ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΩΝ ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΤΟYΣ 2016



Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η   Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α           Αθήνα,   13 Απριλίου  2017
ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ            Αριθ. Πρωτ.: 1131
ΤΩΝ ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
Ταχ. Δ/νση: Λ.Ριανκούρ 85  ΑΘΗΝΑ
Τ.Θ.160 98 - Τ.Κ. 115 03                                     ΠΡΟΣ:
FAX:   210-69.80.076                      Τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
Τηλέφωνο:   210-69.62.368                    και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων           
E-mail  :  g-epitropia-d-d@otenet.gr             Κύριο Σταύρο Κοντονή


ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΩΝ
ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2016[1]

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 29 περ. δ΄ του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄ 35), Σας υποβάλλουμε γενική έκθεση για το έτος 2016, σχετικά με την πορεία των εργασιών των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων και τις υφιστάμενες ελλείψεις σε στελέχωση και υλικοτεχνική υποδομή, προτείνοντας, παράλληλα, συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση των όρων απονομής της Διοικητικής Δικαιοσύνης.

Ι. ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑΚΤΙΚΑ
 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ

Α. ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑ - ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, έχει ως αντικείμενο την παρακολούθηση και τον έλεγχο της λειτουργίας των δικαστηρίων αυτών, καθώς και την υποβοήθηση του έργου τους (άρθρο 28 του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.). προβλέπονται δε σε αυτήν τέσσερις (4) οργανικές θέσεις ανώτατων δικαστικών λειτουργών [Γενικού Επιτρόπου, μία (1) Επιτρόπου και δύο (2) Αντεπιτρόπων], οι οποίες έχουν πληρωθεί, καθώς και δέκα επτά (17) θέσεις δικαστικών υπαλλήλων (μετά από πρόσφατη ανακατανομή), εκ των οποίων καλυμμένες είναι μόνον οι έξι (6) (μία υπάλληλος ΠΕ κατηγορίας και πέντε υπάλληλοι ΔΕ κατηγορίας).
Στο πλαίσιο αυτό, ο Γενικός Επίτροπος, επικουρούμενος από τα λοιπά μέλη της Γενικής Επιτροπείας, ασκεί πλήθος αρμοδιοτήτων, όπως: α) Επιβλέπει τις εργασίες όλων των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, ήτοι τριάντα (30) διοικητικών πρωτοδικείων και εννέα (9) διοικητικών εφετείων, προβαίνοντας στις απαιτούμενες ενέργειες για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων προς εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας τους (άρθρο 29 περ. β’ του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.). β) Συλλέγει, επεξεργάζεται και αναλύει τα στατιστικά στοιχεία της κίνησης των εργασιών τους (άρθρο 29 περ. δ’ του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.). γ) Απευθύνει Γενικές Οδηγίες προς εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας τους (άρθρο 19 παρ. 1 περ. δ’, 2 και 3 του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.). δ) Μετέχει στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο Διοικητικής Δικαιοσύνης (Α.Δ.Σ.Δ.Δ.) όταν αυτό συνεδριάζει για θέματα που αφορούν τους δικαστικούς λειτουργούς των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων και υποβάλλει έγγραφες αιτιολογημένες προτάσεις (άρθρα 67, παρ. 8 και 29 περ. γ’ του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.). ε) Ασκεί αίτηση αναιρέσεως ή έφεση υπέρ του νόμου στο Συμβούλιο της Επικρατείας (άρθρο 29 περ. η’ του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.). στ) Ζητεί την εισαγωγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ενδίκου μέσου ή βοηθήματος, (πρότυπη δίκη), όταν με αυτό τίθεται ζήτημα γενικοτέρου ενδιαφέροντος που έχει συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων (άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 3900/2010, Α’  213). ζ) Προτείνει τρόπους επιμόρφωσης των δικαστικών λειτουργών και των δικαστικών υπαλλήλων (άρθρο 29 περ. ε’ του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.). η) Διενεργεί διοικητική εξέταση όταν πιθανολογείται η διάπραξη πειθαρχικού αδικήματος από δικαστικό λειτουργό της Γενικής Επιτροπείας ή υπάλληλο της γραμματείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων ή της Γενικής Επιτροπείας (άρθρο 29 περ. ζ’ του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.). θ) Γνωμοδοτεί για γενικότερου ενδιαφέροντος θέματα της διοικητικής νομοθεσίας και εισηγείται στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μέτρα για την εφαρμογή της διοικητικής νομοθεσίας και την απονομή της Διοικητικής Δικαιοσύνης (άρθρο 29 περ. ι’ του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.) κ.λπ.. 
Επί πλέον, σύμφωνα με το τέταρτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 194 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 26 του πρόσφατου νόμου 4446/2016 (Α΄ 240), ο Γενικός Επίτροπος ερευνά για το δικαιολογημένο ή μη της καθυστέρησης στη δημοσίευση αποφάσεων πέραν του οκταμήνου, προς τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας για την εκ νέου συζήτηση των υποθέσεων, ενώ σύμφωνα με το άρθρο 64 του ν. 3900/2010, ασκεί τη διαχείριση της ετήσιας επιχορήγησης του Ταμείου Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων για τη Γενική Επιτροπεία και τα διοικητικά δικαστήρια των Αθηνών (σχετ. υπό IV.Ε.).
Σημαντικό έργο που επιτελεί, επίσης, η Γενική Επιτροπεία, είναι η καθημερινή ενημέρωση που παρέχει, μέσω κυρίως της ιστοσελίδας της, στο σύνολο των δικαστικών λειτουργών των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, αναφορικά με τις αποφάσεις του Α.Δ.Σ.Δ.Δ., της Διοικητικής Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, τις πράξεις για την εισαγωγή υποθέσεων κατά την πρότυπη δίκη, τις σχετικές αποφάσεις που εκδίδονται, καθώς και για οποιοδήποτε άλλο ζήτημα που αφορά τη λειτουργία των διοικητικών δικαστηρίων και την κατάσταση των δικαστικών λειτουργών της Χώρας. Εξάλλου, έργο το οποίο έχει επωμιστεί από το έτος 2015 και βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, είναι ο συντονισμός των προσπαθειών για την απρόσκοπτη λειτουργία του νέου Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων για τη Διοικητική Δικαιοσύνη (Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.), στο τμήμα του εκείνο που αφορά τα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια, όπως αναλυτικότερα αναφέρουμε στη συνέχεια (σχετ. υπό IV.Δ.).
Με τα δεδομένα αυτά, είναι προφανές ότι, προκειμένου η Γενική Επιτροπεία να μπορέσει να ανταποκριθεί επιτυχώς στις αυξημένες υποχρεώσεις της, επιβάλλεται η αύξηση των οργανικών θέσεων στο βαθμό του Αντεπιτρόπου, κατά δύο, (σχετ. το με αριθ. πρωτ. 3534/6.12.2016 έγγραφό μας - βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ) και η άμεση στελέχωσή της με το κατάλληλο υπαλληλικό προσωπικό, που θα αποτελείται από πτυχιούχους νομικής και από συγκεκριμένες ειδικότητες (στατιστικολόγου, οικονομολόγου - λογιστού, πτυχιούχου πληροφορικής, κ.λπ.). Εφόσον δε η Γενική Επιτροπεία στελεχωθεί καταλλήλως, θα καταστεί εφικτή αλλά και αναγκαία πια, η υιοθέτηση ενός νέου Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας της, τον οποίο έχει ήδη επεξεργαστεί.
ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ: Η Γενική Επιτροπεία, εκτός από τις επιτελικές και εποπτικές της αρμοδιότητες, μπορεί να διαδραματίσει και ένα ρόλο στρατηγικό, με επίκεντρο τη χάραξη μακροπρόθεσμων στοχεύσεων για τον τρόπο ανάπτυξης και λειτουργίας του θεσμού των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, σε στενή πάντοτε συνεργασία με το Συμβούλιο της Επικρατείας. Στο πλαίσιο, άλλωστε, του τελευταίου, η Διοικητική Ολομέλεια εν συμβουλίω, γνωμοδοτεί επί συγκεκριμένων μεν, πλην ιδιαίτερα σημαντικών ζητημάτων, ενώ προβλέπεται και η λειτουργία της Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 72 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8). Η Γενική Επιτροπεία μπορεί, επίσης, παράλληλα, να διαδραματίσει και ένα ρόλο διαμεσολαβητικό προς τη Διοίκηση, ιδίως για την καλύτερη και αμεσότερη αφομοίωση από αυτήν των νομολογιακών πορισμάτων και την αποφυγή, με τον τρόπο αυτό, της παραγωγής νέων διαφορών. Η εξέλιξη αυτή της Γενικής Επιτροπείας θα πρέπει να αποτυπωθεί με σαφήνεια και στο Σύνταγμα, στο οποίο σήμερα κατοχυρώνεται ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας αλλά όχι ο ίδιος ο θεσμός. Όπως, βεβαίως, και η οποιαδήποτε πρωτοβουλία για ανάληψη από αυτήν επιπλέον αρμοδιοτήτων σε ζητήματα επιθεώρησης (βλ. σχετικές προτάσεις στο με αρ. πρωτ. Γ824/14.11.2016 έγγραφο του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, επί Συστάσεων που εμπεριέχονται στην Έκθεση για τον 4ο Κύκλο Αξιολόγησης της Χώρας μας, που υιοθετήθηκε από την Ολομέλεια της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενάντια στη Διαφθορά - GRECO).

Β. ΤΑΚΤΙΚΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ - ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΕΔΡΕΣ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Εννέα (9) Διοικητικά Εφετεία (Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Κομοτηνής, Λάρισας, Πατρών, Πειραιώς, Τρίπολης και Χανίων) και
Τριάντα (30) Διοικητικά Πρωτοδικεία (Αγρινίου, Αθηνών, Αλεξανδρούπολης, Βέροιας, Βόλου, Ηρακλείου, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Καβάλας, Καλαμάτας, Κέρκυρας, Κοζάνης, Κομοτηνής, Κορίνθου, Λαμίας, Λάρισας, Λιβαδειάς, Μεσολογγίου, Μυτιλήνης, Ναυπλίου, Πατρών, Πειραιώς, Πύργου, Ρόδου, Σερρών, Σύρου, Τρικάλων, Τριπόλεως, Χαλκίδας και Χανίων).
Αναζητώντας λύσεις για την αντιμετώπιση του ανησυχητικού ζητήματος της υπερβολικά μακράς διάρκειας των διαδικασιών στα διοικητικά δικαστήρια, μέσα από ορθολογικότερη οργάνωση του δικαστικού συστήματος, στο πλαίσιο της υφιστάμενης οικονομικής συγκυρίας, είχαμε υποβάλει πρόταση για κατάργηση ορισμένων μεταβατικών εδρών. Η πρότασή μας έγινε αποδεκτή και ήδη με τη διάταξη του άρθρου 39 του ν. 4274/2014 (Α΄ 147) καταργήθηκαν είκοσι (20) από τις σαράντα (40) υφιστάμενες τότε μεταβατικές έδρες των διοικητικών δικαστηρίων της Χώρας.
Μετά την ανωτέρω διάταξη νόμου, μεταβατικές έδρες εξακολουθούν να υφίστανται στα παρακάτω διοικητικά δικαστήρια:

    Διοικητικά Εφετεία                             Μεταβατικές έδρες
           Ιωαννίνων                                             Κέρκυρα
           Πειραιώς                                         Μυτιλήνη, Ρόδος, Σύρος

    Διοικητικά Πρωτοδικεία                      Μεταβατικές έδρες
          Αλεξανδρούπολης                                  Ορεστιάδα
      Θεσσαλονίκης                                         Κατερίνη
      Ιωαννίνων                                              Άρτα, Πρέβεζα
      Κέρκυρας                                               Ηγουμενίτσα
      Κοζάνης                                                 Καστοριά, Φλώρινα
      Κομοτηνής                                             Ξάνθη
      Μεσολογγίου                                          Λευκάδα
      Μυτιλήνης                                              Χίος
      Πατρών                                                  Αργοστόλι
      Πύργου                                                  Ζάκυνθος
      Ρόδου                                                    Κάλυμνος, Κως
      Σύρου                                                    Σάμος
      Τρίπολης                                                Σπάρτη

ΠροτΑΣΗ: Η Γενική Επιτροπεία, μετά από ορισμένες προκαταρκτικές ενέργειες στις οποίες προέβη, μία εκ των οποίων είναι η συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων για την κίνηση των εργασιών κάθε δικαστηρίου εκ των ανωτέρω, από απόψεως αριθμού εισερχόμενων αλλά και εκκρεμών υποθέσεων, υποβάλλει εκ νέου πρόταση (σχετ. το με αριθ. πρωτ. 1121/12.4.2017 έγγραφό μας - βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ) για κατάργηση και άλλων μεταβατικών εδρών, τουλάχιστον αυτών που δεν αφορούν νησιωτικές περιοχές (άρθρα 101 παρ. 4 και 106 παρ. 1 Συντάγματος), ενόψει:
1. Της πραγματικής αδυναμίας υποστήριξης της παρούσας κατάστασης λόγω: α) της δυσχέρειας κάλυψης του οικονομικού κόστους (οδοιπορικών εξόδων), το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις είναι  αρκετά υψηλό, β) των σοβαρών δυσλειτουργιών που προκαλούνται στην κύρια έδρα των δικαστηρίων, από τη σημαντική έλλειψη δικαστικών υπαλλήλων σε πολλά πια διοικητικά δικαστήρια της Χώρας, γ) των μεγάλων καθυστερήσεων που παρατηρούνται στην εκδίκαση υποθέσεων μεταβατικών εδρών, λόγω των ελάχιστων δικασίμων (συνήθως δύο ετησίως) που μπορούν, τα διοικητικά δικαστήρια, να προσδιορίσουν για τις έδρες αυτές, σε σχέση με εκείνες της κύριας έδρας, επιβαρύνοντας οικονομικά το Ελληνικό Δημόσιο με ποσά δίκαιης ικανοποίησης, σύμφωνα με τα άρθρα 53επ. του ν. 4055/2012 (Α΄ 51), δ) της συχνής εναλλαγής των δικαστικών λειτουργών που δικάζουν τις αναβληθείσες (συχνά μετά εξάμηνο) υποθέσεις, γεγονός που δεν διευκολύνει την εφαρμογή του προβλεπόμενου, από το άρθρο 24 του ν. 4446/2016, θεσμού του εισηγητή δικαστή και στις διοικητικές διαφορές της ουσίας, ο οποίος μάλιστα θα ορίζεται αμέσως μετά την κατάθεση του ενδίκου βοηθήματος.
2. Της μεταβολής των δεδομένων που είχαν ληφθεί υπόψη στο παρελθόν για τη δημιουργία νέων μεταβατικών εδρών, καθώς και διοικητικών δικαστηρίων, όπως: α) η παρατηρούμενη, κατά την τελευταία πενταετία, σημαντική συρρίκνωση των εισερχομένων, στις περισσότερες από τις μεταβατικές έδρες, υποθέσεων, β) η επέκταση των συγκοινωνιακών δικτύων και η θέση σε κυκλοφορία των μεγάλων οδικών αξόνων, γ) η λειτουργία του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για τη Διοικητική Δικαιοσύνη που θα επιτρέψει και την ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων κ.λπ.
Όσον αφορά τις μεταβατικές έδρες των νησιωτικών περιοχών η λύση, θεωρούμε, ότι πρέπει να αναζητηθεί στην οργάνωση τηλεοπτικών συνεδριάσεων, διαδικασία που τίθεται σε εφαρμογή σε πολλές πια ευρωπαϊκές χώρες (βλ. και σχετ. πρόβλεψη αρχικά στο άρθρο 270 και ήδη 237 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και π.δ. 142/2013 «Εφαρμογή της τηλεοπτικής συνεδρίασης σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΠολΔ», Α΄ 227), ώστε να καταστήσουμε περισσότερο προσβάσιμη, για τον πολίτη, τη Διοικητική Δικαιοσύνη, με αξιοποίηση των σύγχρονων μέσων Τεχνολογίας, διασφαλίζοντας την τήρηση της αρχής της δημοσιότητας της συνεδρίασης στο ακροατήριο (άρθρο 93 παρ. 2 Συντ.).

ΙΙ.  ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ: ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Α.  ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΙ - ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ

 Στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια και στη Γενική Επιτροπεία προβλέπονται σήμερα 955 οργανικές θέσεις δικαστικών λειτουργών, οι οποίες αναλύονται ως εξής:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΣΕΩΝ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ


ΟΡΓΑΝ.
ΥΠΗΡΕΤ.
ΚΕΝΕΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑ
4
    4
  0

ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΕΦΕΤΩΝ
73
  70
  3

ΕΦΕΤΩΝ
258
250
  8

ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΠΡΩΤΟΔΙΚΩΝ
110
110
  0

ΠΡΩΤΟΔΙΚΩΝ-ΠΑΡΕΔΡΩΝ
510
494
          16

ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΣΕΩΝ
955
928
          27

Με το άρθρο 19 του ν. 4429/2016 (Α΄ 199) οι οργανικές θέσεις των Παρέδρων-Πρωτοδικών αυξήθηκαν, από 1.1.2017, κατά οκτώ και ο συνολικός αριθμός τους ανήλθε, κατά τον ανωτέρω πίνακα, σε 510, οι δε οργανικές θέσεις των Προέδρων Εφετών και των Εφετών, αυξάνονται, από 1.6.2017, κατά δύο και οκτώ αντιστοίχως, και ο συνολικός αριθμός τους ανέρχεται πλέον σε 73 και 258, αντιστοίχως. Η αύξηση αυτή, δεν συνοδεύθηκε, ωστόσο, από ανάλογη αύξηση και στις θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων, μολονότι η παράμετρος αυτή πρέπει να αποτελεί απολύτως αναγκαία συνθήκη, για οποιαδήποτε πρόταση αύξησης των οργανικών θέσεων των δικαστικών λειτουργών.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, επιχειρώντας μία συγκριτική αξιολόγηση σε πανελλαδικό επίπεδο, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι οργανικές θέσεις δικαστικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων δεν είναι ανάλογες προς τη δικαστηριακή κίνηση καθενός διοικητικού δικαστηρίου, αφενός μεν λόγω της ύπαρξης για σημαντικά χρονικά διαστήματα κενών οργανικών θέσεων, αφετέρου δε λόγω των διαφοροποιήσεων που επέφερε η σταθερή αύξηση της δικαστηριακής ύλης σε ορισμένα δικαστήρια και η μείωση αυτής σε άλλα, ως αποτέλεσμα συνήθως της νομοθετικής ανακατανομής αρμοδιοτήτων. Πρόκειται, επομένως, για ζήτημα που χρειάζεται σφαιρική αντιμετώπιση.

Β.  ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ - ΚΕΝΕΣ ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ -
ΠΡΟΣΟΝΤΑ - ΤΜΗΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ - ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΙ
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

          1. ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ

Ενόψει του ότι με τις 1540/2013 και 3355/2013 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι στις καταργηθείσες, βάσει του άρθρου 33 παρ. 1 περ. α του ν. 4024/2011 (Α΄ 226), δεν περιλαμβάνονται οι κενές, κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού, οργανικές θέσεις δικαστικών υπαλλήλων, σήμερα οι οργανικές θέσεις των Κλάδων (ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ) Γραμματέων και ΥΕ Επιμελητών, στη Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων και στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια της Χώρας, ανέρχονται σε 694 (659 + 35) και 207 αντιστοίχως (112742/27.9.2004 απόφαση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης - Β΄ 1498/6.10.2004 και άρθρο 31 ν. 4446/2016), ενώ υπηρετούν μόνο 508 Γραμματείς, εκ των οποίων οι 43 συνδέονται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ) προερχόμενοι από το θεσμό της κινητικότητας και 65 Επιμελητές. Επίκειται, ωστόσο, η σταδιακή πλήρωση 48 οργανικών θέσεων Γραμματέων, από επιτυχόντες του διαγωνισμού του 1998, εκ των οποίων οι 40 έχουν ήδη εμφανισθεί και αναλάβει καθήκοντα, καθώς και 44 οργανικών θέσεων (πλέον 3 θέσεων ΑΜΕΑ) ΠΕ Γραμματέων από υπό εξέλιξη προκήρυξη (1Κ/2017 Α.Σ.Ε.Π.). Εξάλλου, από τις οργανικές θέσεις του Κλάδου ΔΕ Δακτυλογράφων-Χειριστών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, οι οποίες ανέρχονταν σε 124, καλύπτονται μόνον οι 10, ενώ προβλέπεται η πλήρωση έως και 57 ακόμη κενών οργανικών θέσεων, από επιτυχόντες του διαγωνισμού του 1998. Τέλος, προβλέπονται και 19 οργανικές θέσεις Πληροφορικής (10 ΠΕ και 9 ΤΕ), οι οποίες παραμένουν ακόμη όλες κενές (ωστόσο η σχετική προκήρυξη 2Κ/2017 δημοσιεύθηκε στις 13.2.2017 στο τεύχ. ΑΣΕΠ αρ. 5).
  Η Γενική Επιτροπεία, λαμβάνοντας υπόψη της ότι με τις νέες δικονομικές ρυθμίσεις (άρθρο 189 Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, όπως αντικαταστάθηκε με το ν. 4055/2012), δεν απαιτείται πια καθαρογραφή των σχεδίων αποφάσεων των δικαστικών λειτουργών από τους δακτυλογράφους, γεγονός που αποτελούσε το κύριο αντικείμενο απασχόλησής τους, καθώς και ότι οι ανάγκες πλέον των δικαστηρίων απαιτούν γραμματειακό προσωπικό εξειδικευμένο, με τα με αριθ. πρωτ. 2960/25.10.2016 και 3188/8.11.2016 έγγραφά της (βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ), ζήτησε τη μετατροπή 52 κενών-αδέσμευτων οργανικών θέσεων του συγκεκριμένου Κλάδου, σε: α) 35 θέσεις Κλάδου ΠΕ Γραμματέων, οι οποίες έχουν προσμετρηθεί ανωτέρω, β) 8 θέσεις Κλάδου ΠΕ Οικονομολόγων - Λογιστών, λαμβανομένου υπόψη και ότι τα δικαστήρια, σε επίπεδο εφετειακής περιφέρειας, έχουν αναλάβει τη διαχείριση της ετήσιας επιχορήγησης του Ταμείου Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων, σύμφωνα με το άρθρο 64 του ν. 3900/2010, γ) 3 θέσεις Κλάδου ΠΕ Μεταφραστών - Διερμηνέων, απολύτως αναγκαίων ενόψει των νέων απαιτήσεων σε διερμηνείες που θέτουν όλες οι ευρωπαϊκές οδηγίες για τους υπηκόους τρίτων χωρών, αλλά και για τη μετάφραση (ή σύνταξη σχετικής περίληψης) αποφάσεων αλλοδαπών δικαστηρίων, σειράς διεθνών ή ευρωπαϊκών κειμένων του ηπίου δικαίου κ.λπ. και δ)  6 θέσεις Κλάδου ΥΕ Φυλάκων, για την κάλυψη των αναγκών επίβλεψης των χώρων των τριών, τουλάχιστον, μεγάλων διοικητικών δικαστηρίων της Χώρας και παροχής των βασικών πληροφοριών στους χρήστες των δικαστικών υπηρεσιών. Η μετατροπή αυτή πραγματοποιήθηκε με το άρθρο 31 του ν. 4446/2016 και η Γενική Επιτροπεία έχει ήδη διατυπώσει με το με αριθ. πρωτ. 743/24.2.2017 έγγραφό της (βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ), την απαιτούμενη από το άρθρο 3 του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ. γνώμη της για την κατανομή των θέσεων αυτών στα διοικητικά δικαστήρια, λαμβάνοντας υπόψη τις ροές των υποθέσεων κατά την τελευταία τριετία, τον όγκο της εκκρεμότητας στο κάθε δικαστήριο και την κατά το δυνατόν ίση αναλογία μεταξύ οργανικών θέσεων δικαστικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων.
  Έχουμε τονίσει, πάντως, σε πληθώρα εγγράφων μας και πλέον πρόσφατα με το με αριθ. πρωτ. 2425/14.9.2016 έγγραφό μας (βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ) με θέμα: «Έκκληση α) για άμεση πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων της Γενικής Επιτροπείας της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων και των Διοικητικών Δικαστηρίων της Χώρας, β) για αύξηση των οργανικών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων, γ) για σύσταση θέσεων Κλάδων ΠΕ Λογιστικής και ΠΕ Στατιστικής και δ) για αύξηση των θέσεων των δικαστικών λειτουργών των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων», ότι ακόμη και αν καλυφθούν όλες οι υφιστάμενες κενές οργανικές θέσεις όλων των κλάδων και ειδικοτήτων, η αναλογία προς τους υπηρετούντες διοικητικούς δικαστές δεν θα ξεπερνά το 1:1 σε αντίθεση με το μέσο όρο του 1:3,5 των λοιπών χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Συναφώς δε επισημαίνουμε ότι, τα μεγάλα κενά, ακόμη και στις περιορισμένου αριθμού οργανικές θέσεις, σε συνδυασμό με τις, διαφορετικής κάθε φορά αιτιολογίας, χορηγούμενες άδειες στο υπηρετούν υπαλληλικό προσωπικό, οδηγούν ορισμένα περιφερειακά διοικητικά δικαστήρια (Διοικητικό Εφετείο Τρίπολης, Διοικητικά Πρωτοδικεία Κέρκυρας και Αλεξανδρούπολης) σε απόλυτη αδυναμία εξυπηρέτησης των στοιχειωδών λειτουργιών τους, σε μια εποχή μάλιστα όπου οι ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό εμφανίζονται ιδιαίτερα αυξημένες, λόγω και των επιπλέον εργασιών που απαιτείται να γίνονται προκειμένου να υποστηρίζεται το νέο πληροφοριακό σύστημα «Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.».
Ήδη, με την υπ’ αριθ. 9454 οικ./2.3.2017 απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, έχει συσταθεί Ομάδα Εργασίας, υπό την Προεδρία του Αντεπιτρόπου Επικρατείας, κ. Ιωάννη Συμεωνίδη, η οποία θα επανεξετάσει το ζήτημα των οργανικών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων ανά δικαστήριο, με βάση τις υφιστάμενες πραγματικές ανάγκες ενός εκάστου δικαστηρίου και όχι με βάση την εξυπηρέτηση τοπικιστικών αντιλήψεων και σκοπιμοτήτων. Σημειώνουμε ότι η τελευταία κατανομή των οργανικών θέσεων δικαστικών υπαλλήλων στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια έγινε με την προαναφερόμενη 112742/27.9.2004 απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, καίτοι ο Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ. προβλέπει να γίνεται ανά διετία.

2. ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ

  Οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ότι, ενώ ο Κώδικας Δικαστικών Υπαλλήλων (Κ.Δ.Υ.) του 1971 (ν.δ. 1025/1971, Α΄ 228) απαιτούσε ως τυπικό προσόν διορισμού ή μετάταξης σε κλάδους αντίστοιχους με αυτούς της ΠΕ κατηγορίας, πτυχίο νομικής σχολής ή σχολής πολιτικών και οικονομικών επιστημών ή πτυχίο Ανωτάτης Σχολής Εμπορικών και Οικονομικών Επιστημών ή Παντείου Σχολής Πολιτικών Επιστημών ή Ανωτάτης Βιομηχανικής Σχολής, το άρθρο 19 του ισχύοντος Κώδικα (ν. 2812/2000, Α΄ 67) αναφέρεται γενικώς σε πτυχίο ή δίπλωμα τμήματος ή σχολής ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος, προβλέποντας στην παράγραφο 5 αυτού, ότι με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη της Ο.Δ.Υ.Ε. και του Συλλόγου Υπαλλήλων του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθορίζονται οι ειδικότεροι τίτλοι σπουδών που απαιτούνται για κάθε κλάδο και ειδικότητα, ορίζονται τυχόν πρόσθετα ειδικά προσόντα, ο τρόπος, με τον οποίο αποδεικνύεται η συνδρομή τους και τα καθήκοντα κάθε κλάδου της ίδιας ή διαφορετικής κατηγορίας και ρυθμίζεται κάθε σχετικό θέμα. Τέτοιο διάταγμα όμως, δεν έχει μέχρι σήμερα εκδοθεί, με αποτέλεσμα, σε σύνολο 1009 οργανικών θέσεων δικαστικών υπαλλήλων διοικητικών δικαστηρίων, να υπηρετούν μόλις 50 υπάλληλοι κάτοχοι τίτλου νομικής σχολής.
Εξάλλου, καίτοι ο νομοθέτης (ν. 2812/2000, άρθρα 17 - 18) προβλέπει την κατάταξη των οργανικών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων σε κατηγορίες (ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ, ΥΕ) και κλάδους, τέτοια κατάταξη δεν προκύπτει να έχει γίνει στις θέσεις του κλάδου γραμματέων, οι οποίες εμφανίζονται, κατά κανόνα, οργανικά ενιαίες (πρβλ. απόφαση 15/2012 Πενταμελούς Υπηρεσιακού Συμβουλίου Συμβουλίου της Επικρατείας), γεγονός που ευνοεί ιδιαίτερα την πλήρωσή τους με μεταθέσεις υπαλλήλων ΔΕ κατηγορίας ή με μετατάξεις ΥΕ Επιμελητών Δικαστηρίων που αποκτούν τα τυπικά προσόντα της ΔΕ κατηγορίας. Τούτο δε, όταν οι δικαστικές μας υπηρεσίες έχουν ανάγκη από προσωπικό ειδικών προσόντων, το οποίο, αφενός μεν, να επιμελείται με επάρκεια των διαδικαστικών πράξεων που προβλέπονται από την πληθώρα των ισχυουσών δικονομικών μας διατάξεων, να μπορεί να διακρίνει τις αρμοδιότητες και διαδικασίες, ιδιαίτερα πολύπλοκες στη διοικητική δίκη, να εγγυάται την καλύτερη εξυπηρέτηση των διαδίκων και την επικοινωνία με μία διαρκώς μεταβαλλόμενη δημόσια διοίκηση κ.λπ. και φυσικά, να διασφαλίσει την καλή λειτουργία του νέου Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων για τη Διοικητική Δικαιοσύνη, αφετέρου δε, να μπορεί να επικουρεί ουσιαστικά το έργο του δικαστή, όπως ισχύει σήμερα στα περισσότερα λοιπά ευρωπαϊκά δικαστικά συστήματα, με αποτέλεσμα τη σημαντική επιτάχυνση των διαδικασιών.
Στην κατεύθυνση αυτή, η Γενική Επιτροπεία, επισημαίνει την ανάγκη έκδοσης του διατάγματος που προβλέπεται από την πιο πάνω διάταξη, συναφώς δε έχει προτείνει (σχετ. το με αριθ. πρωτ. 3262/17.11.2016 έγγραφό της - βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ) στην αρμόδια νομοπαρασκευαστική επιτροπή υπό την προεδρία του Αντιπροέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Ιωάννη Γράβαρη για τη σύνταξη σχεδίου νέου Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων, την αναμόρφωση των κλάδων του άρθρου 18 του ισχύοντος Κώδικα (ν. 2812/2000), με την εισαγωγή ορισμένων νέων που θα προϋποθέτουν ειδικά τυπικά προσόντα και θα καλύπτουν τις σύγχρονες ανάγκες των διοικητικών δικαστηρίων και της Γενικής Επιτροπείας (όπως ο κλάδος ΠΕ Στατιστικής). Μεταξύ των κλάδων αυτών, προτείνεται και κλάδος υπαλλήλων, κατόχων τουλάχιστον πτυχίου νομικής σχολής, που θα επιλέγονται μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας. Το προσωπικό αυτό, δεν θα ασχολείται με τα τρέχοντα γραμματειακά καθήκοντα, αλλά θα συνδράμει κατά κυριολεξία το έργο τόσο των διευθυνόντων τα δικαστήρια, όσο και των ιδίων των εισηγητών-δικαστών, καθώς και της Γενικής Επιτροπείας.

3. ΤΜΗΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ - ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΙ 

Η Γενική Επιτροπεία προτείνει νομοθετική ρύθμιση (σχετ. το με αριθ. πρωτ. 998/28.3.2017 έγγραφό μας - βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ) για την αντιστοίχιση των τμημάτων της γραμματείας που ορίζονται κατά το άρθρο 17 περ.Α παρ. 5 του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ., προς τα τμήματα του άρθρου 72 του Κ.Δ.Υ. (ν. 2812/2000) για τον ορισμό προϊσταμένων, ώστε, με κατάλληλη προσαρμογή και των Κανονισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας των δικαστηρίων μας, να μην παρατηρείται το σημερινό φαινόμενο της έλλειψης ενός ενιαίου και ομοιόμορφου καθεστώτος κατανομής δικαστικών υπαλλήλων στα τμήματα της γραμματείας και επιλογής ή προσωρινής ανάθεσης καθηκόντων προϊσταμένων τμημάτων, άλλοτε με βάση την υπουργική απόφαση (Προεδρίας της Κυβέρνησης και Δικαιοσύνης) 117830/1987 (Β΄ 719) και άλλοτε κατ’ αντιστοιχία προς τα δικαστικά τμήματα. Επίσης, θεωρεί επιβεβλημένη την άμεση επαναλειτουργία των υπηρεσιακών συμβουλίων για την επιλογή προϊσταμένων οργανικών μονάδων, ώστε να αρθεί μία κατάσταση μόνιμης αναπλήρωσης με αποφάσεις προέδρων τριμελών συμβουλίων διεύθυνσης ή διευθυνόντων τα δικαστήρια, που διαμορφώθηκε μετά το 2011 ενόψει των βαθμολογικών επανακατατάξεων που έπρεπε να γίνουν με τους νόμους 4024/2011 και 4369/2016 (Α΄ 33) και βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τα οριζόμενα στον Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων (άρθρο 73).

ΙΙΙ.  ΚΙΝΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ - ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η κίνηση των υποθέσεων στα Διοικητικά Πρωτοδικεία και στα Διοικητικά Εφετεία ήταν η ακόλουθη:
          ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΑ
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2015:                                         263.476
Εισαχθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2016:                                     53.934
Περαιωθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2016:                                   80.529
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2016:                                   237.593
Τα αντίστοιχα στοιχεία για τα δύο προηγούμενα έτη (2015 και 2014)
είναι τα εξής:
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2014:                                         308.863
Εισαχθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2015:                                     54.379
Περαιωθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2015:                                   99.766
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2015:                                   263.476
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2013:                                         345.199
Εισαχθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2014:                                     65.131
Περαιωθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2014:                                 101.467
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2014:                                   308.863
           ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΕΦΕΤΕΙΑ
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2015:                                           43.442
Εισαχθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2016:                                     15.714
Περαιωθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2016:                                   16.867
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2016:                                    42.289
Τα αντίστοιχα στοιχεία για τα δύο προηγούμενα έτη (2015 και 2014)
είναι τα εξής:
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2014:                                        48.170    
Εισαχθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2015:                                  19.480
Περαιωθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2015:                                24.208
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2015:                                   43.442
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2013:                                        55.039
Εισαχθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2014:                                  20.148
Περαιωθείσες υποθέσεις κατά το έτος 2014:                                27.017
Εκκρεμείς υποθέσεις στις 31.12.2014:                                  48.170

Mε βάση τα ως άνω αριθμητικά δεδομένα, οι εκκρεμείς συνολικά στα διοικητικά δικαστήρια (Εφετεία και Πρωτοδικεία) υποθέσεις ανέρχονται στις 31.12.2016 σε 279.882, έναντι 306.918 στις 31.12.2015 και 357.033 στις 31.12.2014. Πρέπει, πάντως, να ληφθεί υπόψη, ότι στα στοιχεία του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών και του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς που απεστάλησαν στη Γενική Επιτροπεία για το έτος 2016, έχουμε εντοπίσει αποκλίσεις με αφορμή τη διαδικασία μετάπτωσης των δεδομένων τους από το προηγούμενο πληροφοριακό τους σύστημα στο νέο («Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.»), οι οποίες προσαυξάνουν τη συνολική εκκρεμότητα στις 31.12.2016, κατά 677 και 32 υποθέσεις αντίστοιχα.
Επισημαίνεται, ότι κατά το έτος 2016 λειτούργησαν ειδικά τμήματα στα εξής διοικητικά δικαστήρια:
Διοικητικά Πρωτοδικεία
- Αθηνών: 6 για υποθέσεις ν.1406/1983, 6 για φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις, 2 για κοινωνικοασφαλιστικές υποθέσεις, 4 ακυρωτικών διαφορών.
- Θεσσαλονίκης: 3 για φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις, 2 ακυρωτικών διαφορών.
-  Πειραιώς: 2 για φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις.
Διοικητικά Εφετεία
- Αθηνών: επί διαφορών ουσίας: 6 για υποθέσεις από διοικητικές συμβάσεις, από πράξεις της Ε.Ε.Τ.Τ. - ν. 3431/2006, από πράξεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού, από πράξεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, από πράξεις της Ρ.Α.Ε. - ν. 4001/2011 και για υποθέσεις σημάτων), 4 για κοινωνικοασφαλιστικές υποθέσεις, 10 για φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις και ν. 1406/1983 (αγωγές αποζημίωσης, διαφορές αποδοχών κ.λπ.) και επί ακυρωτικών διαφορών: 14 (ανά υπουργείο) εκ των οποίων 3 για τις διαφορές που δημιουργούνται κατά το στάδιο που προηγείται της συνάψεως δημοσίων συμβάσεων.
- Θεσσαλονίκης: 1 για φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις, 3 για ακυρωτικές διαφορές (α.ασφαλιστικά μέτρα-πολιτικό άσυλο-ιθαγένεια - β. υποθέσεις υπουργείου παιδείας - γ. υποθέσεις υπουργείου υγείας).
- Πειραιώς: 2 για φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις, 3 για ακυρωτικές διαφορές.
Σε ορισμένα διοικητικά πρωτοδικεία, στα οποία κατά τα έτη 2012 και 2013 είχαν λειτουργήσει ειδικά φορολογικά τμήματα (Διοικητικά Πρωτοδικεία Ηρακλείου, Πατρών, Πειραιώς), από το έτος 2014 τα τμήματα αυτά λειτουργούν ως γενικά, διότι η προσπάθεια εκκαθάρισης (προσδιορισμού) των εκκρεμών έως τις 31.8.2011 φορολογικών-τελωνειακών υποθέσεων, στόχος ο οποίος στα δικαστήρια αυτά έχει επιτευχθεί, είχε ως αποτέλεσμα την υπερβολική καθυστέρηση στη δικαστική εκκαθάριση των υποθέσεων των λοιπών κατηγοριών και μάλιστα υποθέσεων ιδιαιτέρου κοινωνικού ενδιαφέροντος (κοινωνικοασφαλιστικών κ.λπ.), που εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια.

ΓΕΝΙΚΕΣ Διαπιστωσεισ    
                      
Από τα ανωτέρω στοιχεία, παρατηρείται μία σταθερή μείωση του όγκου των εκκρεμών υποθέσεων, η οποία εμφανίζεται περιορισμένη για το έτος 2016, λόγω της πολύμηνης αποχής των δικηγόρων από τα καθήκοντά τους και της συνακόλουθης αναβολής της συζήτησης χιλιάδων προσδιορισμένων υποθέσεων. Το γεγονός αυτό οφείλεται: α) Στη σταδιακή μείωση των εισερχομένων υποθέσεων από το έτος 2010 και εντεύθεν (117.648 υποθέσεις εισήχθησαν το 2010 και 73.394 το 2015), αποτέλεσμα, αφενός μεν, της οικονομικής κρίσης η οποία μαστίζει την ελληνική κοινωνία τα τελευταία επτά χρόνια, αφετέρου δε, της σημαντικής αύξησης των δαπανημάτων (παραβόλων, διενέργειας επιδόσεων, πολλαπλασιασμού της δικαστικής δαπάνης, προκαταβολής εισφορών δικηγόρων κ.λπ.), με σειρά νομοθετημάτων από το 2008 και μετά [νόμοι 3659/2008 (Α΄ 77), 3772/2009 (Α΄ 112), 3900/2010, 4055/2012, 4194/2013 (Α΄ 208), 4274/2014 (Α΄ 147)], που περιορίζουν τη δυνατότητα πρόσβασης του πολίτη στη Διοικητική Δικαιοσύνη. Τούτο δε, παρότι οι λόγοι που προκαλούσαν από τη δεκαετία ήδη του 1980 μία διαρκώς αυξανόμενη εισροή υποθέσεων στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια, όχι απλώς διατηρούνται αλλά αντίθετα έχουν πολλαπλασιαστεί κατά τη μνημονιακή περίοδο. β) Στην αύξηση της παραγωγικότητας εκ μέρους των διοικητικών δικαστών, η οποία έχει αποτυπωθεί και στους Κανονισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας των δικαστηρίων, οι οποίοι εγκρίνονται από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, στη βάση του προτύπου που είχε διαμορφώσει η Γενική Επιτροπεία (τουλάχιστον 210 υποθέσεις ετησίως, με μοναδική εξαίρεση το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών που διατηρεί μειωμένη έναντι των λοιπών δικαστηρίων ετήσια χρέωση ανά δικαστικό λειτουργό). Σύμφωνα, πάντως με τη πρώτη σχετική απόφαση 10/2012 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που αφορούσε τον Κανονισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η αύξηση αυτή δικαιολογείται όσο το απαιτούν οι περιστάσεις.
Συναφώς, επισημαίνουμε ότι κατά τον ευρωπαϊκό πίνακα αποτελεσμάτων (EU Justice Scoreboard) στον τομέα της δικαιοσύνης (Ανακοίνωση Επιτροπής της 27.3.2013, COM 2013, 160 τελικό), ο οποίος αποτελεί ένα συγκριτικό, μη δεσμευτικό εργαλείο, για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των εθνικών δικαιοδοτικών συστημάτων, με στόχο να καθοριστούν καλύτερα οι πολιτικές στον τομέα της δικαιοσύνης, το έτος 2010, οι διοικητικές διαφορές εκκρεμούσαν στη Χώρα μας για περίπου 2.000 ημέρες (ήτοι 5 - 6 έτη) στον πρώτο βαθμό, ενώ το ποσοστό διεκπεραίωσης ανερχόταν στο 80% (των εισερχομένων υποθέσεων), οι δε εκκρεμείς υποθέσεις ανά 100 κατοίκους ήταν περί τις 3,7, όταν όλες οι άλλες χώρες έχουν κάτω από 1,1 υπόθεση στην ίδια αναλογία. Το 2013, η διάρκεια της εκκρεμότητας περιορίζεται σε 1.100 ημέρες, οι υποθέσεις ανά 100 κατοίκους κινούνται λίγο κάτω του 3,1, το δε ποσοστό διεκπεραίωσης εκτοξεύεται στο 150%.
Κατ’ ακολουθίαν, αν συνεχιστεί η φθίνουσα αυτή πορεία, είναι προφανές ότι σε λίγα χρόνια τα διοικητικά δικαστήρια θα είναι σε θέση να εκδικάζουν τις υποθέσεις σε σύντομο χρόνο από την κατάθεση των οικείων δικογράφων. Θεωρούμε, ωστόσο, σημαντική την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων από τα νομοθετικά μέτρα που έχουν ληφθεί με κύριο σκοπό την επιτάχυνση της Διοικητικής Δικαιοσύνης, όπως προβλέπεται στο άρθρο 9 του ν. 4048/2012 «Ρυθμιστική Διακυβέρνηση: Αρχές, Διαδικασίες και Μέσα Καλής Νομοθέτησης» (Α΄ 34), προκειμένου να επισημανθούν οι αναγκαίες βελτιώσεις, στο πλαίσιο μιας επίκαιρης στάθμισης, σε συνάρτηση με όλους τους λοιπούς δείκτες ποιότητας κατά την απονομή της Διοικητικής Δικαιοσύνης. Ορισμένες τέτοιες, μικρής έκτασης, βελτιώσεις επέρχονται ήδη με τις ρυθμίσεις για τη Διοικητική Δικαιοσύνη του τελευταίου ν. 4446/2016.

ΕιδικOτερες ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Υπό τα σημερινά δεδομένα και με βάση τα στοιχεία που έχει επεξεργαστεί η Γενική Επιτροπεία, λεκτέα τα εξής:
1. Σε πολλά διοικητικά δικαστήρια υπάρχει ακόμη ικανός αριθμός «απροσδιόριστων» (κατά την 31.12.2016) υποθέσεων, τα δικόγραφα των οποίων κατατέθηκαν σε χρόνο που ανάγεται στη δεκαετία του 2000, ανεξαρτήτως μάλιστα του υψηλού διακυβεύματος που ορισμένες μπορεί να εμφανίζουν, όπως επίσης και αριθμός υποθέσεων για τις οποίες, ενώ έχουν εκδοθεί προδικαστικές αποφάσεις, δεν έχει ορισθεί δικάσιμος για περαιτέρω συζήτησή τους, καίτοι η κατάθεση των οικείων δικογράφων χρονολογείται ακόμη και από το έτος 2004. Τούτο μπορεί να αποδοθεί στο γεγονός ότι, μετά την έκδοση των προδικαστικών αποφάσεων, οι υποθέσεις εμφανίζονταν ως νεοεισερχόμενες στα τηρούμενα από το κάθε δικαστήριο στοιχεία, με αποτέλεσμα να προτιμώνται για τον προσδιορισμό άλλες που φέρονταν προγενέστερες αυτών. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για υποθέσεις οι οποίες θα έπρεπε να είχαν άμεση προτεραιότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης έχει ορισθεί δικάσιμος για όλες τις υποθέσεις, μονομελούς και τριμελούς σύνθεσης, με κατάθεση έως και το 2009 και έχουν μείνει «απροσδιόριστες», μετά από προδικαστική απόφαση, 218 υποθέσεις τα δικόγραφα των οποίων είχαν κατατεθεί μεταξύ 2004 και 2009. Ομοίως, στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών έχει ορισθεί δικάσιμος για όλες τις υποθέσεις με κατάθεση έως και το 2011 και έμειναν «απροσδιόριστες» 41 υποθέσεις μετά από προδικαστική απόφαση, με κατάθεση των οικείων δικογράφων το διάστημα 2005 έως και 2011. Βεβαίως, ενόψει της νέας διάταξης του άρθρου 30 του ν. 4446/2016, σύμφωνα με την οποία, εκκρεμή ένδικα βοηθήματα επί υποθέσεων αρμοδιότητας μονομελούς διοικητικού πρωτοδικείου, τα οποία ασκήθηκαν μέχρι 31.12.2012, χωρίς να έχει ορισθεί δικάσιμος, εκδικάζονται σε πρώτο βαθμό από πρόεδρο πρωτοδικών, πολλά δικαστήρια προχώρησαν στον προσδιορισμό της συζητήσεως των παλαιών τους υποθέσεων, σε δικασίμους έως και το 2018.
Τα ανωτέρω αναδεικνύουν, για άλλη μία φορά, τον σημαντικότατο ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν οι έχοντες την ευθύνη της διεύθυνσης των δικαστηρίων, αλλά και οι πρόεδροι των τμημάτων, στο πλαίσιο μιας ορθολογικής διαχείρισης των ροών των υποθέσεων σε κάθε δικαστήριο, παρακολουθώντας την παλαιότητά τους, τις τυχόν χορηγηθείσες αναβολές και περαιτέρω καθυστερήσεις σε όλα τα στάδια της δίκης, την ταξινόμησή τους με βάση την ελάσσονα ή μείζονα σημασία τους ή τη συνάφειά τους με άλλες εκκρεμείς υποθέσεις, ενόψει και του εισαχθέντος προς το σκοπό αυτό με το ν. 4055/2012, μέτρου της συνοπτικής έκθεσης του δικογράφου, την άμεση αξιοποίηση των εν συμβουλίω διαδικασιών ώστε να μην εισάγονται σε τακτικές δικασίμους καίτοι πρέπει και μπορούν να επιλυθούν άμεσα, το αποτέλεσμα της παρασχεθείσας σ’ αυτές προσωρινής προστασίας κ.λπ.. Το πλαίσιο αυτό επιβάλλεται πλέον, για λόγους σαφήνειας και ομοιομορφίας αλλά και δυνατότητας ορθής αξιολόγησης του δικαστικού αυτού προσωπικού (αξιολόγηση η οποία σήμερα γίνεται στη βάση των ίδιων κριτηρίων με όλους τους λοιπούς δικαστικούς λειτουργούς, καίτοι προδήλως, τα καθήκοντά τους είναι εντελώς διαφορετικά), να περιγραφεί αναλυτικά στο κείμενο του Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ. Τούτο επισημαίνεται και στην πρόσφατη Έκθεση για τον 4ο Κύκλο Αξιολόγησης της Χώρας μας που υιοθετήθηκε από την Ολομέλεια της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενάντια στη Διαφθορά (GRECO) τον Ιούνιο του 2015 (διαθέσιμη στην ιστοσελίδα: www.coe.int/greco), στην οποία τονίζεται η ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου των δικαστών που ασκούν διοικητικά καθήκοντα όσον αφορά τη διαχείριση του φόρτου εργασίας και υιοθέτησης εγγυήσεων κατά των καθυστερήσεων πριν από το στάδιο της απόφασης [σχετ. και η πρόσφατη Γνώμη Νο. 19 (2016) του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου των Ευρωπαίων Δικαστών (CCJE), της 10 Νοεμβρίου 2016, ως προς το ρόλο των προέδρων των δικαστηρίων]. Η αλήθεια είναι ότι στη Χώρα μας, η λειτουργία της Διοικητικής Δικαιοσύνης ακολουθεί το λεγόμενο «γραφειοκρατικό» πρότυπο οργάνωσης, με βασικό στοιχείο του την αρχαιότητα και έμφαση στην επιβαλλόμενη από το Σύνταγμα ανεξαρτησία του δικαστή (για τη διάκριση των δικαστικών συστημάτων σε «γραφειοκρατικά» και «επαγγελματικά», βλ. Εταιρία Δικαστικών Μελετών, Συμβολή για την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης, Νομική Βιβλιοθήκη, 2015, 113 - 114, 123, 133), χωρίς, παράλληλα, να τίθενται στόχοι συναρτώμενοι με την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος ως συνόλου, καίτοι αυτό καλείται να διασφαλίσει μία αποτελεσματική δικαστική προστασία. Η αρχαιότητα, όμως, πρέπει να συνοδεύεται και από μία ουσιαστική αξιολόγηση, ενώ η ανεξαρτησία του δικαστή προϋποθέτει τη λογοδοσία.
2. Πολλές από τις υποθέσεις που εισέρχονται στο δικαστικό μας σύστημα, δεν εξέρχονται από αυτό σε προσήκοντα χρόνο, αλλά παραμένουν επί πολλά έτη εκκρεμείς ακόμη και αν το δικαστήριο δεν έχει τελικώς αρμοδιότητα να τις κρίνει ή έχει επιλυθεί αμετακλήτως το κρίσιμο νομικό ζήτημα και συνεπώς θα μπορούσαν να εξεταστούν άμεσα, με τη συνοπτική εν συμβουλίω διαδικασία κ.λπ., ενώ πολλές άλλες απλώς ανακυκλώνονται εντός του συστήματος, με πολλαπλές αναβολές, καίτοι κατά τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, αυτές δικαιολογούνται μόνον για σπουδαίο λόγο, καθώς και με σωρεία προδικαστικών ή αναβλητικών αποφάσεων. Τα τηρούμενα στη Γενική Επιτροπεία στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν το υψηλό ποσοστό αυτών των περιπτώσεων. Οι εν λόγω καθυστερήσεις οδηγούν συχνά σε εγκατάλειψη των υποθέσεων από τους διαδίκους, κάτι που εξηγεί το γεγονός ότι οι τύποις απορριπτικές αποφάσεις υπερβαίνουν κατά κανόνα το 30% των αποφάσεων που δημοσιεύονται, σε ορισμένα δε αντικείμενα υπερτερούν πλήρως.
Ενόψει, άλλωστε, αυτής της πραγματικότητας, αξιολογήθηκε ως ιδιαίτερα επιτυχής η ρύθμιση του ν. 4198/2013 (Α΄ 215) αναφορικά με τη δυνατότητα κατάργησης εκκρεμών δικών για αιτήσεις ακυρώσεως που ασκήθηκαν μέχρι 31.12.2010 και αφορούσαν διαφορές από την προσβολή ατομικών διοικητικών πράξεων που εκδόθηκαν κατ΄ εφαρμογή της νομοθεσίας περί αλλοδαπών και περί αναγνωρίσεως του αλλοδαπού ως πρόσφυγα, εφόσον δεν είχε κατατεθεί, εντός της οριζόμενης προθεσμίας, εξουσιοδότηση του αλλοδαπού διαδίκου στην οποία να δηλώνεται η επιθυμία συζήτησης της υπόθεσης. Η διάταξη αυτή προτείνεται ήδη να επεκταθεί και στα ένδικα βοηθήματα που αφορούν τις πιο πάνω κατηγορίες διαφορών και κατατέθηκαν μέχρι 31.12.2014. Επιτυχής θεωρείται, επίσης, η νέα διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 27 του ν. 4446/2016, που προστέθηκε ως παρ. 6 στο άρθρο 202 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, η οποία επιβάλλει, σε περίπτωση χορήγησης αναστολής εκτέλεσης από το δικαστήριο, η υπόθεση να προσδιορίζεται κατά προτεραιότητα, εντός έτους (και, στις φορολογικές και τελωνειακές διαφορές, εντός έξι μηνών) από την έκδοση της απόφασης επί της αιτήσεως αναστολής.
Εξάλλου, η αξιοποίηση των εν συμβουλίω διαδικασιών, ενός, κατά κοινή ομολογία, ιδιαίτερα επιτυχούς θεσμού, που επισημάνθηκε προηγουμένως, ενισχύεται ασφαλώς με την ανάθεση της υπόθεσης, αμέσως μετά την κατάθεση του οικείου δικογράφου, σε ορισμένο δικαστή, ο οποίος θα έχει την ευθύνη παρακολούθησης της πορείας της, καθώς και της συγκέντρωσης όλων των απαιτούμενων στοιχείων και διενέργειας των αναγκαίων διαδικαστικών πράξεων, πριν η υπόθεση εισαχθεί σε συζήτηση. Ο νέος αυτός θεσμός του εισηγητή δικαστή, υιοθετήθηκε με το άρθρο 24 του ν. 4446/2016, που προστέθηκε ως παρ. 3 στο άρθρο 127 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, και στις διοικητικές διαφορές της ουσίας, με πολύ πιο αποτελεσματικό τρόπο από ό,τι ισχύει για τις ακυρωτικές διαφορές, δεδομένου ότι ο δικαστής πρέπει να επιλαμβάνεται άμεσα (επιτρέποντας έτσι και την ενεργοποίηση της πρότυπης δίκης με πρωτοβουλία της Γενικής Επιτροπείας) και ασυνδέτως από τον προσδιορισμό της υπόθεσης σε τακτική δικάσιμο.
Η Γενική Επιτροπεία, αμέσως μετά τη δημοσίευση του ανωτέρω νόμου 4446/2016 (22.12.2016), με το με αριθ. πρωτ. 148/11.1.2017 έγγραφό της (βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ), παρείχε σχετικές οδηγίες για την ομοιόμορφη εφαρμογή του θεσμού, με τον οποίο μεταβάλλεται ριζικά μία πρακτική που ίσχυε επί δεκαετίες στην ουσιαστική δίκη, παράλληλα δε, με το με αριθ. πρωτ. 683/20.2.2017 έγγραφό της (βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ), ενημέρωσε τους δικηγορικούς συλλόγους της Χώρας προκειμένου οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων να καταθέτουν με το ένδικο βοήθημα ή μέσο και αντίγραφο της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης ή δικαστικής απόφασης, ώστε να μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο θεσμός. ενέργεια για την οποία έχουμε υποβάλλει σχετική πρόταση συμπλήρωσης της παραγράφου 3 του άρθρου 126 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Τέλος, με το με αριθ. πρωτ. 1039/3.4.2017 έγγραφο (βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ), ενημερώθηκαν τα δικαστήρια για την ολοκλήρωση της σχετικής παραμετροποίησης στο «Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.» και για τις ενέργειες που πρέπει να γίνονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή, αμέσως μετά την κατάθεση του ενδίκου βοηθήματος ή μέσου, όπως αυτές αναπτύσσονται αναλυτικά σε «Έντυπο Οδηγιών» που εξέδωσε η εταιρεία «Unisystems Α.Ε.».
3. Η μέχρι και το 2012 πρακτική της δημοσίευσης της δικαστικής απόφασης από το σχέδιο, κατά τα προβλεπόμενα από τις ισχύουσες τότε δικονομικές μας διατάξεις, είχε ως αποτέλεσμα μία απόφαση να εμφανίζεται δημοσιευμένη, ενώ ουδείς μπορούσε να δει το κείμενό της στο πληροφοριακό σύστημα, συχνά δε και ο διάδικος δεν ήταν σε θέση να έχει το πλήρες κείμενο στη διάθεσή του, ενόψει του ότι ο φάκελος της υπόθεσης βρισκόταν ακόμη στο στάδιο της καθαρογραφής και ακολούθως της θεώρησης, στα χέρια του δικαστικού λειτουργού. Το στάδιο αυτό σε ορισμένα δικαστήρια απαιτούσε χρόνους που ξεπερνούσαν ακόμη και το ένα έτος. Το χρονικό αυτό διάστημα, εάν προσθέσουμε και το χρόνο (αρκετούς, κατά κανόνα, μήνες) που απαιτείται για την κοινοποίηση της απόφασης, ελλείψει δικαστικών επιμελητών (πολλοί από τους οποίους βεβαίως μετατάχθηκαν σε ενιαίες θέσεις γραμματέων), αλλά και το χρόνο που αναλώνεται έως την εκτέλεση της απόφασης (βλ. αντί πολλών, αποφάσεις ΕΔΔΑ, 29.3.2006, Scordino κ. Ιταλίας §197 και ΕΔΔΑ, 23.3.1994, Silva Pontes κ. Πορτογαλίας §33), είναι αρκετό για να δικαιολογήσει στη συνέχεια τη δίκαιη ικανοποίηση του ενδιαφερόμενου διαδίκου, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 53 και επόμ. του ν. 4055/2012.
Η Γενική Επιτροπεία, στο πλαίσιο και της νομοθετικής αλλαγής των οικείων διατάξεων του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, ήδη από το 2012 (με τον πιο πάνω ν. 4055/2012), με τις με αριθ. πρωτ. 3309/23.11.2016 και 51/5.1.2017 οδηγίες της (βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ), παρείχε τις απαιτούμενες κατευθύνσεις, σε όλους τους δικαστικούς λειτουργούς, αναφορικά με τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούν να δημοσιεύουν την απόφαση, όχι πλέον από το σχέδιο, αλλά από το πρωτότυπο αυτής, το οποίο θα παραδίδουν ταυτόχρονα και σε ηλεκτρονική μορφή, ούτως ώστε, αμέσως μετά τη δημοσίευσή της, αυτή να είναι διαθέσιμη και ως ολοκληρωμένο και τελειωμένο κείμενο στους διαδίκους και άμεσα «ορατή» στο πληροφοριακό σύστημα. Η πρακτική αυτή έχει ήδη τεθεί σε πλήρη εφαρμογή με απόλυτη επιτυχία. Επιδίωξη της Γενικής Επιτροπείας είναι το συντομότερο δυνατόν, να καταστεί εφικτή η ηλεκτρονική υπογραφή από τα μνημονευόμενα στο νόμο πρόσωπα (πρόεδρο, εισηγητή, γραμματέα), σύμφωνα με τα οριζόμενα στο π.δ. 150/2001 (Α΄ 125), ώστε να προχωρήσουμε και στην ηλεκτρονική επίδοση της απόφασης, που θα επιτρέψει την εξοικονόμηση χρόνου υπέρ του διαδίκου και χρήματος υπέρ του Δημοσίου.            
  
 Περαιτέρω, σημαντικά βήματα τα οποία επιβάλλεται και θεωρούμε απολύτως εφικτό να υλοποιηθούν, τουλάχιστον από πλευράς κοινού νομοθέτη, προκειμένου να καταστήσουν το σύστημα απονομής της Διοικητικής Δικαιοσύνης περισσότερο ευέλικτο και λειτουργικό, ώστε να επιφέρει συμπίεση στις καθυστερήσεις σε πολλαπλά επίπεδα, αποτελούν και τα ακόλουθα:
Α. Η απλοποίηση του δικονομικού μας πλαισίου, με στόχο τη σαφήνεια και προβλεψιμότητά του, την αποφυγή διάσπασης των διοικητικών διαφορών μεταξύ περισσοτέρων δικαστηρίων και την εμπέδωση της αρχής της ασφάλειας δικαίου (άρθρο 2 του ν. 4048/2012).
Προς τούτο απαιτούνται: α) Η κατανομή των αρμοδιοτήτων με βάση συγκεκριμένα κριτήρια που θα ελαχιστοποιούν τις ερμηνευτικές δυσχέρειες και θα συγκεντρώνουν τις συναφείς υποθέσεις στον ίδιο δικαστή και δη τον πρωτοβάθμιο δικαστή. Η μεταφορά υποθέσεων, όμως, δεν πρέπει να επεκτείνεται και στις εκκρεμείς υποθέσεις, διότι αυτό ανατρέπει πλήρως τον όποιο προγραμματισμό των δικαστηρίων που τις αναδέχονται και, φυσικά, επαυξάνει τις καθυστερήσεις. β) Η υποστήριξη αποτελεσματικών μηχανισμών και διαδικασιών ενοποίησης της νομολογίας, ενόψει των ισχυρών φίλτρων που εισήγαγε ο ν. 3900/2010 στην αναίρεση και στην ακυρωτική έφεση (ολομέλειες ή μείζονες συνθέσεις δικαστηρίων, δυνατότητα κατ’ εξαίρεση εισαγωγής υπόθεσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας μετά από σχετική άδεια του Δικαστηρίου τούτου κ.λπ.). γ) Μία ενιαία κωδικοποιημένη δικονομία, αντί των διακριτών σήμερα καθεστώτων προστασίας (π.δ. 18/1989 και Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας) και των δεκάδων ειδικών νομοθετημάτων που εισάγουν ακατανόητες συχνά αποκλίσεις. Ως τέτοιες, μπορούμε, προβαίνοντας σε μία ενδεικτική παράθεση, να χαρακτηρίσουμε εκείνες τις αποκλίσεις που αφορούν τις διενεργούμενες επιδόσεις, τον καθορισμό ως διαδίκου του Δημοσίου, τον διαφορετικό τρόπο δημοσίευσης των αποφάσεων, τον καταλογισμό δαπάνης μόνον μετά από αίτημα του διαδίκου, την έκταση του δεδικασμένου στα δικονομικά ζητήματα, τη διακοπή της δίκης λόγω θανάτου, το χρόνο καταβολής του παραβόλου, την παρέμβαση μόνον υπέρ του κύρους της πράξης κ.λπ. (σχετ. απόσπασμα του με αριθ. πρωτ. 2750/6.10.2016 εγγράφου μας προς την Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή με αντικείμενο την επεξεργασία ρυθμίσεων για τη διοικητική δικαιοσύνη, για μία πρώτη σύγκλιση στα δύο ανωτέρω βασικά δικονομικά καθεστώτα - βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ). δ) Ένα απλοποιημένο σύστημα ενδίκων βοηθημάτων που θα συμπυκνώνει και δεν θα πολλαπλασιάζει τις δίκες (για παράδειγμα με την πρόβλεψη δυνατότητας σώρευσης της αγωγής με οποιοδήποτε διαπλαστικό ένδικο βοήθημα). ε) Η διεύρυνση του ελέγχου που ασκεί ο διοικητικός δικαστής, στα όρια ασφαλώς του άρθρου 26 του Συντάγματος, με απεγκλωβισμό του όμως από τη διελκυστίνδα ακυρωτικής και ουσιαστικής διαδικασίας και την προσαρμογή του, ανάλογα με την περίπτωση, στις σύγχρονες απαιτήσεις για μια αποτελεσματική δικαστική προστασία που θα διασφαλίζει την ανάγκη πλήρους ρύθμισης της αμφισβητούμενης διοικητικής έννομης σχέσης και θα επιταχύνει το στάδιο της εκτέλεσης των δικαστικών αποφάσεων. Τέλος, θα πρέπει σε κάθε παρέμβαση στο δικονομικό μας σύστημα, να συνεκτιμάται και η ομαλή αφομοίωσή της από το εν εξελίξει πληροφοριακό σύστημα.
Β. Η ανάπτυξη ενδικοφανών διαδικασιών, σε συγκεκριμένα τουλάχιστον πεδία, στη βάση συνδρομής ορισμένων κριτηρίων (όπως η απαιτούμενη διαφάνεια, η μαζικότητα των υποθέσεων, η κρίση επί τεχνικών ζητημάτων, η ανάγκη μείζονος προστασίας δικαιωμάτων) και με διασφάλιση σειράς διαδικαστικών εγγυήσεων [βλ. τις Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών του άρθρου 5 του ν. 4375/2016 (Α΄ 51) για τους αιτούντες διεθνή προστασία], ούτως ώστε να δικαιολογείται ο περιορισμός αυτός στην άμεση πρόσβαση του πολίτη στη Διοικητική Δικαιοσύνη. Σημειώνουμε, ότι το συναφές πόνημα της Ομάδας Εργασίας που λειτούργησε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίο αναρτήθηκε προς διαβούλευση και διήλθε από την Κεντρική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή στις 20.11.2014, δεν έτυχε περαιτέρω αξιοποίησης.

IV. ΣΤΕΓΑΣΗ – ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ - ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ
ΚΤΙΡΙΩΝ - ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗ

Α. ΣτEγαση            
              
Η ορθή και αποτελεσματική απονομή της Δικαιοσύνης, δεν συναρτάται μόνο προς τα εκάστοτε νομοθετήματα δικονομικού περιεχομένου, αλλά προϋποθέτει και την ύπαρξη αναγκαίων υποδομών, ώστε, αφενός μεν, να διασφαλίζονται συνθήκες αξιοπρεπούς εργασίας των δικαστών, αντάξιες του λειτουργήματος και του κύρους της Δικαιοσύνης, αφετέρου δε, να εξυπηρετούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι πολίτες που έρχονται σε επαφή με τη Δικαιοσύνη. Για τους λόγους άλλωστε αυτούς, έχει τεθεί, με τις κατευθυντήριες γραμμές για την οργάνωση και την πρόσβαση στα δικαστικά κτίρια που υιοθετήθηκαν στις 12.12.2014 από την CEPEJ, ένα βασικό επίπεδο σχετικών προδιαγραφών. Δυστυχώς, όμως, η σημερινή κατάσταση της κτιριακής υποδομής των διοικητικών δικαστηρίων της χώρας δεν ανταποκρίνεται στις παραπάνω παραδοχές.
Αν εξαιρέσουμε ελάχιστα διοικητικά δικαστήρια (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Τρίκαλα, Σύρο, Μυτιλήνη, Χαλκίδα, Ρόδο, Βέροια, Καβάλα, Κέρκυρα), τα οποία στεγάζονται σε άψογα κτίρια αντάξια της αποστολής τους, πολλά από τα υπόλοιπα στεγάζονται σε άθλια διαμερίσματα πολυκατοικιών υπό συνθήκες απαράδεκτες για δικαστήρια. Η πλειονότητα των δικαστηρίων αυτών στερούνται ακροατηρίου και οι δικογραφίες κατά τις δικασίμους μεταφέρονται στα κτίρια όπου στεγάζονται τα Πολιτικά Δικαστήρια και επιστρέφουν από αυτά, με όλους τους κινδύνους για την ασφάλεια του περιεχομένου τους. Εξάλλου, η «συστέγαση» των διοικητικών δικαστηρίων σε ακροατήρια των Πολιτικών Δικαστηρίων, δημιουργεί δυσλειτουργίες εξαιτίας της έλλειψης ικανού αριθμού αιθουσών, που να καλύπτουν τις ανάγκες και των δύο δικαστηρίων.
Ενδεικτικώς, υπενθυμίζουμε ότι το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιώς στεγάζεται σε παντελώς ακατάλληλη πολυκατοικία στο εμπορικό κέντρο του Πειραιώς, η πρόσβαση στην οποία παρεμποδίζεται από εμπορεύματα που απλώνονται σε στοά μπροστά από αυτήν. Αλλά και το Διοικητικό Εφετείο Πειραιώς στεγάζεται σε κτίριο – πολυκατοικία, ακατάλληλη για τη χρήση της, ως δικαστικού μεγάρου.
  Υπό τις αυτές, απαράδεκτες συνθήκες, στεγάζονται, επίσης, το Διοικητικό Εφετείο και το Διοικητικό Πρωτοδικείο Χανίων, στον τελευταίο όροφο κτιρίου, όπου συστεγάζεται και η Δ.Ο.Υ. Χανίων, το Διοικητικό Εφετείο Τρίπολης, τα Διοικητικά Πρωτοδικεία Αλεξανδρούπολης, Πατρών, Ναυπλίου, Ηρακλείου, Πύργου και Λαμίας. Ειδικότερα, στο πλαίσιο ανάγκης μεταστέγασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Ναυπλίου, λόγω λήξης της μισθωτικής σύμβασης, η οποία παρατείνεται σιωπηρώς, διερευνήθηκε τόσο η δυνατότητα αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας, όσο και η δυνατότητα, χωρίς επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού, ενδεχόμενης δωρεάν παραχώρησης προς το Ελληνικό Δημόσιο, κτιρίου ιδιοκτησίας φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Προτάσεις οι οποίες αξιολογήθηκαν ήταν: α) Στέγαση στο Παλαιό Τελωνείο Ναυπλίου, το οποίο ανήκει στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου και τελούσε για χρόνο που υπερέβαινε τη δεκαετία σε πλήρη αχρησία. Το κτίριο αυτό διαπιστώθηκε ότι πληροί, ως προς την επιφάνεια και τη φυσιογνωμία του, τους όρους καταλληλότητας (σχ. η από 8.11.2012 έκθεση). Όμως, παρά τις προσπάθειές μας, αυτό τελικά παραχωρήθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού και β) Παραχώρηση από το Δήμο Άργους δωρεάν και για αόριστο χρόνο, προς το Ελληνικό Δημόσιο, κτιρίου ιδιοκτησίας του, εντός του Άργους, που καλύπτει, όπως διαπιστώθηκε (έκθεση 30.4.2013) τις προδιαγραφές για τη στέγαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Ναυπλίου. Ελπίζουμε ότι θα ληφθεί μέριμνα, ώστε να επιλυθεί το στεγαστικό πρόβλημα του Διοικητικού Πρωτοδικείου Ναυπλίου, αλλά και όλων των διοικητικών δικαστηρίων, σταδιακά και σε βάθος χρόνου.
Αναφορικά με το Διοικητικό Πρωτοδικείο Βόλου, στο οποίο η μίσθωση του απαράδεκτου κτιρίου, όπου στεγαζόταν, είχε λήξει, το δικαστήριο, μετά από σωρεία ενεργειών (σχ. έγγραφα ΑΠ 2981/12.11.2013, ΑΠ 3204/6.11.2014 και ΑΠ 245/30.1.2015 του Προέδρου που διευθύνει το Διοικητικό Πρωτοδικείο Βόλου προς το Υ.Δ.Δ.Α.Δ.), στεγάζεται πλέον στους δύο πρώτους ορόφους τριώροφης οικοδομής, η οποία βρίσκεται στο κέντρο της πόλεως και έχει μισθωθεί έως το έτος 2028, διαθέτοντας για πρώτη φορά στην ιστορία του, δική του αίθουσα συνεδριάσεων.
Επισημαίνουμε, πάντως, ότι στη Χώρα μας παρατηρείται, αφενός μεν, ανάπτυξη εξαιρετικά μεγάλων δικαστηρίων στην πρωτεύουσα [το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών αριθμεί 35 οργανικές θέσεις Προέδρων Πρωτοδικών, 176 οργανικές θέσεις Παρέδρων-Πρωτοδικών και 294 οργανικές θέσεις όλων των κλάδων δικαστικών υπαλλήλων, οι οποίες μετά την προταθείσα από εμάς πρόσφατη ανακατανομή περιορίζονται σε 268], τα οποία είναι ιδιαίτερα δύσκολο να τα διαχειριστεί κανείς με αποτελεσματικό τρόπο, αφετέρου δε, λειτουργία αποδυναμωμένων δικαστηρίων στην περιφέρεια, ακόμη και μονοτμηματικών. Το ζήτημα της ανάγκης μεταρρύθμισης του δικαστικού χάρτη στη Διοικητική Δικαιοσύνη υπογράμμισαν στα μέλη της Αντιπροσωπείας του Συμβουλίου της Ευρώπης που επισκέφθηκαν πρόσφατα τη Χώρα μας, τόσο οι εκπρόσωποι τριών διοικητικών δικαστηρίων (Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών και Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης), όσο και το Συμβούλιο της Επικρατείας και το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με την αιτιολογία (όπως αναφέρεται στην από 19.1.2017 σχετική έκθεση προκαταρκτικής αξιολόγησης της CEPEJ) της εξοικονόμησης πόρων και της καλύτερης αποδοτικότητας του συστήματος.
Η Γενική Επιτροπεία προτείνει, στο πλαίσιο της ανάγκης ενός ευρύτερου εξορθολογισμού του θεσμού της Διοικητικής Δικαιοσύνης, τη δημιουργία δικαστηρίων που να πληρούν ένα βασικό επίπεδο προδιαγραφών δικαστικών κτιρίων και να διαθέτουν τους αναγκαίους χώρους για έναν ελάχιστο αλλά και μέγιστο αριθμό δικαστικών λειτουργών (προτεινόμενα όρια από 15 έως 80 δικαστές, σύμφωνα με τις αναθεωρημένες κατευθυντήριες οδηγίες για τη δημιουργία δικαστικών χαρτών που υιοθετήθηκαν στις 6.12.2013, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης - CEPEJ του Συμβουλίου της Ευρώπης -  κείμενο μεταφρασμένο στην ελληνική γλώσσα στον τόμο «Οργάνωση και αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης. Η ευρωπαϊκή εμπειρία», εκδ. Νομική βιβλιοθήκη, 2015, το οποίο αναφέρεται στις χώρες Κροατία, Δανία, Γαλλία, Κάτω Χώρες και Πορτογαλία. σχετ. και οι κατευθυντήριες γραμμές για την οργάνωση και την πρόσβαση στα δικαστικά κτίρια που υιοθετήθηκαν στις 12.12.2014 κατά την 24η συνεδρίαση της CEPEJ). Με τον τρόπο αυτό, θα διασφαλίζεται, η παρουσία των δικαστών στο δικαστήριο και η καλύτερη ανταπόκρισή τους στα σύνθετα σήμερα νομικά ζητήματα που προκύπτουν από την πολλαπλότητα των πηγών του διοικητικού δικαίου, μέσω της ένταξής τους, ιδίως των νέων δικαστών, σε ένα οργανωμένο περιβάλλον που θα διευκολύνει την επικοινωνία με το έμπειρο δικαστικό δυναμικό (πρβλ. Πρακτικό Επεξεργασίας Συμβουλίου της Επικρατείας 169/2012, σκ. 5) και θα επιτρέπει την περαιτέρω εξειδίκευσή τους [το ΑΔΣΔΔ επισημαίνει την ανάγκη να μη μετατίθεται ταυτόχρονα αριθμός δικαστικών λειτουργών μεγαλύτερος από το ήμισυ του αριθμού των υπηρετούντων στο δικαστήριο (ΑΔΣΔΔ 18/2014, 40/2012), καθώς και να τοποθετούνται οι νεοδιοριζόμενοι Πάρεδροι σε δικαστήρια με μεγάλη ποικιλία υποθέσεων (ΑΔΣΔΔ 34/2016, 31/2011)].

Β. ΣυντHρηση δικαστικΩν κΤΙΡΙΩΝ  
                             
Σημαντικότατο πρόβλημα, είναι και η λειτουργία και συντήρηση των δικαστικών κτιρίων και ιδίως των νεόδμητων, τα οποία διαθέτουν μηχανολογικό και τεχνικό εξοπλισμό υψηλού κόστους (συστήματα αδιάλειπτης λειτουργίας PCUPS DATA, κεντρικά συστήματα ελέγχου, συστήματα πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης, εγκαταστάσεις κλιματισμού – εξαερισμού κ.λπ.). Για τη συντήρηση αυτών απαιτείται εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό (μηχανολόγοι – μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί κ.λπ.), που δεν υπηρετεί, ασφαλώς, στις δικαστικές υπηρεσίες. Με γνώμονα, συνεπώς, και τον περιορισμό του απαιτούμενου κόστους, θα πρέπει να μελετηθεί και σχεδιασθεί η αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού προβλήματος ενιαία, για περισσότερα δικαστικά καταστήματα ή υπηρεσίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Για την ορθή αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού, επιβάλλεται η συνεχής παρουσία στα δικαστικά μέγαρα συντηρητών, που θα ελέγχουν, θα διαπιστώνουν και θα αποκαθιστούν πάραυτα τις όποιες δυσλειτουργίες.

Γ. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ        
              
Οι κατά καιρούς τρομοκρατικές επιθέσεις κατά κτιριακών εγκαταστάσεων δικαστηρίων, με αποκορύφωμα τη σημειωθείσα στις 30.12.2010 έκρηξη στο δικαστικό μέγαρο των Διοικητικών Δικαστηρίων Αθηνών, ανέδειξαν την ανάγκη αποτελεσματικής φύλαξης των κτιρίων των διοικητικών δικαστηρίων της Χώρας.
Επισημαίνοντας, ενδεικτικώς, την ελλειπή έως ανύπαρκτη φύλαξη του ανωτέρω δικαστικού μεγάρου, αναφέρουμε ότι, η Γενική Επιτροπεία με σειρά εγγράφων της (με αριθ. πρωτ. 432/2.2.2011, 5224/23.12.2011, 1234/3.4.2012, 3999/18.10.2012, 377/23.1.2013, 7/16.10.2013, 4/15.12.2015, 8/3.2.2016, 11/4.5.2016 κ.λπ. - βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ), επανειλημμένα εξέθεσε το πρόβλημα και ζήτησε να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα φύλαξης για την προστασία της κρατικής περιουσίας και πρωτίστως του ανθρώπινου δυναμικού (δικαστών, υπαλλήλων, διαδίκων, δικηγόρων), που καθημερινά διακινείται σ’ αυτό. Σήμερα έχει ολοκληρωθεί η τοποθέτηση συστήματος παρακολούθησης και ελέγχου των εισερχομένων αυτοκινήτων στα υπόγεια Parking του κτιριακού συγκροτήματος και η τοποθέτηση στις εισόδους των δύο κτιρίων, πύλης και μηχανημάτων ελέγχου των αποσκευών των εισερχομένων. Ύστερα δε από την εκδοθείσα τον Φεβρουάριο του έτους 2014 απόρρητη Μελέτη Τρωτότητας της ΕΛ.ΑΣ., η Γενική Επιτροπεία ζήτησε να εκπονηθούν, με επιμέλεια του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τα απαραίτητα σχέδια, όπως αυτά απεικονίζονται στο Ε.Π. 1419/9.7.2014 πόρισμα της επιτροπής του Υπουργείου αυτού, «για την παρακολούθηση και αξιολόγηση μέτρων ασφαλείας Δικαστικών Μεγάρων …. στα πλαίσια μελετών/σχεδίων τρωτότητας», καθώς και στο Εμπ. Πρωτ. 6/17.2.2015 έγγραφό μας προς το Υπουργείο. Με την με αριθ. 11189οικ./4.3.2015 απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Β΄ 382), ανατέθηκε η μελέτη των απαιτούμενων οικοδομικών και ηλεκτρομηχανολογικών εργασιών στην εταιρεία «ΘΕΜΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Α.Ε.» (και τώρα «ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Α.Ε.»), η οποία, με το ΕΓ.Δ6.Τ6.1/2338/17.2.2016 έγγραφό της, Σας ενημέρωσε για την ολοκλήρωση της μελέτης και τον προϋπολογισμό του έργου και ήδη, μετά τη δημοσίευση της σχετικής Διακήρυξης (ΦΕΚ 529/23.12.2016, τ. Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων), ο διαγωνισμός που διενεργήθηκε στις 31.1.2017, βρίσκεται σε εξέλιξη.

Δ. ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ     
        
Κοινή είναι η παραδοχή ότι στη Δικαιοσύνη έχει καθυστερήσει σημαντικά, η εισαγωγή των Νέων Τεχνολογιών της Πληροφορίας. Από τα 30 Διοικητικά Πρωτοδικεία και τα 9 Διοικητικά Εφετεία της Χώρας, μέχρι και το έτος 2014, είχαν μηχανογραφηθεί στοιχειωδώς, μόνον 16 Πρωτοδικεία και 2 Εφετεία. Αλλά και σ’ αυτά (όπως π.χ. στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιώς), το σύστημα παρουσίαζε διαχρονικά σοβαρές δυσλειτουργίες, με επίπτωση στην αξιοπιστία των στατιστικών στοιχείων των δικαστηρίων.
Σήμερα, το έργο που είχε προωθήσει η Ειδική Γραμματεία Ψηφιακού Σχεδιασμού του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (Α.Π. 151759/Ψ.Σ.2294-Α2/10.4.2012 Ανοιχτή πρόσκληση), με αντικείμενο «Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων για τη Διοικητική Δικαιοσύνη (Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.)», έχει τεθεί σε παραγωγική λειτουργία. Το νέο αυτό Πληροφοριακό Σύστημα, το οποίο ανέλαβε, ως αναθέτουσα αρχή, το Συμβούλιο της Επικρατείας στο πλαίσιο του Προγράμματος ΕΣΠΑ 2007-2013, θα αλλάξει σημαντικά την κατάσταση στο εσωτερικό της Διοικητικής Δικαιοσύνης. Το Σύστημα αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη και θέση σε λειτουργία: α) Κεντρικού Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων των Διοικητικών Δικαστηρίων της χώρας, β) Ενιαίου Συστήματος Διαχείρισης Νομολογίας, γ) Κεντρικού Συστήματος Διοικητικής Πληροφόρησης και δ) Πολύ-γλωσσικής Διαδικτυακής Πύλης Διοικητικής Δικαιοσύνης που παρέχει υπηρεσίες “one stop shop” στους πολίτες, στους δικηγόρους, στην επιστημονική κοινότητα, στις εταιρίες και στους δημόσιους φορείς, σε δύο τουλάχιστον γλώσσες (Ελληνικά- Αγγλικά). Θα επιτρέψει δε την άμεση και έγκυρη ενημέρωση των δικαστικών λειτουργών που θα έχουν στη διάθεσή τους μία από τις πλέον εξελιγμένες μηχανές νομολογιακής αναζήτησης, την ασφαλή διαχείριση της δικαιοδοτικής ύλης από τους διευθύνοντες τα δικαστήρια, μετά και την ηλεκτρονική καταγραφή των υποθέσεων, την ηλεκτρονική επικοινωνία με τους διαδίκους, την ενεργοποίηση των διατάξεων του π.δ. 40/2013 (Α΄ 75), για την ηλεκτρονική κατάθεση ενδίκων βοηθημάτων και μέσων, ακόμη και αιτήσεων για έκδοση πιστοποιητικών, έως την κλήτευσή τους στο ακροατήριο και την ηλεκτρονική κοινοποίηση των δικαστικών αποφάσεων που σήμερα γίνονται ακόμη μέσω επίδοσης από δικαστικό επιμελητή, όπως και την εξαγωγή, με ενιαίο πια τρόπο και σε πρώτο χρόνο, από τη Γενική Επιτροπεία, σύνθετων και αναλυτικών στατιστικών δεδομένων για την κίνηση των εργασιών των διοικητικών δικαστηρίων και τη συστηματική παρακολούθηση του έργου των διοικητικών δικαστών. Τέλος, μέσω της λειτουργίας κεντρικού Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου (e-mail),  εξασφαλίζεται η ηλεκτρονική επικοινωνία όλων των δικαστικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων της Διοικητικής Δικαιοσύνης, τόσο μεταξύ τους όσο και με τους πολίτες και τον  ευρύτερο Δημόσιο Τομέα. Η εσωτερική αυτή επικοινωνία και η δυνατότητα γενικότερα οι δικαστές να αποκτήσουν ένα βήμα διαλόγου μεταξύ τους και επικοινωνίας τους με τη Γενική Επιτροπεία, η οποία θα μπορεί έτσι να ενεργοποιεί άμεσα την πρότυπη δίκη και να ανταποκρίνεται καλύτερα στην ανάγκη άσκησης ενδίκων μέσων υπέρ του νόμου, θα αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη.
Η Γενική Επιτροπεία, μετά τη συγκρότηση Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής με μέλη προερχόμενα από τα διοικητικά δικαστήρια των Αθηνών και του Πειραιώς, καθώς και οκτώ (8) περιφερειακών Εφετειακών Επιτροπών, ανέλαβε τιτάνιες πρωτοβουλίες προκειμένου να εισαχθούν στο νέο Πληροφοριακό Σύστημα όλα τα δεδομένα των δικαστηρίων που δεν ήταν μηχανογραφημένα, έργο το οποίο δεν είχε καλυφθεί από συμβατική δέσμευση, να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που επισημαίνονται από τους δικαστικούς υπαλλήλους που λειτουργούν το Σύστημα με δεδομένο και ότι η επιμόρφωση που έγινε δεν ήταν επαρκής, να ξεπεραστούν τα σοβαρά ζητήματα συμβατότητας που ανέκυψαν ιδίως στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, στο οποίο λειτουργούσε (κατά το παρελθόν)  διαφορετικό πληροφοριακό σύστημα και να μπορέσουμε να εξάγουμε στατιστικά στοιχεία του 2016, στις αρχές Μαρτίου τρέχοντος έτους.
Είναι, όμως, προφανές, ότι αποτελεί πια επιτακτική ανάγκη, η πλήρωση όλων των κενών οργανικών θέσεων Κλάδου ΠΕ/ΤΕ Πληροφορικής που είχαν συσταθεί το 2002 και κατανεμήθηκαν στα διοικητικά δικαστήρια και στη Γενική Επιτροπεία το έτος 2013, προκειμένου να υποστηριχθεί το νέο αυτό Σύστημα όχι μόνον στα μεγάλα κεντρικά αλλά και στα περιφερειακά δικαστήρια και να μπορεί η Γενική Επιτροπεία, αξιοποιώντας τις δυνατότητες που αυτό παρέχει, να έχει πλήρη εικόνα της λειτουργίας τους, κατά οποιαδήποτε χρονική στιγμή, αποφεύγοντας τη χρονοβόρα επικοινωνία με αυτά για τη συλλογή των αναγκαίων κάθε φορά στοιχείων, ώστε να παρεμβαίνει πιο άμεσα κατά την άσκηση της εποπτείας της. Η σχετική προκήρυξη του ΑΣΕΠ έχει ήδη, όπως αναφέρθηκε, δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, στις 13.2.2017. Αναμένουμε, ωστόσο, από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να συνδράμει με όποιον τρόπο, αφενός μεν, στην ολοκληρωμένη επιμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού μας, αφετέρου δε, να στηρίξει τις επαληθεύσεις που είναι απολύτως αναγκαίες να υλοποιηθούν, μετά την εισαγωγή όλων των δεδομένων στο νέο Σύστημα, προκειμένου να εξάγονται ασφαλή στατιστικά στοιχεία. Πρόκειται για επίπονη και χρονοβόρα προσπάθεια, που απαιτεί ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο θα πρέπει να ελέγξει, για κάθε υπόθεση χωριστά, όλα τα βήματα τα οποία έχουν πράγματι ολοκληρωθεί, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η ροή που αυτή εμφανίζει στο πληροφοριακό σύστημα.
Επίσης, υπενθυμίζουμε (σχετ. το με αριθ. πρωτ. 96/12.1.2016 έγγραφό μας - βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ) την ανάγκη διενέργειας διαγωνισμού για την προμήθεια διακοσίων (200) φορητών ηλεκτρονικών υπολογιστών, προς παραχώρηση σε αντίστοιχο αριθμό δικαστικών λειτουργών των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων. Οι 751 υπολογιστές που είχαν εξαρχής παραχωρηθεί στο πλαίσιο του «Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.» υπολείπονταν κατά 182 τεμάχια του αριθμού των οργανικών θέσεων των δικαστικών λειτουργών, αριθμός που πρέπει να προσαρμοστεί ενόψει και των δέκα οκτώ (18) νέων οργανικών θέσεων δικαστικών λειτουργών που συστάθηκαν με το άρθρο 19 του ν. 4429/2016 (Α΄ 199).
Σημαντικό τέλος βήμα για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος, θα αποτελέσει η ψηφιοποίηση των ατομικών φακέλων που τηρούνται, κατά το άρθρο 47 του ΚΟΔΚΔΛ, για κάθε δικαστικό λειτουργό, τόσο στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όσο και στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στη Γενική Επιτροπεία, καθώς και του προσωπικού μητρώου των δικαστικών υπαλλήλων που τηρείται κατά το άρθρο 61 και 155 του Κ.Δ.Υ. (ν. 2812/2000). Η Γενική Επιτροπεία ζητεί να αναληφθεί από το Υ.Δ.Δ.Α.Δ., για το ζήτημα αυτό, σχετική πρωτοβουλία (σχετ. το με αριθ. πρωτ. 1093/7.4.2017 έγγραφό μας - βλ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ).

Ε. ΔΑΠΑΝΕΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ     
               
Με το ν. 3900/2010 (άρθρο 64) ικανοποιήθηκε πάγιο και μακροχρόνιο αίτημα για την, κατ΄ έτος, κατανομή στα δικαστήρια και στις δικαστικές υπηρεσίες ορισμένων κονδυλίων για την κάλυψη των δαπανών, οι οποίες απαιτούνται για την εξυπηρέτηση των βασικών αναγκών τους, τα οποία (κονδύλια) διαχειρίζονται ειδικές επιτροπές που συγκροτούνται στη Γενική Επιτροπεία και στα κατά τόπους Διοικητικά Εφετεία και επικουρούνται από Ειδικό Γραφείο, που συνιστάται σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο νόμο αυτό. Η εν λόγω ρύθμιση, με την οποία σκοπήθηκε να τεθεί τέλος στις χρονοβόρες και άκαμπτες διαδικασίες που επέβαλαν στα κατ΄ ιδίαν δικαστήρια και στις δικαστικές υπηρεσίες να υποβάλουν συνεχώς αιτήματα στη Διεύθυνση Οικονομικού του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για την έγκριση από το Τ.Α.Χ.Δ.Ι.Κ., των απολύτως αναγκαίων δαπανών, αποδείχθηκε επιτυχής. Γνωρίζοντας πολύ καλύτερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, με τις πιστώσεις που έχουν εγκαίρως στη διάθεσή τους, διευθετούν αποτελεσματικά τις ανάγκες τους. Το σύστημα όμως αυτό, απαιτεί τη λειτουργία Ειδικού Γραφείου στελεχωμένου με το κατάλληλο προσωπικό, εξειδικευμένο σε οικονομικά θέματα, γεγονός που επιβαρύνει τη Γενική Επιτροπεία και τα διοικητικά δικαστήρια και καθιστά αναγκαίο τον επαναπροσδιορισμό των οργανικών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο σχετικό κεφάλαιο (υπό ΙΙ.Β.) και την άμεση πλήρωση των υφισταμένων κενών.

                                                 Η Γενική Επίτροπος
                                                Ευτυχία Εμμ. Φουντουλάκη



Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α
ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΝΗΜΜΕΝΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ
ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ

  1. Το με αριθ. πρωτ. 3534/6.12.2016 έγγραφο, με θέμα: «Προτεινόμενη διάταξη, αναφορικά με τον αριθμό των Αντεπιτρόπων της Γενικής Επιτροπείας της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων».
  2. Το με αριθ. πρωτ. 1121/12.4.2017 έγγραφο, με θέμα: «Πρόταση α) Για την κατάργηση ορισμένων, μη αναγκαίων μεταβατικών εδρών διοικητικών πρωτοδικείων και β) Για την οργάνωση τηλεοπτικών συνεδριάσεων, αντί της μετάβασης των μελών του δικαστηρίου, στον απομακρυσμένο τόπο ορισμένων νησιωτικών μεταβατικών εδρών διοικητικών δικαστηρίων».
3.   Το με αριθ. πρωτ. 2960/25.10.2016 έγγραφο, με θέμα: «Πρόταση για εκκίνηση της διαδικασίας επανορισμού του αριθμού των οργανικών θέσεων των κλάδων και ειδικοτήτων για τον τομέα των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, σύμφωνα με το άρθρο 18 του ν. 2812/2000 (Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων)» και το με αριθ. πρωτ. 3188/8.11.2016 έγγραφο, με θέμα: «Προτεινόμενη διάταξη για το σχέδιο νόμου της Ειδικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής του Επιτίμου Αντιπροέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Γ. Σταυρόπουλου, σχετικά με τον επανορισμό των οργανικών θέσεων Κλάδου ΔΕ Δακτυλογράφων του Τομέα υπαλλήλων των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και της Γενικής Επιτροπείας της Επικρατείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια και τη μετατροπή κενών οργανικών θέσεων του ίδιου Κλάδου, του ίδιου Τομέα σε θέσεις άλλων Κλάδων».
  1. Το με αριθ. πρωτ. 743/24.2.2017 έγγραφο, με θέμα: «Κατανομή οργανικών θέσεων δικαστικών υπαλλήλων στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια και τη Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας, μετά τη μετατροπή, με το άρθρο 31 του ν. 4446/2016 (Α΄ 240), πενήντα δύο (52) κενών οργανικών θέσεων Κλάδου ΔΕ Δακτυλογράφων του Τομέα υπαλλήλων των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και της Γενικής Επιτροπείας της Επικρατείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, σε θέσεις άλλων κλάδων».
  2. Το με αριθ. πρωτ. 2425/14.9.2016 έγγραφο, με θέμα: «Έκκληση α) για άμεση πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων της Γενικής Επιτροπείας της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων και των Διοικητικών Δικαστηρίων της Χώρας, β) για αύξηση των οργανικών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων, γ) για σύσταση θέσεων Κλάδων ΠΕ Λογιστικής και ΠΕ Στατιστικής και δ) για αύξηση των θέσεων των δικαστικών λειτουργών των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων».
  3. Το με αριθ. πρωτ. 3262/17.11.2016 έγγραφο, για την αναμόρφωση των Κλάδων που προβλέπονται στο άρθρο 18 του ισχύοντος Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων.
  4. Το με αριθ. πρωτ. 998/28.3.2017 έγγραφο, με θέμα: «Προτεινόμενες διατάξεις στον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών (Κ.Ο.Δ.Κ.Δ.Λ.) που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 1756/1988 (Α΄ 35) για τη συγκρότηση των Τμημάτων στις Γραμματείες των Διοικητικών Δικαστηρίων και στη Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων».
  5. Το με αριθ. πρωτ. 148/11.1.2017 έγγραφο, με θέμα: «Η εφαρμογή του θεσμού του εισηγητή δικαστή, που εισήχθη με το νόμο 4446/2016 και στις διοικητικές διαφορές της ουσίας».
  6. Το με αριθ. πρωτ. 683/20.2.2017 έγγραφο, προς τους δικηγορικούς συλλόγους της Χώρας, με θέμα: «Για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του θεσμού του εισηγητή δικαστή, που εισήχθη με το νόμο 4446/2016 και στις διοικητικές διαφορές της ουσίας».
  7. Το με αριθ. πρωτ. 1039/3.4.2017 έγγραφο, με θέμα: «Εφαρμογή του θεσμού του εισηγητή δικαστή που εισήχθη με το άρθρο 24 του νόμου 4446/2016 (Α΄ 240) και στις διοικητικές διαφορές της ουσίας. Ολοκλήρωση της σχετικής παραμετροποίησης στο «Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων για τη Διοικητική Δικαιοσύνη - Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.»».
  8. Το με αριθ. πρωτ. 3309/23.11.2016 έγγραφο, με θέμα: «Δημοσίευση των δικαστικών αποφάσεων σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, με άμεση καταχώριση του περιεχομένου τους στο πληροφοριακό σύστημα - Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.» και το με αριθ. πρωτ. 51/5.1.2017 έγγραφο για την παροχή περαιτέρω διευκρινίσεων.
  9. Το με αρ. πρωτ. 2750/6.10.2016 έγγραφο (απόσπασμα), με θέμα: «Σημαντικά ζητήματα προς περαιτέρω συζήτηση για το σχέδιο νόμου της Ειδικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής υπό την προεδρία του κ. Γ. Σταυρόπουλου».
  10. Τα με αριθ. πρωτ. 432/2.2.2011, 5224/23.12.2011, 1234/3.4.2012, 3999/18.10.2012, 377/23.1.2013, 7/16.10.2013, 4/15.12.2015, 8/3.2.2016, 11/4.5.2016 έγγραφά μας, σχετικά με τη φύλαξη των κτιριακών εγκαταστάσεων των Διοικητικών Δικαστηρίων Αθηνών.
  11. Το με αριθ. πρωτ. 96/12.1.2016 έγγραφο, με θέμα: «Ανάγκη άμεσης διενέργειας διαγωνισμού για την προμήθεια 182 φορητών ηλεκτρονικών υπολογιστών, προς παραχώρηση σε αντίστοιχο αριθμό δικαστικών λειτουργών των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, στο πλαίσιο του πληροφοριακού συστήματος «Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων για τη Διοικητική Δικαιοσύνη (Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.)».
  12. Το με αριθ. πρωτ. 1093/7.4.2017 έγγραφο, με θέμα: «Συμμετοχή σε πρόγραμμα ψηφιοποίησης των δικαστικών αποφάσεων ετών 2010 - 2016 των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, με καταχώριση του πλήρους κειμένου τους στο πληροφοριακό σύστημα «Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.» - Ανάγκη  ψηφιοποίησης και των ατομικών φακέλων των δικαστικών λειτουργών που τηρούνται, κατά νόμο, τόσο στη Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας, όσο και στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Υ.Δ.Δ.Α.Δ.) και στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο Διοικητικής Δικαιοσύνης, καθώς και των φακέλων του προσωπικού μητρώου των δικαστικών υπαλλήλων - Ένταξη σε πρόγραμμα ανωνυμοποίησης των δικαστικών αποφάσεων - Ανάγκη προμήθειας σταθερών υπολογιστών σε ορισμένα από τα ανωτέρω δικαστήρια».






[1] Οι τονισμοί στοιχείων έγιναν προκειμένου να διευκολυνθεί η ανάγνωση του κειμένου της έκθεσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου