακτικά 10,12/2012 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο)» και ότι «τα εν λόγω θεσπιζόμενα όρια πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα,ενόψει του γεγονότος ότι, ….κατά το έτος 2011 δημοσιεύθηκαν, με εισήγηση κάθε εφέτη, 56 μόνον αποφάσεις κατά μέσο όρο»· επίσης μνημονεύθηκε στην απόφαση αυτή ότι στον υπό τροποποίηση Κανονισμό έπρεπε να περιληφθούν οι προτεινόμενες ρυθμίσεις με το με αριθμ. Πρωτ. 117/10-1-2013 υπόμνημα της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, οι σχετικές: α) τον καθ’ υπέρβαση προσδιορισμό ομοίων υποθέσεων, β)  την αναβολή υποθέσεων λόγω αποχής δικηγόρων ή για αντίστοιχες αιτίες και τη δυνατότητα ορισμού εμβολίμων δικασίμων, γ) τον υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστή σε μία δικάσιμο και δ) την εκδίκαση αιτήσεων αναστολής και αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων κατά το χρόνο λειτουργίας των τμημάτων διακοπών. Ενόψει αυτών ανέπεμψε την απόφαση στην Ολομέλεια των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών προς τροποποίηση και συμπλήρωση. Ήδη, η Ολομέλεια των δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών, με την υπό έγκριση 4/2013 απόφασή της, αφού θεώρησε, κατά πλειοψηφία, ότι οι παρατηρήσεις της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο, συνιστούν απλή υπόδειξη προς αυτούς και δεν στοιχειοθετούν δεσμευτική επιταγή, καθόσον τούτο θα παραβίαζε τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 87  του Συντάγματος, συμμορφωθείσα, εν μέρει, προς την ως άνω 6/2013 αναπεμπτική απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου τούτου,  δέχθηκε να ενταχθούν στον Κανονισμό αυτούσιες οι ρυθμίσεις οι σχετικές με τον υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε περίπτωση μη συμμετοχής δικαστή σε μία δικάσιμο και   την εκδίκαση αιτήσεων αναστολής και αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων κατά το χρόνο λειτουργίας των τμημάτων διακοπών, ρυθμίσεις οι οποίες  δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν. Όμως, δέχθηκε μερικώς μόνο την προταθείσα ρύθμιση  ορισμού εμβολίμων δικασίμων, περιορίζοντας τον αριθμό τους σε δύο σε κάθε δικαστικό έτος, δεν δέχθηκε δε  την προταθείσα ρύθμιση για  τον καθ’ υπέρβαση προσδιορισμό ομοίων υποθέσεων. Τέλος, ως  προς τον αριθμό των ανατιθεμένων, σε κάθε δικαστή, ετησίως, υποθέσεων (3 δικάσιμοι για ακυρωτικές διαφορές και 7 δικάσιμοι για διαφορές ουσίας), δέχθηκε, κατά πλειοψηφία, αυτός να καθορισθεί σε 105, στον οποίο περιλαμβάνονται οι αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων, τροποποιώντας σχετικώς την παράγραφο 7 του άρθρου 4 του ισχύοντος Κανονισμού, ως εξής,: «7.α) Σε κάθε δικαστή ανατίθενται μηνιαίως: Ι) στις δικασίμους υποθέσεων ακυρωτικής φύσεως, κατά το άρθρο 2 παρ.3 του παρόντος Κανονισμού έως επτά (7) υποθέσεις, εκ των οποίων δύο (2) υποθέσεις πολεοδομικής εν γένει νομοθεσίας και ΙΙ) στις λοιπές δικασίμους, πλην εκείνης/εκείνων  των τμημάτων διακοπών (περί των οποίων προβλέπει το άρθρο 9 του παρόντος Κανονισμού, έως δώδεκα (12)  υποθέσεις συνολικώς (τριμελούς και μονομελούς συνθέσεως) όλων των αντικειμένων, εκ των οποίων στις υποθέσεις τριμελούς συνθέσεως θα περιλαμβάνονται έως δύο (2) υποθέσεις διοικητικών συμβάσεων. Στον ανωτέρω αριθμό υποθέσεων δεν συμπεριλαμβάνονται οι ανατιθέμενες στους δικαστές αιτήσεις προσωρινής δικαστικής προστασίας (αναστολών των άρθρων 200-209Α του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας και 52 του π.δ. 18/1989, οι αιτήσεις συμμορφώσεως της Διοικήσεως προς τις αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων (ν.3068/2002 και π.δ. 61/2004), οι αιτήσεις διορθώσεως ή ερμηνείας (άρθρα 109 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας και 68 του π.δ. 18/1989) και εν γένει οι αιτήσεις που εκδικάζονται σε διαδικασία σε Συμβούλιο, ενώ, αντιθέτως συνυπολογίζονται οι αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων».
           4. Επειδή, η υποβληθείσα προς έγκριση στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε συμβούλιο υπ’ αριθμόν 4/2013 απόφαση της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών δεν περιέλαβε, στην επιχειρούμενη τροποποίηση του Κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας,  όλες τις υποδειχθείσες ρυθμίσεις με την 6/2013 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Συνεπώς, αυτές, σύμφωνα με όσα έχουν εκτεθεί, πρέπει να αποτελέσουν, πλέον, περιεχόμενο της επιβαλλόμενης τροποποιήσεως και συμπληρώσεως της παραγράφου 7 του άρθρου 4 του εν λόγω Κανονισμού. Αν και κατά τη μειοψηφήσασα ως άνω γνώμη (σκέψη 2), θα έπρεπε προεχόντως να εξετασθούν εν προκειμένω, κατά τα εκτεθέντα στη γνώμη αυτή, οι αιτιολογίες που περιέχονται στην εξεταζόμενη απόφαση σχετικά με τους λόγους για τους οποίους η Ολομέλεια των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών έκρινε ότι έπρεπε εν μέρει να αποστεί από τις υποδειχθείσες ρυθμίσεις.
           5. Επειδή, επομένως, η επιχειρούμενη τροποποίηση του Κανονισμού αυτού με την  ως άνω 4/2013 απόφαση της Ολομέλειας του Διοικητικού Εφετείου Πατρών πρέπει να εγκριθεί με τις εξής διαγραφές, αντικαταστάσεις και συμπληρώσεις:  Α) στην περίπτωση α, υποπ. Ι, της παραγράφου 7 του άρθρου 4 του Κανονισμού η φράση «έως επτά (7)» αντικαθίσταται με τη φράση «τουλάχιστον δέκα (10)», Β) στην περίπτωση α, υποπ. ΙΙ, της παραγράφου 7 του άρθρου 4 η φράση «έως δώδεκα (12)» αντικαθίσταται με τη φράση «τουλάχιστον δέκα τρεις (13)», Γ) στην περίπτωση γ της παραγράφου 7 του άρθρου 4 η φράση «και σε εμβόλιμες δικασίμους» αντικαθίσταται με τη φράση «σε εμβόλιμη δικάσιμο» και η φράση «ο αριθμός των οποίων, όμως, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δύο  σε κάθε δικαστικό έτος» διαγράφεται και Δ) προστίθεται περίπτωση ε στην παράγραφο 7 του άρθρου 4 έχουσα ως εξής: «Μετά από απόφαση του δικαστή που διευθύνει το δικαστήριο, μπορεί να ορίζεται αριθμός υποθέσεων μέχρι και 30% πιο πάνω από τον οριζόμενο κατά μήνα ανά  δικαστή, εφόσον οι υποθέσεις αυτές είναι όμοιες ή θέτουν ζήτημα το οποίο έχει επιλυθεί αματακλήτως».
Δ ι ά      τ α ύ τ α
           Εγκρίνει εν μέρει την εισαγόμενη με την 4/2013 απόφαση της Ολομελείας των Δικαστών του Διοικητικού Εφετείου Πατρών τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δικαστηρίου με τις εξής διορθώσεις και συμπληρώσεις στις προτεινόμενες με την απόφαση αυτή ρυθμίσεις:
           Στην περίπτωση α, υποπ. Ι, της παραγράφου 7 του άρθρου 4 της προτεινομένης τροποποιήσεως  του Κανονισμού η φράση «έως επτά (7)» αντικαθίσταται με τη φράση «τουλάχιστον δέκα (10)».
           Στην περίπτωση α, υποπ. ΙΙ, της παραγράφου 7 του άρθρου 4 η φράση «έως δώδεκα (12)»  αντικαθίσταται με τη φράση «τουλάχιστον δέκα τρεις (13)».
           Στην περίπτωση γ της παραγράφου 7 του άρθρου 4 η φράση «και σε εμβόλιμες δικασίμους» αντικαθίσταται με τη φράση «σε εμβόλιμη δικάσιμο» και η φράση «ο αριθμός των οποίων, όμως, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δύο  σε κάθε δικαστικό έτος» διαγράφεται.
           Προστίθεται περίπτωση ε στην παράγραφο 7 του άρθρου 4 έχουσα ως εξής: «Μετά από απόφαση του δικαστή που διευθύνει το δικαστήριο, μπορεί να ορίζεται αριθμός υποθέσεων μέχρι και 30% πιο πάνω από τον οριζόμενο κατά μήνα ανά  δικαστή, εφόσον οι υποθέσεις αυτές είναι όμοιες ή θέτουν ζήτημα το οποίο έχει επιλυθεί αματακλήτως».
           Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 19 Σεπτεμβρίου 2014.
           Για την πιστοποίηση των παραπάνω συντάσσεται το παρόν πρακτικό.
     Ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος                         Η Γραμματέας


              Φ. Αρναούτογλου                                 Μ. Παπασαράντη