Αριθμός 14/2015
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
__________________
Σήμερα,
στις 31 Μαρτίου 2015, ημέρα Τρίτη και ώρα 16.00 συνήλθε στο κατάστημα του
Συμβουλίου της Επικρατείας και στην αίθουσα συνεδριάσεων της Ολομελείας
αποτελούμενο από τα μέλη του: Φ. Αρναούτογλου, Αντιπρόεδρο, Προεδρεύοντα, σε
αναπλήρωση του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είχε κώλυμα, Αθ.
Ράντο, Αγγ. Θεοφιλοπούλου, Ειρ. Σαρπ, Αντιπροέδρους του Συμβουλίου της
Επικρατείας και τους Συμβούλους Ν. Μαρκουλάκη, Δ. Μαρινάκη, Γ. Παπαγεωργίου, Μ.
Καραμανώφ, Μ. Βηλαρά, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Δ. Σκαλτσούνη, Μ.
- Ελ. Κωνσταντινίδου, Α. - Γ. Βώρο, Π. Ευστρατίου, Μ. Γκορτζολίδου, Ε. Νίκα, Ι.
Γράβαρη, Ε. Αντωνόπουλο, Γ. Τσιμέκα, Σ. Μαρκάτη, Α. Ντέμσια, Σπ. Χρυσικοπούλου,
Ηρ. Τσακόπουλο, Μ. Σταματελάτου, Μ. Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινό, Δ.
Κυριλλόπουλο, Α. Καλογεροπούλου, Ε. Κουσιουρή, Ο. Ζύγουρα, Β. Ραφτοπούλου, Κ.
Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνη, Κ. Πισπιρίγκο, Α. Χλαμπέα, Δ. Μακρή, Τ. Κόμβου, Β.
Αναγνωστοπούλου - Σαρρή, Π. Μπραΐμη, Π. Χαμάκο, Σ. Βιτάλη, Ηλ. Μάζο, Α. - Μ.
Παπαδημητρίου, Χρ. Ντουχάνη, Β. Κίντζιου, Θ. Τζοβαρίδου και Κ. Νικολάου. Τα
λοιπά μέλη, αν και προσκλήθηκαν, δεν εμφανίσθηκαν, γιατί είχαν κώλυμα. Παρέστη
επίσης η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης της Γραμματείας
του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θέμα της συζητήσεως σύμφωνα με την πρόσκληση
του Προέδρου, ήταν η έγκριση της 1/2015 αποφάσεως της Ολομέλειας του
Διοικητικού Πρωτοδικείου Σύρου.
Το
Συμβούλιο άκουσε τον Εισηγητή της υποθέσεως, Σύμβουλο Επικρατείας, Π. Χαμάκο.
Σ κ έ φ θ
η κ ε κ α τ ά τ ο
Ν ό μ ο
1.
Επειδή, με το 494/17.2.2015 έγγραφο του
Διοικητικού Πρωτοδικείου Σύρου υποβλήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς
έγκριση η απόφαση 1/2015 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού
Πρωτοδικείου Σύρου, με την οποία επιχειρείται η τροποποίηση του Κανονισμού
Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου. Ήδη κατόπιν της από 17.3.2015
πρόσκλησης του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας εισάγεται προς έγκριση η
απόφαση αυτή.
2. Επειδή, κατά το στοιχ. Α΄ παρ. 1
του άρθρου 17 του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών
Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄,
35), όπως ισχύει, «… κάθε δικαστήριο ή εισαγγελία … καταρτίζουν κανονισμό
εσωτερικής υπηρεσίας, ο οποίος συμπληρώνεται, τροποποιείται ή αντικαθίσταται,
όταν επιβάλλεται από υπηρεσιακές ανάγκες»,
ενώ, κατά την παρ. 4 του αυτού στοιχείου και άρθρου, όπως η παράγραφος
αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 παρ. 1 του ν. 4055/2012 (Α΄51) «4. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ο Γενικός Επίτροπος
της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας
των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και ο Πρόεδρος του οικείου Συμβουλίου
Επιθεώρησης έχουν δικαίωμα να ζητήσουν τη σύνταξη, συμπλήρωση, τροποποίηση ή
αντικατάσταση κανονισμού, του οικείου δικαστηρίου και δικαιοδοτικού κλάδου».
Τέλος , κατά την παρ. 7 του στοιχ. Α του αυτού άρθρου, όπως η παράγραφος αυτή
αντικαταστάθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4055/2012 (Α΄, 51), «7. Οι κανονισμοί και
οι τροποποιήσεις τους υποβάλλονται αμέσως στις οικείες ολομέλειες των ανώτατων
δικαστηρίων, οι οποίες έχουν δικαίωμα συμπλήρωσης, τροποποίησης ή ακύρωσης
αυτών, ως προς όλα τα σημεία και ειδικότερα ως προς τον αριθμό των δικασίμων
και των υποθέσεων που προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο. Οι κανονισμοί ισχύουν
μόνο μετά την τελική έγκρισή τους από τις ολομέλειες των ανώτατων δικαστηρίων
και αφού διαβιβαστούν στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως».
3.
Επειδή, με το 494/17.2.2015 έγγραφο του Διοικητικού Πρωτοδικείου Σύρου
υποβλήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς έγκριση, δυνάμει των ανωτέρω
διατάξεων, η απόφαση 1/2015 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού
Πρωτοδικείου Σύρου, με την οποία επιχειρείται η τροποποίηση του Κανονισμού
Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου, ως ήδη αυτός ισχύει μετά την
απόφαση 1/15-5-1995 (Β΄,686) της Ολομελείας του αυτού Πρωτοδικείου. Η
υποβαλλόμενη τροποποίηση, αντικατάσταση και προσθήκη άρθρων στον ισχύοντα
Κανονισμό, κρίθηκε αναγκαία ενόψει της αύξησης, με το π.δ. 107/2013 (Α΄,140),
των οργανικών θέσεων των Προέδρων του Δικαστηρίου σε δύο (2) από μία (1) και
των Πρωτοδικών –Παρέδρων σε έξι (6) από τέσσερες (4), της δημιουργίας δευτέρου
τμήματος συνεδριάσεως, της αύξησης των
οργανικών θέσεων των υπαλλήλων κατά μίας (1) θέσεως του κλάδου Τ.Ε.
πληροφορικής αλλά και ενόψει των υποδειχθεισών τροποποιήσεων και παρατηρήσεων
με το 3587/22-10-2014 έγγραφο της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των
Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων.
4.
Επειδή, όπως ήδη έγινε δεκτό (Πρακτικά 10/2012, 12/2012, 5/2013, 6/2013,
8/2013, 21/2013, 3/2014, 6/2014, 15/2014, 16α/2014 της Ολομέλειας του
Συμβουλίου της Επικρατείας σε Συμβούλιο), καθ’ ερμηνεία των διατάξεων που
μνημονεύθηκαν στην σκέψη 2, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε
Συμβούλιο, ελέγχοντας υποβαλλόμενο προς έγκριση κανονισμό εσωτερικής υπηρεσίας
τακτικού διοικητικού δικαστηρίου, έχει την αρμοδιότητα, χωρίς να υποκαθίσταται
στην κρίση των δικαστών της ολομέλειας του οικείου δικαστηρίου, να ελέγχει κατά
πόσο συγκεκριμένες ρυθμίσεις του κανονισμού, και ιδίως αυτές που συνάπτονται με
το σκοπό της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του δικαστηρίου από
πλευράς ταχείας διεκπεραιώσεως των εισαγόμενων σ’ αυτό υποθέσεων, εξυπηρετούν
τον εν λόγω σκοπό και να υποδεικνύει την προσθήκη σχετικών ρυθμίσεων. Εξάλλου,
οι ανωτέρω διατάξεις δεν απονέμουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας γνωμοδοτική
απλώς αρμοδιότητα. Είτε σε σχέση με τις ευθέως υποβαλλόμενες προς κρίση
διατάξεις κανονισμού είτε σε σχέση με άλλες διατάξεις υφισταμένων κανονισμών,
για τις οποίες ειδικώς κρίνεται ότι, λόγω συναφείας, το Συμβούλιο της
Επικρατείας έχει αρμοδιότητα διατυπώσεως παρατηρήσεων, οι διατυπούμενες
παρατηρήσεις είναι από τη φύση τους δεσμευτικές ως προς την υποδεικνυόμενη
κατεύθυνση και το προτεινόμενο βασικό περιεχόμενο των προς θέσπιση ρυθμίσεων ή
τροποποιήσεων. Περαιτέρω, κατά την έννοια των αυτών διατάξεων, δεν είναι
επιτρεπτή η αντικατάσταση ή τροποποίηση θεσπισμένων ήδη κανονισμών δικαστηρίων,
με την εισαγωγή ρυθμίσεων, που οδηγούν, αμέσως ή εμμέσως, σε επιβράδυνση του
ρυθμού εκδίκασης των υποθέσεων. Κατ’ ακολουθίαν, δεν πρέπει να εισάγονται
ρυθμίσεις με αντικείμενο την μείωση του αριθμού δικασίμων ή του αριθμού των
υποθέσεων οι οποίες προσδιορίζονται σε κάθε δικάσιμο, καθώς και εκείνων, τις
οποίες χρεώνεται κάθε δικαστής. Αντιθέτως, ενδείκνυται, έστω και προσωρινά, μέχρι
τον ουσιώδη περιορισμό της εκκρεμότητας κάθε δικαστηρίου, η αύξηση των ανωτέρω
αριθμών. Μειοψήφησαν οι Σύμβουλοι Ι. Γράβαρης και Η. Τσακόπουλος, οι οποίοι
διατύπωσαν την ακόλουθη γνώμη: Ρυθμίσεις που αφορούν την ποσότητα και την
ταχύτητα στην παροχή δικαστικής εργασίας, παράλληλα με την επιδίωξη του
επίκαιρου της απονομής της δικαιοσύνης, είναι αυτονόητο ότι οφείλουν σε κάθε
περίπτωση, αφ’ ενός μεν να διασφαλίζουν το ποιοτικό εκείνο επίπεδο που συνιστά
την ουσία της δικαιοδοτικής κρίσης, αφ’ ετέρου δε να μην παραγνωρίζουν τις
σωματικές και ψυχικές αντοχές των δικαστικών λειτουργών. Κατά την έννοια,
επομένως, των πιο πάνω διατάξεων, ερμηνευομένων εν όψει των παραδοχών
αυτών, όταν θεσπίζονται ή τροποποιούνται
διατάξεις κανονισμού διοικητικού δικαστηρίου που άπτονται των εν λόγω
ζητημάτων, η αρμόδια, κατ’ αρχήν, ολομέλεια του οικείου δικαστηρίου οφείλει να
συνεκτιμά όλους τους σχετικούς παράγοντες και να προκρίνει αιτιολογημένα τη
ρύθμιση εκείνη που, υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες, ικανοποιεί κατά τον
καλύτερο δυνατό τρόπο τα προεκτεθέντα κριτήρια. Εν όψει δε των αυτών κριτηρίων
ελέγχεται ακολούθως η ρύθμιση από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο, κατά
τον έλεγχό του αυτό, οφείλει να λαμβάνει υπ’ όψη του τις αιτιολογίες του
οικείου διοικητικού δικαστηρίου, καθώς και την κατά το Σύνταγμα λειτουργική
ανεξαρτησία των δικαστών που το συγκροτούν.
5.
Επειδή, εν προκειμένω, οι επιχειρούμενες
ρυθμίσεις με την υπό έγκριση 1/2015 απόφαση της Ολομέλειας του Διοικητικού Πρωτοδικείου Σύρου στα άρθρα 1 (τόπος συνεδριάσεως), 2
(τμήματα), 4 (συγκρότηση τμημάτων) , 6 (ορισμός δικασίμων εορτών) , 7 (χρόνος
υπηρεσίας δικαστών στα τμήματα) , 8 (πράξεις προϊσταμένου),9 (ολομέλεια) και 10
(τμήματα διακοπών) του Κανονισμού
Εσωτερικής Υπηρεσίας του εν λόγω Δικαστηρίου
δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να εγκριθούν. Η ρύθμιση του άρθρου
3 πρέπει να εγκριθεί ,αφού διαγραφεί η φράση «των εβδομάδων» από το πρώτο
εδάφιο της παραγράφου 2. Αντιθέτως, η προτεινόμενη με την παρ. 1 του άρθρου 5
του Κανονισμού ρύθμιση ως προς τον αριθμό των ανατιθεμένων σε κάθε δικαστή
υποθέσεων «μέχρι είκοσι (20) συνολικά κατά μήνα και μέχρι 200 ετησίως,
συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων της δικασίμου των δικαστικών διακοπών» δεν
εγκρίνεται, κατά τα εκτεθέντα ανωτέρω στη σκέψη 4. Ως προς το σημείο αυτό ενδείκνυται η
τροποποίηση του Κανονισμού, με την εισαγωγή ρύθμισης που να διασφαλίζει ότι
εφεξής ο προσδιορισμός των υποθέσεων ανά δικάσιμο και η συνακόλουθη χρέωση των
δικαστών θα γίνεται κατά τρόπο ώστε η ανά Πρωτοδίκη χρέωση να μην είναι
κατώτερη από τις 210 υποθέσεις ετησίως, συνυπολογιζομένων, κατά την πρόταση,
των υποθέσεων της δικασίμου των δικαστικών διακοπών, των αποφάσεων επί αιτήσεων
συμμόρφωσης της Διοίκησης προς τις αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων (ν.
3068/2002, Α΄274) , των αιτήσεων για δίκαιη ικανοποίηση των διαδίκων
(ν.4055/2012, Α΄51), και κατά το ήμισυ οι υποθέσεις που εξετάζονται κατά τη
διαδικασία των άρθρων 126Α του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999,
Α΄97) και 34Α του π.δ. 18/1989 (Α΄8) όχι, όμως, και των αιτήσεων διόρθωσης ή
ερμηνείας. Οι αιτήσεις προσωρινής προστασίας, ενόψει του μεγάλου ετήσιου
αριθμού εισαγωγής τους (430 από
16-9-2006 έως 15-9-2007, 460 από 16-9-2007 έως 15-9-2008, 373 από 16-9-2008 έως
15-9-2009, 354 από 16-9-2009 έως 15-9-2010, 394 από 16-9-2010 έως 15-9-2011,
367 από 16-9-2011 έως 15-9-2012, 358 από 16-9-2012 έως 15-9-2013 και 366 από
16-9-2013 έως 15-9-2014) , θα συνυπολογίζονται μόνον κατά το ήμισυ, κατά μερική
αποδοχή της ρύθμισης που προτείνεται με το ως άνω 3587/22-10-2014 έγγραφο της
Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων της
Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων (να μη
συνυπολογίζονται). Περαιτέρω, πρέπει να ορισθεί ότι η μηνιαία χρέωση ανά
Πρωτοδίκη ανέρχεται σε τουλάχιστον είκοσι (20) υποθέσεις, ενώ σε κάθε Πρωτοδίκη
ανατίθενται τουλάχιστον 10 υποθέσεις κατά τη δικάσιμο των τμημάτων των
δικαστικών διακοπών. Περαιτέρω, πρέπει να διαγραφούν και να μη περιληφθούν στην
παράγραφο 1 του άρθρου 5 οι φράσεις «Η
κατανομή των υποθέσεων στα Τμήματα γίνεται κατά τρόπο ώστε οι δικαστές να
επιβαρύνονται ισομερώς…» και «…Η χρέωση στους δικαστές του Τμήματος πρέπει να
είναι ισομερής και ισοβαρής» ως
αποτελούσες πλεονασμό , η φράση «…να αποφεύγονται δυσχέρειες στην άσκηση του
δικαιοδοτικού έργου και να αποτρέπεται η έκδοση αντιφατικών αποφάσεων από το
Δικαστήριο», ως μη προσήκουσα σε Κανονισμό Δικαστηρίου (βλ. πρακτικό
Ολομέλειας ΣτΕ εν Συμβ. 21/2013) και η φράση «Σε περιπτώσεις
ιδιαίτερα δύσκολων ή περίπλοκων υποθέσεων μπορεί να προσδιορίζονται
συζητήσεις υποθέσεων, μειωμένες σε
ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 20% του αριθμού προαναφερόμενου αριθμού», ως μη
ενδεδειγμένη ρύθμιση. Ομοίως, η πρόβλεψη των περιπτώσεων αποχής δικηγόρων και
απεργίας των υπαλλήλων πρέπει να εγκριθεί με την προσθήκη στην προτεινόμενη
ρύθμιση και συγκεκριμένα στο τέλος της
παραγράφου 2 του άρθρου 5 της φράσεως «των υποθέσεων αυτών μη θεωρουμένων
πρωτοείσακτων». Επίσης, η πρόβλεψη της παραγράφου 3 του άρθρου 5 που αφορά τη
χρέωση του πρωτοδίκη που προεδρεύει οποιουδήποτε τμήματος του δικαστηρίου και
τη χρέωση του παρέδρου δεν προκαλεί παρατήρηση και πρέπει να εγκριθεί.
Ωσαύτως, η πρόβλεψη της παραγράφου 4 του
άρθρου 5 πρέπει να εγκριθεί αφού αντικατασταθεί ο αριθμός «20%» με τον αριθμό
«30%». Μειοψήφησαν οι Σύμβουλοι Ι. Γράβαρης και Η. Τσακόπουλος, οι οποίοι,
σύμφωνα με τη γνώμη που διατύπωσαν στην προηγούμενη σκέψη, εκτιμούν ότι και οι
προτεινόμενες ως άνω ρυθμίσεις θα έπρεπε να εγκριθούν στο σύνολό τους. Διότι,
με την κρινόμενη απόφαση της Ολομέλειας των δικαστών του Διοικητικού
Πρωτοδικείου Σύρου αιτιολογείται και τεκμηριώνεται πλήρως ότι οι ρυθμίσεις
αυτές, εν όψει των ειδικών συνθηκών του συγκεκριμένου δικαστηρίου, συνδυάζουν
με τον ενδεδειγμένο, κατά τ’ ανωτέρω, τρόπο τις ποσοτικές και ποιοτικές
παραμέτρους για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία του δικαστηρίου
αυτού.
6.
Επειδή, τέλος, σε συνέχεια των ανωτέρω παρατηρήσεων της Ολομελείας του
Συμβουλίου της Επικρατείας που οφείλει να συμπεριλάβει το Διοικητικό
Πρωτοδικείο Σύρου στον Κανονισμό του, πρέπει επιπλέον να περιληφθούν στον υπό
έγκριση Κανονισμό οι ρυθμίσεις που προτείνονται στο ανωτέρω 3587/22.10.2014
έγγραφο της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών
Δικαστηρίων, οι σχετικές με α) με τον, καθ’ υπέρβαση των 210 υποθέσεων
προσδιορισμό, που δεν υπερβαίνει το 20% σε επείγουσες περιπτώσεις και β) τον
υπολογισμό των υποθέσεων σε επιγενόμενη χρέωση σε περίπτωση μη συμμετοχής
δικαστή σε μία δικάσιμο του τμήματός του για οποιοδήποτε λόγο. Τέλος, οι
προτεινόμενες ρυθμίσεις των άρθρων 11 έως 15 οι σχετικές με τη Γραμματεία του
Πρωτοδικείου και τις αρμοδιότητές της δεν προκαλούν παρατηρήσεις και πρέπει να
εγκριθούν.
Δ ι ά
τ α ύ τ α
Εγκρίνει
την εισαγόμενη με την απόφαση 1/2015 της Ολομέλειας των Δικαστών του Διοικητικού
Πρωτοδικείου Σύρου τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του
δικαστηρίου κατά το σκεπτικό και αναπέμπει την απόφαση στο αυτό όργανο προς
τροποποίηση και συμπλήρωση.
Για την
πιστοποίηση των ανωτέρω συντάσσεται το παρόν πρακτικό.
Ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος Η Γραμματέας
Φ. Αρναούτογλου
Μ.
Παπασαράντη
